Magazyn6 301

81

i gałęziami pokrzy wionemi, — których kora cisawa i krćsowa-na. Liście jego bardzo krótkoogonkowe, roczne, prawie sercowo-jajowate, podłużne, do 2" długie a i" szórokie, tępe, o niewielu zębach szórokich i ciernisto - kolczystych, prawie nierówno-połówkowe, nagie, z wiórzchu bledo-zielone i lśnące a spodem modrawe. Owoce przeszło 1 długie, króciuch-no-dzióbate, szypułkowe; łuski łusczaka mocno dolegające.— Dość zwyczajny w okolicach górzystych Azyi mnićjszćj aż do Persyi.

Na gałązkach jego nakłutych przez Galasówkę (Cynips <jallae tinc-toriae), powstają narośle wielkości wiśni, prawie-kuliste, nierówno-guzowate, mianowane galasem lub dębiankami łureckiemi— gallae turci-cae; które przed wykluciem się owadu zielouawc-czarę i ciężkie, zowiąsię d. cnarnemi— g- nigrae, a po wypełznięciu onegoż d. białtmi— g. aibae i są lekkie, białawe i przedziurawione; z których ptórwsze nader cenione a drugie prawie do niczego. Dawniój z powodu skutków mocno ściągających, zadawano je jako lók w wielu wypadkach; dziś zaledwie czasem w otruciu emetykiem: ale za to jako odczynnik na żelazo wysoko się cenią, a najzwycząjniój używają do robienia atrameatu.

Gat. 4. D. korkowy [Q. Suber Lin.]. Hay. 12. t. 43.— Drzewo do 40' wysokie, bardzo gałęziste; z korą na młodych gładką a na starych grubą, gębczastą, sprężystą, zewnątrz Bzarą a wewnątrz cisawo-płową lub rudawą, odstającą dobrowolnie i odpadającą,— która z czasem znów odrasta. Liście zawszezielone, krótkoogonkowe, prawie sercowato - podłużne, ciernisto piłkowane, na 2" długie a 1" szórokie, tęgie, z wićrz-chu zielone i lśnące a spodem białawe,— z ogonkami omszonymi. Żołędzie niemal bezszypułkowe, jajowo-podłużne; a łuski łusczaków przytulono - dachówkowate.— Pospolity w Afryce północnój i Europie południowćj, oraz na Wschodzie; kwitnie w maju.

Kora zewnętrzna bez łyka co 8 lub 10 lat obłupywana, stanowi znany korek— suber; który dawniój jako środek tamujący krwotoki bywał używany: dziś zaś zastósowanie jego najzwyklejsze na korki do flaszek.

RODZINA mm Wiązowałe [Ulmaceae Mirb.].

Kwiaty boczne, wiązkowe, obupłciowe, a rzadko przez zranienie mięszanopłciowe. Okwiat kielichowaty, wartołko-wato-dzwonkowaty, z krajem wzniesionym i 4 — 5- lub 8-wrębnym. Pręciki w liczbie odpowiednićj łatkom okwiatu, osadzone na podstawie tegoż; z nitkami wolnemi; z główkami wewnątrzwrotnemi, 2woreczkowemi, otwiórającemi się w podluż. Jajnik 2- lub 1-komorowy; z komorami Izalążko-wemi; zalążkami uwieszonymi pod wićrzchołkiem przegrody

6