P1020504

4>4 TYPY FBMINIZMÓW

nic własnych odkryć i przemyśleń innym kobietom. To zaś bardzo przeszkadza w organizowaniu wspólnego frontu oporu. Mężczyźni, mimo wewnętrznych jjpdziałóWj występują zawsze solidarnie przcciw-płci żeńskiej, Tylko wspólny opór mógłby zagrozić ich panowaniu.

VT ostatnich latach pojawił się nowy element w patriarchalnym święcie, którego wcześniej nic było i który ma ogromne znaczenie dla walki kobiet o wyzwolenie. Oto opanowana przez patriarchów nauka i technika, prowadzona przez nich gospodarka oraz powiązana z nimi ich polityka światowa doprowadziły ludzkość na skraj przepaści. Możliwe stały się globalne katastrofy zagrażające istnieniu całego gatunku ludzkiego oraz naszej przyrody. Grozi nam zagłada atomowa, także bez wojny atomowej, na przykład wskutek awarii elektrowni atomowych. Grozi nam zniszczenie środowiska uniemożliwiające dalsze życie na Ziemi. Grożą nieobliczalne skutki dalszego postępu technicznego i informatycznego, które być może zniszczą także psychiczne możliwości przetrwania ludzkiego gatunku. Współczesna cywilizacja rujnuje do reszty moralność. Szerząc niekontrolowaną swobodę jednostkową, grozi anarchistycznym zapadnięciem się wszelkiego ładu. Niszczy do reszty tradycyjne wartości, szerzy kult bezmyślnej pogoni za konsumpcją, uwalnia przemoc od wszelkich hamulców. Postępy inżynierii prokreacyjnej i genetycznej zapowiadają możliwość katastrofy i w tym zakresie. Mężczyznom może udać się odebrać kobietom nawet tę jedną jedyną ich „specjalność*’, a co oni potrafią, kiedy pozostają sami ze sobą, to widać. Jednym słowem —Judzkość stanęła w obliczu potwornych, śmiertelnych zagrożeń, stanęła w obliczu zagłady.

Dlaczego tak jest?

Ogólną odpowiedź już znamy,-winien jest patriarchat, ustrój społeczny oparty na panowaniu mężczyzn nad kobietami. Mężczyźni zniewalają kobiety, uciskają też niżej stojące kręgi mężczyzn, terroryzują wszystkie istoty żywe, całą przyrodę. Ale właściwie dlaczego tylko mężczyźni uciskają? Dlaczego tylko oni — jeśli akurat też są uciskam, rzecz jasna, przez innych mężczyzn — walczą o wyzwolenie od tego ucisku po to, by sami mogli innych uciskać? Dlaczego kobiety nic uciskająca nawet nic starają się uciskać? I, niestety, godzą się na własny ucisk? Czy tylko dlatego, że nic widzą szans w starciu z mężczyznami? Jeśli tak, to dlaczego nic widzą szans? A może przyczyna jest jeszcze głębsza, może chęć uciskania innych jest im z gruntu obca? W każdym razie rozpowszechniony jest przecież stereotyp, że mężczyźni z istoty swej powołani są do panowania, kobiety zaś z istoty swej łakną podporządkowania, czy w każdym razie do panowania się absolutnie nie nadają; więc czy to przekonanie leży u podstaw wiecznych buntów podporządkowanych mężczyzn i braku tych buntów u podporządkowanych kobiet?

Cheminizm kulturowy u podłoża powszechnej płciowej stereo typizacji dopatruje się trwalszych pierwiastków..Kobiecość i męskość mają jakby dwa oblicza. Jedno to istniejące stereotypy, drugie to fundujące je, rdzenne, trwałe

czy w każdym razie.nader trwałe treści faktycznego odmiennego wyposażenk każdej płci z osobna. Istnieje ,kobiecość” kobiet żyjących w patriarchach i w nim ukształtowanych, ale u jej podstawy kryje się kobiecość autentyczna niejako źródłowa, która w. tej powierzchniowej znąjdujeswój zdeformowany „ wyraz. Zniesienie socjalizacji zorientowanej płciowo i zniesienie systemtl* ró płciowych nic przyniosłoby w efekcie zniknięcia polaryzacji płciowej, a jedynie woliłoby ujawnić się i rozwinąć kobiecości w jej autentycznej, nieskrępowanej, nicobronncj postaci. O autentyczną męskość lepiej nie pytaćl Prawdopc3oGnic ~ do jej istoty należy zniewalanie i narzucanie ról płciowych, tak iż dla pojawienia się autentycznej wyzwolonej kobiecości warunkiem koniecznym jest zapewne nieobecnS^c    tym mężczyzn. Niektóre feministki wprawdzie pieszczą

w sercu jakieś nadzieje na pojawienie się „nowego mężczyzny**, z którym dałoby się żyć prawdziwie po ludzku, ale jest to rzecz nader wątpliwa.

Czy mówiąc to wszystko wracamy do odrzuconego przez wczesne feministki biologizmu? Czy utrzymuje się tutaj, iż podział na kobiecość i męskość jest trwale biologicznie przesądzony i możliwe jest tylko uwolnienie kobiecości od socjalizacyjnych deformacji, jej odkłamanie czy odtworzenie w autentycznej postaci? Otóż nic podobnego. Różnice między płciami są socjogenng) Co jednak nie znaczy — uwagal — e wobec tego zachodzi możliwość łatwego ich zniesienia. To zupełnie inna sprawa. Wszystko wskazuje na to, iż różnice te są mimo wszystko nader trwałe.

Dlaczego? Otóż rola biologii, nawet jeśli jest tytko pośrednia, okazuje się jednak bardzo istotna i petryfikująca. W jaki sposób współkształtuje ona przebieg procesów socjalizacyjnych? Wystarczy, że biologia wyznacza wyłącznie oczywiste różnice fizjologiczne i nic ponadto (choć przecie nie wiadomo;. Co najmniej jedna z tych różnic ma fundamentalne znaczenie społeczne: kobiety Tarhndyj w ciążęd rodzą dzieci.

(Macierzyństwem nie tylko źródło społecznego    — jak mylnie

sadziły początkujące miocie Femmlstln — to także źródło specyficznych^ wyłącznie kobiecych przeżyć i doświarimiL Knhifty nie tylko dlatego dotąd rodziły, że musiały rodzić, ale znajdowały w. tym, a także w pielęgnowaniu i wychowywaniu dzieci, upodobanie _i jźródło satysfakcji. Sprawą otwartą pozostaje, czy był to jedynie skutek icn zniewolenia do macierzyństwa. Raczej nie, albowiem stosunek matki do dziecka będzie zawsze inny niż u mężczyzny: to ona je rodzi, tylko ona ma poczucie bezpośredniej, cielesnej więzi z nowo narodzonym. Nosi je w sobie na długo przed urodzeniem, a i po urodzeniu karmi piersią, mając poczucie szczególnej misji, którą także tylko ona może spełniać. Stąd matkowanie nie jest wyłącznic efektem presji kobieta jest z natury bliższa" pełnieniu tej roli, jest do niej psychicznie przywiązana. Wątpliwe, czy kobiety zechciałyby zrezygnować z macierzyństwa, nawet gdyby to okazało się już technicznie możliwe — kto wic, czy nie czeka ich na tym tle walka z mężczyznami, chcącymi ich tej funkcji pozbawić. W każdym razie dotąd kobiety zawsze — i zawsze tylko kobiety — rodziły, karmiły i pielęgnowały i w pierwszym okresie życia otaczały opieką własnej dzieci, a w przypadku opieki zbiorowej nad dziećmi także tylko loŚlMK przypadała ta funkcja.