Obraz3 (36)

Proces miareczkowania dzieli się na cztery etapy:

0    - punkt wyjściowy, przed miareczkowaniem,

1    - przed punktem równoważnikowym (PR), czyli po dodaniu niewystar

czającej ilości titranta do osiągnięcia PR,

II    - w PR,

III    - po przekroczeniu PR, czyli po dodaniu titranta w ilości większej niż

potrzeba do osiągnięcia PR.

5.2.1. Miareczkowanie mocnego kwasu (zasady) mocną zasadą (kwasem)

W trakcie miareczkowania roztworu mocnego kwasu o stężeniu początkowym cha i objętości Vq za pomocą roztworu mocnej zasady o stężeniu cb i objętości V (i odwrotnie), pH zmienia się zgodnie ze wzorami zamieszczonymi w tabeli 5.2.

Tabela 5.2. Wzory obliczające punkty krzywej miareczkowania mocnego kwasu (zasady) mocną zasadą (kwasem)

Etap	Roztwór	Miareczkowanie
		mocnego kwasu-mocną zasadą	mocnej zasady-mocnym kwasem
0	wyjściowy	pH=-logcHA	PH = PA:W + lOg Cg
I	przed PR	pH = -log ^v v9+v	pH-pArw+iog^CB'^/_CHA'^/° BHBB
n	w PR	u i	pH = 7
m	po PR	^v 1H	pH 1 -log ?^HA^°^— c®^ ■ -*0

gdzie:

Cn_AV₀ - liczba moli kwasu w roztworze wyjściowym o objętości % cgV    - liczba moli dodanej zasady,

Vo + V - objętość roztworu po dodaniu zasady.

Należy zaznaczyć, że we wzorach na pH przed i po PR nie uwzględniono zakresu bardzo bliskiego PR, kiedy stężenia [HjO⁺] i [OHT] w roztworze są

bardzo bliskie stężeniom tych jonów wynikającym z iloczynu jonowego wody.

W punkcie równoważnikowym (PR) miareczkowania roztwór dobrze zdysocjowanej soli jest obojętny, zatem wartość pH w PR wynosi 7.

Krzywe miareczkowania mocnego kwasu (zasady) mocną zasadą (kwasem) przedstawiono na rysunku 5.1. Pierwsza część krzywej (I) wskazuje na nieznaczne zmiany pH po dodaniu około 5 cm³ roztworu miareczkującego. W pobliżu PR druga część krzywej (II), pH roztworu zmienia się gwałtownie po dodaniu tylko 0,2 cm³ titranta. Natomiast po przekroczeniu PR zmiany pH nie są duże (III część krzywej). Gwałtowna zmiana wartości pH w pobliżu punktu równoważnikowego nosi nazwę skoku miareczkowania. Zatem skok miareczkowania jest bezwzględną różnicą wartości pH roztworu miareczkowanego w punktach odpowiadających doprowadzeniu 99,9% i 100,1% teoretycznej ilości roztworu miareczkującego.

Rys. 5.1. Krzywe miareczkowania: A) mocnej zasady mocnym kwasem, B) mocnego kwasu mocną zasadą

143