807
LUDNOŚĆ
rżeniami psychicznemi, których rozród jest niepożądany, a więc poza umysłowo chorymi w stosunku do głuptaków, alkoholików, włóczęgów i t. d. Liczba osób, których segregacja jest wskazana, jest bardzo duża, wynosi ona np. dla Niemiec aż i*fc ludności. Rozwiązanie tych spraw wymagać będzie specjalnego ustawodawstwa. Dotychczasowe ustawy w szeregu państw (Francja, niektóre stany Ameryki Północnej, Austra-lja, Nowa Zelandja) są dopiero jego zapoczątkowaniem.
Najdalej posunięte jest ono w Danji gdzie ustawa o opiece społecznej nad psychicznie słabymi z r. 1934 oddaje w jej ręce decyzję izolowania czy też ewentualnego obezpłod-nienia.
f) Sterylizacja cugeniczna. Sterylizacja czyli obezpłodnienie jest najbardziej radykalnym sposobem zahamowania rozrodu osobników o wyraźnie dysgenicznym charakterze. Sposobów obezpładniania zna medycyna wiele. Przy sterylizacji eugenicznej stosuje się najczęściej zabieg polegający w zasadzie na doprowadzeniu do niedrożności nasieniowodów u mężczyzny, jajowodów zaś u kobiety. Zabieg ten poza uniemożliwieniem zapłodnienia nie wywiera szkodliwego wpływu ani na ogólny stan zdrowia sterylizowanego, ani na sferę przejawów fizycznych i psychicznych jego życia płciowego, które bynajmniej nie jest upośledzone, w przeciwieństwie do wpływu zabiegu ka-stracyjnego, polegającego na usunięciu gruczołów płciowych (jąder lub jajników), a którego konsekwencją jest zasadniczo zahamowanie działalności rozrodczej we wszystkich jej przejawach.
Zabieg sterylizacyjny był wprowadzony w medycynie w r. 1837 i od 40 czy 50 lat stosowany był często w Szwajcarji przy uwzględnieniu wskazań ściśle lekarskich; potem rozciągnięto go na wypadki, gdy stan psychiczny pacjentek, które obawiały się, że przekażą dziedziczne choroby swojemu potomstwu, wymagał zapewnienia im normalnego życia płciowego bez obawy zajścia w ciążę. Stąd sterylizacja w Szwajcarji ma charakter zabiegu lekarskiego zapobiegawczego, mającego na celu zapobieganie w zakresie dziedziczności, którego stosowanie zależało jedynie od decyzji lekarza, nie wymagającej specjalnego uprawomocnienia, tak samo jak każda inna operacja wykonana w dobrej wierze, iż przyczyni się do dobra pacjenta. To stanowisko było biegunowo rożne od przyjętego przez ustawodawstwa innych państw europejskich i pozaeuropejskich, w których zabieg obezpładniający poza wskazaniami ściśle lekarskiemi był niedozwolony i karalny.
Zczasem, zagadnienie sterylizacji eugenicznej zaczęło się jednak rozwijać w St. Zjednoczonych A. P. i tam znalazło swoje praktyczne zastosowanie, z chwilą gdy w r. 1907 wprowadzono pierwsze prawo o sterylizacji w stanie Indjana, za którym w tej czy innej formie podążyły inne stany, tak, iż do 1. I. 1938 roku — 32 stany z pośród 48-miu posiadało ustawy sterylizacyjne, przyczem do 1. I. 1937 roku dokonano 25 403 zabiegów sterylizacyjnych. Zasadniczą wspólną cechą ustaw obecnie funkcjonujących jest to, że sterylizacja może być stosowana jedynie u osób, znajdujących się w instytucjach i zakładach leczniczych lub od-osabniających, ale nie w więzieniach. Nie znaczy to, żeby przestępcy nie byli sterylizowani, tylko decyzja sterylizacji może zapaść jedynie wtedy, gdy przesłany do odpowiedniego zakładu przestępca okaże się dziedzicznie obarczonym psychopatą.
Kanada (stan Alberta od r. 1928, Ko-lumbja Brytyjska od r. 1933) oraz Meksyk (od r. 1932) wprowadziły również ustawy sterylizacyjne.
Rezultaty osiągnięte w Ameryce, a specjalnie w Kalifornji, zainteresowały powojenną Europę. Państwami, które w tej chwili posiadają już ustawy, wprowadzające sterylizację są: Danja (od r. 1929), Estonja (od r. 1936), Finlandja (od r. I935). Niemcy (od r. 1933), Norwegja (od r. 1934) i Szwecja (od r. 1934).
Wspólną cechą tych wszystkich ustaw — poza norweską — jest to, że sterylizacja przymusowa jest w nich przewidziana. Tylko w Norwegji jest ona zasadniczo dobrowolna; w wypadku małoletniości, choroby psychicznej lub niedorozwoju umysłowego zgodę na zabieg sterylizacyjny wyraża specjalna Rada.
Z pośród ustaw, wymienionych powyżej, najdokładniej i najkonsekwentniej jest opracowana, jeśli chodzi o wykonanie, ustawa niemiecka, powołująca do życia specjalne sądy do spraw zdrowia i chorób dziedzicznych, przyczem określa ona w 8-miu punktach te obarczenia, które uprawniają do przeprowadzenia sterylizacji. Są niemi: 1) dziedzicznie uwarunkowany niedorozwój psychiczny; 2) schizophrenia; 3) obłęd ma-