medsadowa1

Młodzież, ludzie starsi, słabi fizycznie, anemiczni są bardzi ej zagrożeni. Niejednokrotnie zdarza się, że w tym samym pomieszczeniu z większej grupy zagrożonych jedni ulegają śmiertelnemu zatruciu, a inni zatrucie to przeżywają. Objawy zatrucia pojawiajg_sięw przypadku zawartości ok. 20% COHb i są odczuwane subiekty wnientśjczęściój. w postaci bólósŁgławy, Potem występują zawroty głowy i nudności, niekiedy z wymiotami, które błędnie sugerpją zatrucie pokarmowe. Stężenie ok. 40—50% COHb powoduje utratę przytomn^śaci. Najczęściej w zwłokach zatrutych tlenkiem węgla spotyka Się ok. 50—6Q°/?TyiOHb. Ta pochodna hemoglobiny odznacza się bardziej malinowym odcieniem w porównaniu z 0₂Hb (połączenie hemoglobiny z tlenem). Plamy opadowe zwłok w związku z tym są wyraźnie czerwonomalinowo zabarwione i takiż malinowy odcień wykazują ukrwione narządy wewnętrzne.

Niekiedy, zwłaszcza w przypadkach przedłużonego w czasie przebiegu zatrucia, na skórze, zwłaszcza rąk i stóp, mogą wystąpić pęcherza jak po oparzeniach. Następstwem niedotlenienia spowodowanego zatruciem tlenkiem węgla są poważne uszkodzenia, najczęściej w zakresie ^Ośrodkowego układu nerwowego (ogniska rozmiękania), ^Wątroby oraz*nerwów obwodowrych. Uszkodzenia te, w przypadku odratowania zatrutego, bywają często nieodwracalne (m.in. parkin-sonizm, niedowłady). W ramach stałego, długotrwałego, zwykle zawodowego narażenia na działanie małych ilości tlenku węgla obserwuje się zaburzenia stanu zdrowia w postaci częstych bólów głowy, bezsenności, zaburzenia pamięci, pobudliwości nerwowej, częstych napadów bicia serca, a nawet zaburzeń błędnikowych oraz psychozy.    “*    ¹ ' h-oi

Orientacyjne próby rozpoznania chemiczn ego. Zmieszanie próbki krwi z 3% roztworem taniny lub stężonym roztworem fonnajiny powoduje wytworzenie koagulatów (strątow) brunatnoszarych, gdy krew jest wolna od tlenku węgla, i czerwonych, gdy zawiera tlenek węgla. Barćiziej czuła jest metoda Wolffa: 1 ml ok. 20% roztworu krwi zaprawia się 4 ml bufora octanowego o pH 5,0 (1 cz. 5 n roztworu kwasu octowego + 3 cz. 3 n roztworu o etanu sodowego).' Po wymieszaniu próbkę z tak przygotowanym roztworem wstawia się do łaźni wodnej o temp. 55°C na 5 minut. Następnie szybko studzi pod strumi eniem wody i odsącza wydzielony osad. Przesącz bladożółty dowodzi braku tlenk~u węgla, a różowy do czerwonego wskazuje na zatructetym gazem. Pomiar kolorymetryczny pozwala na szacunkowe określenie stężenia COHb. W podanych warunkach COHb nie wytrąca się w odróżnieniu od 0₂Hb.

Do oznaczeń ilościowych stosuje się często metody spektro fotometryczne. Jedną z nich (Fretwurst-Meinecka) mieliśmy okazję wielokrotnie s prawdzić. Opis metody: ok. 2 ml krwi rozcieńcza się 30 ml roztworem amoniak.u (0,04%). Dla pełnej hemolizy odstawia się roztwór na 15 minut. Do pomiar-u roztwór musi być całkowicie klarowny. Wykonujemy pomiar absorbancji pizy długości fali X = 576 nm (A), a następnie 10 ml roztworu zaprawiamy szczyptą (20—30 mg) dwutio-ninu sodowego, mieszamy i dodajemy 0,1 ml 30% roztworu fNaOH. Mieszamy ponownie i po 10 minutach mierzymy absorbancję przy tej sa_mej długości fali (B).

£

Uzyskane wartości podstawia się do wzoru, a wynik Er = — * 100 odczytuje się

z krzywej kalibracyjnej sporządzonej z wykorzystaniem wzorców krwi wysyconej t Wtokiem węgla i wolnej od COHb.

Dwutlenek węgla (C0₂) jest gazem nietoksycznym, cięższym od powietrza, a więc gromadzącym się w niżej położonych miejscach. Powstaje zwłaszcza w toku spalania się substancji organicznych, procesów gnilnych, fermentacji alkoholowej.

' Według SI- 1 cz. 5 mol/1 roztworu kwasu + 3 cz. 3 mol/l ro/tw« mii nrlanu mirtowego

W gjyZtiłUatikUy ok./i^y powietrzu.atmosferycznym j«iitai«łizkodliwy. W wi», szych obserwuje się objawy anoksenui, gdyż gaz ten, nie podtrzymuj*)' e dychania, dzfałądusząco.

- "TTcfuszenie dwutlenkiem węgla zdarza się np. w kadziach pofermentacyjny, podczas prób ich czyszczenia, w starych chodnikach kopalnianych, głęboki, otworach studziennych, w silosach z żywnością i paszą itp. Odnotowano przy pa ₍I ■ uduszenia dwutlenkiem węgla w wykopanej w ziemi jamie, w której fermentów zacier do produkcji samogonu.

^^Potwierdzeniauduszenia dwutlenkiem węgja nrrar harianip rhpipirzrm mm_a. i łu Biologicznego jest niemożij.we. Należy w takich przypadkach zabezpieczyć . ^badań próbkę powietrza z miejsca, gdzie zdarzył się wypadek.

Siarkowodór (H₂S) jest gazem bezbarwnym o przenikliwej, intensywn woni zgniłych iai. Wydziela się podczas rozkładu ciał białkowych. Występu w niektórych wodach mineralnych. -lesjęjązem-bardzo silnie trującym. Wyk.m. p duże powinowactwo do metali ciężkich, powoduje inaktywację metaloenzy mcy v w tym w szczególności enzymów oddechowych, zawierających żelazo. Jo* stężenie siarkowodoru w powietrzu jest auze, śmierć może być natychmiastowa u skutek porażenia ośrodka oddechowego. Objawy zatrucia podostrego ni. charakterystyczne. Nudności, bóle głowy, wymioty, biegunki, sjjne podrażnl*ni błohWźgwyćhTpieczenie oczu, duszności, sinica. Czasem także senność albo ułan pobudzenia. Z hemoglobiną tworzy siarkowodór sulfhemoglobinę (maksimm adsorpcji przy K = 620 nm).

Potwierdzeaie-zatraeła—metodami chemicznymi przez badanie małe. luli

Kir₇lr^^rlc.grt-|gcr ^T---p_<.aŁiY^o T.ip^n^liyjo    p^TrTloTSTr ■»« _a)r||

kówodór tworzy się w toku rozkładu~gBiinego zwłok. Celowe jest w taki. | przypadkach badanie zawartości siarkowodoru w powietrzu w miejscu wy.la rżenia.

—    Cyjanowodór (HCN) i jego sole, zwłaszcza    coH.. (JSoCN

i potasu [łiC-pJ), nalecą rioTriagyCTrtyrh gyf5itr.wnip działających trucizn, bij i. suBsfaaiCTe~dg5f często używane przez samobójców. Zdarzają się jednak i .l , przypadki zabójstw dokonanych za pomocą cyjanków- Związki te są stosowni m.in. w metalurgu do powierzchniowego nawęglania stali, a także do dezynsuk. j| i deratyzacji pomieszczeń, np. magazynów. Nieostrożne obchodzenie się z cy|au kami nieraz już doprowadziło do śmiertelnych zatruć. Inne zastosowanie cyjanków

—    to zwłaszcza kąpiele galwaniczne do elektrolitowego powlekania różny, h przedmiotów warstewką metalu (np. posrebrzanie, pozłacanie, niklowanie, chio mowanie itp.).

Należy nadmienić, że pestki niektórych owoców (wiśnia, śliwka, brzoskwinia), a także gorzkie migdały, zawierają glikozyd — amygdaiinę, który rozkłada «U,< w organizmie, wydzielając trujący cyjanowodór.

Toksyczne działanie cyjanowodoru polega na zahamowaniu oddychania kom... kowego, zwłaszcza przez blokadę cytochromoksydazy. Zatrucie może nastopi. zarówno przez drogi oddechowe (szczególnie szybki przebieg), jąkJjprzeŁprzi' w.n i pokarmowy. W tym drugim przypadku chodzi głównie o spożycie ęyjąi^tów alkalicznych, które pod wpływem kwaśnego soku żołądkowego łatwo i szybko wydzielają cyjanowodór. Śmiertelna dawka cyjanowodoru wynosi ok. 1 mg/kg masy ciała, a praktycznie dla człowieka dorosłego — ok. 0,15—0,25 g cyjanku sodowego lub potasowego.

Objawy ostrego zatrucia'— to szybko występująca utrata przytomności, niekiedy z krzykiem, drgawki i zgon, nawet w ciągu minuty po przyjęciu odpowiednio du/n| dawki cyjanku. Jeżeli dawka ta była duża, może nastąpić miejscowe działanie żi t). n alkaliów no ścianach żołądka. Zabarwienie plam opadowych w łych Zatrudni It bywa początkowy ]muo< zarwone