P1350663

271

1.    Przedsiębiorcy prywatni, u których brak jest związków zawodowych nie wp^ wadzają corocznych podwyżek stosownymi zarządzeniami. Nie ma możliwości analj zy i oceny przez pracowników (gdyż nie mają takich uprawnień) działalności finL pod kątem ekonomicznej zasadności wprowadzenia podwyżek płac w danym rob Część przedsiębiorców, mimo że posiada niezbędne środki, stosuje wynagrodzenia ^ poziomie minimalnie możliwym, mając na uwadze wysokość obowiązującej płacy minimalnej i sytuację na lokalnym rynku pracy. Problem cyklicznych podwyżek nie jest brany pod uwagę.

2.    Rozproszenie działalności w dużej liczbie przedsiębiorstw coraz mniejszych w wyniku bardzo częstych restrukturyzacji i stosowania outsourcingu utrudnia częste i powszechne kontrolowanie systemów wynagrodzeń między innymi przez Państwową Inspekcję Pracy. Prowadzi to do nadużyć płacowych, polegających na nieprzestrzeganiu nie tylko ustawy o negocjacyjnym wzroście wynagrodzeń, ale także o najniższej płacy krajowej, układach zbiorowych pracy i kodeksie pracy.

3.    Niska rentowność polskich przedsiębiorstw i do 2001 roku także inflacja stano* wią parametry niekorzystne dla utrzymania i dalszego wzrostu płacy realnej. Wielu przedsiębiorstwom trudno jest wygospodarować środki w takiej wysokości, by pozwoliły na wzrost płac tylko na poziomie wskaźnika inflacji. Jednocześnie niekorzystna relacja naszej płacy w stosunku do płacy w krajach Unii Europejskiej wskazują ni potrzebę zwiększenia tempa i poziomu wzrostu płac.

4.    Wzrost plac w firmie zdeterminowany jest trzema podstawowymi czynnikami -możliwościami ekonomicznymi firmy, wynagrodzeniem na rynku pracy oraz wrażliwością społeczną i dobrą wolą pracodawcy, a coraz rzadziej uporczywością związków zawodowych.

5.    Upowszechnia się zasada stosowania wybiórczych podwyżek płac tylko dla wartościowych i ważnych pracowników, mimo niskiego poziomu płac w Polsce. Nie definiuje się przy tym bliżej wymagań i warunków, jakie powinni spełniać pracownicy i kogo zaliczyć do ważnych pracowników. Są dwa powody niezadowolenia z tej strategii podwyżek. Po pierwsze, następuje widoczne ubożenie części pracowników, po drugie, dzieli się załogę na część gorszą i lepszą według nieznanego dla pracowników klucza.

6. Niekorzystnym zjawiskiem w skali makroekonomicznej jest postępująca dywersyfikacja plac w obrębie tych samych lub bardzo zbliżonych zawodów i stanowisk. Pracownicy zatrudnieni w różnych firmach tej samej branży zarabiają nicjed- ; nakowo. Struktura polskiej gospodarki nie jest wystarczająco ukształtowana, nie okrzepła jeszcze działalność branż, w których przedsiębiorstwa mają bardzo różne | warunki techniczno-produkcyjne i pozycję na rynku, i różne są formy własności. To i utrudnia działania zmierzające do większej jednolitości wynagrodzeń w obrębie \ branżowego, brantowo-terytorialnego rynku pracy, np. przez zawieranie stosownych I ponadzakładowych układów zbiorowych pracy i prowadzenie niezbędnych negocja- |

cji placowych.

GUS wykazuje wzrost wydajności pracy,

" ll ^foekonomiczoej był do 2001 roku skorelowany bardziej z inflacją tirż Ąjji^ poziom i dynamika wydajności w poszczególnych fumach sązróźoico-W niektórych firmach wydajność rośnie znacząco, ale nie wygospodarowują jodków ani na jej opłacenie, ani na rewaloryzację płac. Pogarszają się, bez zmia-¹ _w(Wnętnnyeh przepisów o płacach, warunki wynagradzania pracowników z po-* jy uwarunkowań rynkowych

Kie wszystkie przedsiębiorstwa planują wzrost plac co roku, zgodnie 2 duchem ^y. Powody są następujące: brak środków na podwyżki, brak sankcji (poza przed* jdiioisWami państwowymi) za nieprzestrzeganie ustawy, przyjęte strategie wyro-^drania uwzględniające podział załogi na ważnych i mniej znaczących pracowni-~], ignorowanie inflacji jako czynnika wzrostu wynagrodzeń (do 2001 toku wysoka) Lpisywanie wygórowanego znaczenia inwestycjom, w części prowadzącym do | luksusu kosztem środków na place, niedostateczna wrażliwość Społeczna pracodawcy oiainieumiejąlnośi prowadzenia negocjacji placowych przez Związki zawodowe lub buk w małych zakładach związków zawodowych. Niektóre z nich stanowią przyczyny obiektywne, wynikające 1 zasad funkcjonowania gospodarki rynkowej i dużej ton-taneji Część wynika z filozofii pracodawcy w kształtowaniu płac, ustalania ptioty-| tttów celów, | których niemal regułą są inwestycje i obniżanie kosztów produkcji.

| łatwym i częstym sposobem obnilki kosztów jest racjonalizacja utrudnienia i mini-w pracy, między innymi przez zamrażanie podwyżek.

6.MOMmPtAC

Jednym ze mwłs| gospodarki tynkowej jest inflacji przejawiająca się między ua-nymi we wzroście kosztów utrzymania i dewaluacji piaty. Procesy inflacyjne zacho-dząźywtolowo,działalność poszczególnych pradslębiorcow ma na nie niejednakowy I wpńyw, Mi inflacji odczuwają wszyscy pracownicy tym dotkliwiej, im ma jest ] ich wynagrodzenie i większe tempo inflacji, Przedsiębiorstwa w- tótaym stopniu konsumują Mi inflacji. Część firm nie mole podnosić proporcjonalnie cen, a węcz odwrotnie, zmuszona jest je obniżać \uh ograniczać, zmieniać, a nawet likwidować dotycbezasowądziulłinośt,

Inflacyt nie pmf. więc w kaZdej Armie automatycznie dodatkowego pieniądza, który aiotaahyloby przeznaczyć między innymi na wzrost plac.Utah środków finansowych aa podwyżki pokvywiya.ee wzrost kosztów utnymariia stanowi podstawowe \ źródle napici    konfliktów między związkami zawodowymi a ptacodawea-

\ ait. Pracownicy we zawsze roz»mity\Mr«mśŁ procesów gospodarczych staswmą-\ eyc\\bez.puWmc uwarunkowania dla działalności ich zakładów pracy. hkonccotro-

W