p1080160

*'    Po/*« - •*/ < ,<_{M v}, również różnego inluju Imcmki. Oto na przykład

w jednej * -*• -    - _(llni UimiŁuiltfj||P*> • w d/ugkj oiułukuiassiu*

UIBCL    odd 'I.....Miiin.iMlcndoŁoeei

«*    • 1^* dobni padmy da ubta/ków. Albo jeuoe mnr

» ** VuU . adenin, w których poMn «c «« sąm wyraz; nr -J*o"-^v*    •»./« j—rysowanyjl jm«łn“.anedrugim„«a".Na

Ubfccy r*'    ..hno obi a/ki i oeobno /•lama Dricd zastanawiają u*,

pdae un/ v.- «. _|P ,hy pndpn odpowiadał trdci obrazka.

Wiek •.* ,■■ ••    _p,oprowadzać wykoi/.yitując alfabet ruchamy, rozay-

panki syiiv.-• . ■ „<>*t i zdaniowe.

Whji . • ,fti«ne przykłady ćwiczeń nie tylko ułaiwiiiju dzieciom opanow*? • r    ,,i,_n.i. ale uczą je takie patrzeć. zastanawiać się. porów-1

¹ Bywać. »i a* ,., . ,,._K,»lniać konkretne spo.lr/f/cnia. a więc rozwijają mowę j i myśleń •

NaKc;-- * tf.y*    związanych hc/potrcdnio a opanowywanie* tcch-

nkiajUu . ^nwp • /akreae ■drifnn do czytanu całymi ayranaa. •    «* ' '    \../ą gMnepP czyta— piwdmry i Chóralnego

Fkaed ■    -ni czytania nowego tekstu należy analizować I darów

nowe wyr.// ;,.,ncj umtinąf składania liter. Ćwiczenie to mo/na łączyć l szybkur.    . .,mc* nowych wyrazów.

Czytań.'.//.Wkowo / ekmentarza polega na czytaniu przez tl/icci pojedynczych wyraz/.*, ,/. .-dnyin zdaniu, po kilka /dań, całego tekstu. Ta sama zasada odnosi v. •:», mu zbiorowego. Jednakie nie jest celowe ani czytanie zbiorowe    gdyż me wyćwiczy czegokolwiek, ani też zbiorowe

czytanie «v.    tekstu zbyt dużą iloić razy.

Rówip.:*,.. , |Mn««ywanion przczdzKCi techniki czytania trzeba rozwijać ichumiqt'r».s. ■-./ miKnu tekstów Nieodzownymi elementami nauki czytania M zrozun.. ni >. «HI»f I Wróbd (1919) - '.1

-    nalc//i» h//kitowanie przed czytaniem trudnego słownictwa, wyjaśnienie znaczenia immIk ,< h wyrazów i zwrotów, omawianie ilustracji towarzyszących tekstowi;

-    ronir*#*y *|irnw.iilznji|C«', dobrze przemyliane, które ułatwią uczniowi lepsze ro/'iini< m- irkstu oraz 00 jest istotne - zwiążą z nim dziecko uczuciowo;

•    opaUpuMr tekstu trafnie dobranymi tytularni, zaś tekstów dlu/s/ych podtytułami • lak ar urozmaicanie ilustracjami;

-dobici.u*-1.1 vi_u aedkig stopnia trudności. przy czym należałoby uwzględniać kryto u mr tytko trooowe. ale i formalnojęzykowc. odpowiednie przy goto-wame cry«— rbwgi przez czytanie ciche (różne konkretne pniecenia związane / auhaą tekstu);

•    onuninir Mis czy tanek;

•    opnan* ■rohzaep celów dydaktycznych 1 wychowawczych na treściach ■weslyc* w irtine;

IM

-    iroska o ćwiczenia gramatyczno-ortografic/nc. które prowadzą do rozumienia budowy wyrazów i zdań;

-    organizowanie popisów i konkursów czytelniczych;

-    wzorowe czytanie nauczyciela (Wróbel 1979).

5.6. POCZĄTKOWA NAUKA PISANIA

Wypowiedź zapisana i wypowiedź ustna (mówiona) są do siebie podobne, ale leź różnią się między sobą. Podobieństwu polegają głównie na posługiwaniu się tym samym językiem i tymi samymi ogólnymi regułami jego stosowania, dotyczącymi strony słownikowej, gramatycznej i stylistycznej. Jednakże sposób użycia tych samych reguł jest nieco odmienny - na ogół swobodniejszy w wypowiedzi ustnej, a bardziej sztywny w wypowiedziach na piśmie. Wypo-wjedź ustna jest płynniejsza, co powoduje na przykład to, że dzieci lub osoby dorosłe, słabo wdrożone do pisania, pisząc łączą przyimki z wyrazami po nich następującymi. Wypowiedź ustna jest ponadto mniej wyrazista, co przejawia się w jednakowym lub podobnym brzmieniu bliskich sobie dźwięków spółgłosek, występujących w szczególności na końcu wyrazu, np. „chteb - lep", „ług - luk" (Wróbel 1979).

Wiele istotnych różnic wiąże się także z faktem, iż wypowiedź ustna jest ulotna, podczas gdy zapisana pozostawia ślad, który umożliwia dokładniejszą analizę utrwalonej w ten sposób myśli. Jest poza tym bardziej podatna na modyfikacje. Wypowiedź ustna natomiast ma tę przewagę, iż zawiera łatwo odbieraną intonację i rytm jako dodatkowe nośniki znaczeń, nie mówiąc juz o takich czynnikach towarzyszących, jak mimika i gest.

Specyficzne ćwiczenia w pisaniu, trudne do wyraźnego wyodrębnienia z powyższych względów, można podzielić na trzy rodzaje:

1)    ćwiczenia graficzne,

2)    ćwiczenia gramatyczno-ortograficzne,

3)    ćwiczenia kompozycyjne i stylistyczne.

ĆWICZENIA GRAFICZNE

W pierwszym roku nauki pisania trzeba zaznajomić dzieci z kształtem i sposobem pisania małych i wielkich liter oraz utrwalić i doskonalić umiejętność pisania liter w wyrazach, zwracając uwagę dzieci na poprawne odtwarzanie liter i ich łączenie. Należy stosować ćwiczenia przygotowujące do płynności pisania.

W drugim roku nauki należy prowadzić ćwiczenia doskonalące pinan w zakresie kształtu, proporcji, łączenia i położenia małych i wielkich liter, ćwiczenia w płynnym i czytelnym pisaniu (dwa razy po IS minut w tygodniu).

317