p1080102

śdowcgo sygnalizuj*, w różnych rejonach kraju, potrze hę /mian metod i organizacji uczenia się matematyki przez uczniów upośledzonych w stopniu lekkim. Nasuwa się więc konieczność:

a)    odpowiedniego przygotowania nauczycieli;

b)    opracowania odpowiednich materiałów metodycznych dla nauczycieli, i uwzględnieniem zarówno niezbędnej wiedzy merytorycznej, jak i rozwiązań metodycznych;

C) opracowania odpowiednich materiałów pomocniczych dla uczniów.

-TTJfcOZWÓJ POJĘĆ MATEMATYCZNYCH U DZIECKA

Nauczanie początkowe przypada na okres przełomowy w rozwoju umysłowym każdego dziecka Dziecko w wieku przedszkolnym lubi bawić się. jednak pod koniec tego okresu jest już nastawione na zdobywanie wiedzy. Niezmiernie ważną cechą jego umysłu jest zainteresowanie przyrodą, chęć zrozumienia jej i coraz większa potrzeba pojmowania zależności między poznawanymi zjawiskami.

Dzieci młodsze badają Ktczywistość przede wszystkim pr/ę^ działanie W miarę ich rozwoju zwiększa się rola procesów myślowych, które towarzysza działaniu a pod koniec okresu przedszkolnego coraz częściej je wyprzedzają. Dzieci znajdują przyjemność w pokonywaniu trudności zarówno w zakresie czynności praktycznych, jak i intelektualnych. Charakterystyczne jest ich zainteresowanie różnego typu zaeadkajni.

diflCgapacdouatu, a niekiedy nawet do szkoły w ogóle (Śemadeni 1981.s. 112).

■■•h ponttfTJ"

Wymienione właściwości sprzyjają rozpoczęciu systematycznego rozwiania ‘myślenia i kształtowania pojęć matematycznych. Trzeba jednak traktować dziecko jako całość. Uczeń klasy pierwszej jest jeszcze bardzo wrażliwy, łatwo zniechęca się. doświadczając niepowodzeń; niekiedy hamują one jego aktywność poznawczą. Zbyt wielkie trudności, których uczeń nic jest w stanic jeszcze pokonać, mogą spowodować po.wsuinic negatywnego nastawieniu do nauki

UfiKOJS 5£ iBalonaiyki może jp/awiać dzieciom wiele radości, jeśli ich poziom myślenia jest wystarczający dla pełnego rozumiana przekazywanej wiedzy. Jednocześnie właściwe nauczanie matematyki, uwzględniające podstawowe prawa rozwoju umysłowego, może wpływać w znacznym stopniu na ogólny rozwój myślenia uczniów.

nych przekonań, według których kolejne stadia rozwojowe związane były

Współczesna psychologia rozwojowa w swych poglądach odbiega od daw-

/ określonym wiekiem dziecka. Liczne doświadczenia psychologów w okazują na możliwość przyspieszania rozwoju pkuł odpowiednie oddziaływanie pedago- '

WYŻSZA SZKOLĄ PEDAGOGICZNA

tuczne. Aby korzystnie wpływać na ten rozwói. nffibyftng'ksfr ‘ScdnaL/e uwzględnianie kolejnych jego etapów i

prręjśęia na wyższy floptcn.(>dnosi się to w ot3|6Iim^' de Wif^ćkaflTa' procesów myślowych.

^MviKⁿⁱt ^w odróżnieniu od innych procesów poznawczych, jcaUttooacm nożnawania pośredniego. Mgfc dziecko reaguje na bodźce, które dzi§|gjg bezpośrednio tu jego zmysły. Natomiast człowiek dorosły dzięki procesom myślowym może oderwać się od tego, co spostrzega w danej chwili, jest zdolny do reagowania przewidując to. co dopiero ma nastąpić, z góry przygotowuje swe reakcje. Charakterystycznym przykładem jest łapanie piłki. Nlale dzicgjip reaguje ruchem chwytnym ^<<‘^>p*^fr0    przedmiot dotknie jego dłoni,

slarwc natomiast potrafi przewidzieć kierunek rzutu piłki i odpowiednio przygotować ręce do chwytu (Semadcni 1981. s. 113).

Im wyższy poziom myślenia, tym hardziej jKłśrcdnic jest nasze poznanie. ' Dzięki ukształtowanym pojęciom i znajomości praw, którym podlegają zjawiska, człowiek może przewidywać, co stanie się w przyszłości. Jest zdolny uwzględniać w myśli coraz bardziej złożone zależności między zjawiskami i planować na przykład ruchy pojazdów kosmicznych, nie wykonując przy tym bezpośrednich czynności. Z uwagi na fakt, iż dzięki rozumowaniu można wyprzedzać zmiany i korygować nasze działanie z pewnym wyprzedzeniem myilcfiię ^staD9^wi nnjwyjgą formy ccgulacji Stosunków między oeganignem a środowiskiem

Ujmowane jako odzwierciedlenie stosunków strukturalnych i funkcjonalnych między aktywnie wyodrębnionymi elementami rzeczywistości (w najszerszym tego słowa znaczeniu), myślenie odyrywa wiodącą rolę w rozwiązywaniu sytuacji problemowych (Szcwczuk 1983). W odróżnieniu od czynności wykonywanych bezpośrednio na przedmiotach, czynności myślowe nic musząjgę uzewnętrzniać. Na przykład w myśli możemy dzielić przedmioty na części, porządkować «e według różnych zasad, nie wprowadzając żadnych zmian zewnętrznych. Dgiękjjcj właściwości jesteśmy zdolni wykonywać w umyśle czynności przeciwstawne, odwrotne, na przykład podzielić badany obiekt na części, następnie z powrotem, również w myśli, złożyć z tych części całość. Dzięki takiej 0(i)*r^ltioŚ£i możiu porównywać le same przedmioty, uwzględniając coraz to inne ich cechy. Odjyiacąlnc procesy myślowe pozwalają na wykrywanie bardziej złożonych.zależności jakościowych i ilościowych Możemy wykrywać zmiany i ich przyczyny, a także stwierdzać, jakie cechy pozostają przy tym zachowane (Sanadcni 1981,1114).

t&Q/um»>ni£Uw- niezmienników jest warunkiem Łc/talinwiinia na przykład

pojęcia „liczby". Chodzi o zrozumienie zasady. według której liczebność zbjoru pozostaje zachowana mimo zmianyjj klądówrozpatry wanych elementów lub innych różnic w ich wyglądzie oto bowiem pięć jabłek wygląda inaczej niż pięć pierniczków czy pięć czekoladek, a jednak w każdym z tych zbiorów jest tyle samo elementów. Zbiory te są równoliczae.