Henryk Walezy - portret królewski z 158$.
W sierpniu 1573 r. delegacja polska z biskupem poznańskim Adamem Konary na czele podjęła w Paryżu twarde negog^ o wprowadzenie w życie zobowiązań
przedwyborczych strony francuskiej. Król
Karol IX starał się wycofać z części z nicU . z obietnicy tolerancji dla hugenotów.Jego brat, najbardziej zainteresowany sprawą, również piętrzył problemy. Nie chcąc przedwcześnie uszczuplać swego budżetu przekazaniem do skarbca Rzeczypospolitej swoich dochodów za bieżący rok (tak stanowiły pada conventa), grał na zwłokę z potwierdzeniem artykułów henrykowdridi 10 września, podczas uroczystośd w paryskiej katedrze Notre-Dame, Henryk | Walezy mocno doświadczył, iż panowanie k Rzeczypospolitej to gra, w której przyszli poddani królewscy mają wiele atutów. Gdy zwlekał z zaprzysiężeniem obiecanych szlachcie praw i wolności, w tym swobód innowierców, z ust polskich magnatów miał usłyszeć legendarne: „Si non iurabis, non regnabis” (Jeśli nie przysięgniesz, nie będziesz rządził”). Zaprzysiągł, a echo stanowczych słów polskiej delegacji wibrowało mu pewnie w uszach długo po opuszczeniu murów dostojnej świątyni.
Aby zaoszczędzić dochody za rok 1573, zdecydował się wyruszyć z Paryża dopiero n listopadzie, tak aby do Polski dotrzeć w roku następnym. Gdy w końcu stycznia przekroczył granice Rzeczypospolitej, surowość klimatu mogła jedynie pogłębić wrażane.® oólowi-elektowi łatwo w nowym kraju nie będzie. Towarzyszący Walezemu Francuzi lieprzyzwyczajeni do tak silnych mrozów, bez futer, mogli jedynie utyskiwać na ,barbarzyński” kraj. Długie, kwieciste przemowy powitalne doprowadzały dzwoniących sębami z zimna Francuzów do rozpaczy, a niekiedy za kwaterę w drodze musiała części 5 nich starczyć chłopska, kurna chata.
Już w Pozm bez porządku i j obsypywali cały i strumienie okc gospodarzy, nap w niezrozumiały Do Kraków mógł imponowa 22-letmmonarcl stronił od makij „noszeniem jedr z wisiorkami, os naśladowali faw świadectwo, że ] od pojedynków lii sejm ko kwatery. Potęgo się pojednawczo koronacyjnych | elekta tradycyjn marszałkowi Fir
884