Henryk Walezy (staloryt z XIX w) był ostatnim z Walezjuszy, którzy rządzili toe Francji od roku 1328. Jego losy zainspira,wały twórczość znakomitych autorów, jak Dumas (ojciec) czy StendhaL
krytykujące kraj, naród i obyczaje. Rozprzestrzenianiu się tych opinii, wykrzywiających obraz Rzeczypospolitej także poza granicami Francji, starała się przeciwdziałać polska elita intelektualna. W tę polemikę włączył się nawet mistrz z Czarnolasu, Jan Kochanowski, który pięU łaciną sławił polską tolerancję, nie omieszkaj ąc przeciwstawić jej wspomnienie o mordach religijnych podczas „nocy św. Bartłomieja”.
I rzeczywiście, obyczaje polityczne w Rzeczypospolitej Obojga Narodów J przedstawiały się wówczas inaczej niż we Francji, gdzie konflikty religijne nawet władcę od wieków otaczanego czcią jako Pomazańca samego Boga i cudotwórcę odarły z nimbu nietykalności. Warto przywołać tu opinię wybitnego znawcy epoki, iż Henryk Walezy w Polsce mógłby umrzeć z nudów, ale nie od sztyletu.
Henryk Ul Walezy z małżonką Ludwiką. Większy wpływ na jego rządy wywierała jednak bez wątpienia jego matka, Katarzyna Medycejska. Henryk okazał się dość pracowitym monarchą. Zasłynął jako mecenas kultury, zwłaszcza teatru, którego był wielkim miłośnikiem.
892