• lundin/c iimrviK>inc proponują lokowanie kapitału » funduszach: j r>nku pieniężnego. zrównoważonych. akcyjnych i obligacyjnych.
• InweMimanie u poszczególne fundusze różni się stopniem ponoszo. j nego ryzyka i wielkością potencjalnych zysków.
Pytania i polecenia
I ( Kt-n. które poza bankowe instytucje finansowe odgrywają największą rolę u gospodarce państwa.
’ Jakie znasz instytucje finansowe niewymienione w podrozdziale i ja-kiego rodzaju usługi one proponują?
'• Który ze sposobów inwestycji, proponowanych przez fundusze inwestycyjne. uważasz za najlepszy? Uzasadnij odpowiedź.
4 W który rodzaj funduszu zainwestowałbyś swoje oszczędności, gro. mad/ąc środki na: a) wyjazd na wakacje, b) zakup samochodu, c)zakup mieszkania? Uzasadnij swój wybór.
Podstawowi) funkcja ubezpieczeń jest wypłacenie odszkodowań za straty powstałe w wyniku nieszczęśliwych zdarzeń losowych, zapewnienie środków na pokrycie kosztów leczenia lub zgromadzenie funduszu na starość, gdy zakończy się aktywność zawodowa osoby ubezpieczonej. Realizacja ubezpieczenia następuje przez wypłatę odszkodowań i świadczeń z funduszu tworzonego ze składek osób ubezpieczonych. W ten sposób ubezpieczenie pozwala na dzielenie się z innymi kosztami leczenia. emerytury lub renty. Ubezpieczenia można podzielić na obowiązkowe, / których należy korzystać z mocy prawa, na przykład ubezpieczenia obowiązkowe środków transportu lub zdrowotne osób pracujących, oraz ubezpieczenia dobrowolne, czyli te, z których można korzystać, na przykład ubezpieczenia majątkowe lub ubezpieczenia osób na życie - decyzję podejmuje ubezpieczający się.
Zc względu na cci wyróżniamy ubezpieczenia:
- zdrowotne;
- społeczne;
- na życie;
- od odpowiedzialności cywilnej;
- majątkowe.
Ubezpieczenie zdrowotne opłacane jest z obowiązkowych składek osób pracujących i odprowadzane do ZUS-u. Świadczeniami z zakresu ubezpieczeń zdrowotnych są objęci pracownicy i ich rodziny, bezrobotni; emeryci i renciści, czyli prawic cale społeczeństwo. Celem tego ubezpieczenia jest częściowe pokrycie kasztów leczenia: wizyty u lekarza, pobytu w szpitalu czy zakupu Icków. Wysokość stawki na ubezpieczenie zdrowotne została podniesiona w roku 2005 do 8,5% zarobków pracownika.
.i » kolejnych lalach zakłada się jej dalszy wzrost. Podniesienie składki ma służyć polepszeniu ekonomicznej sytuacji służby zdrowia i poprawieniu dostępności jej usług. Pieniądze pochodzące ze składki przeznaczane są na działalność służby zdrowia, która budzi wiele społecznych zastrzeżeń i jest od kilku lal reformowana.
Ubezpieczenia społeczne służą zapewnieniu finansowej ochrony I ubezpieczenia przed skutkami choroby lub wypadku i zgromadzeniu środków na wy- i społeczną platę emerytur i rent osobom, które nie mogą wykonywać pracy zawodowej. Instytucją odpowiedzialną za działanie systemu ubezpieczeń społecznych jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Wypłaca on między innymi zasiłki chorobowe, wypadkowe, pogrzebowe, renty oraz jest odpowiedziałny za zbieranie składek na przyszłe emerytury.
W 1999 roku wprowadzono w Polsce reformę ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Dotychczasowy system okazał się mało skuteczny i deficytowy. Był on oparty na umowie międzypokoleniowej, nu mocy której pieniądze pochodzące ze składek na ubezpieczenie społeczne są wykorzystywane na bieżące wypłaty rent i emerytur. Postęp medycyny i poprawa warunków życia spowodowały w Polsce wydłużanie się średniej długości życia, która obecnie wynosi 70 lat dla mężczyzn i 78 lat dla kobiet. Wzrasta zatem liczba osób w wieku poprodukcyjnym, a w przyszłości będzie maleć liczba osób w wieku produkcyjnym. Te zjawiska wymusiły konieczność zmiany systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce.
Prognozy zmian ludności w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym w Polsce (źródło .Mały Rocznik Statystyczny" 2001, GUS)
Reforma emerytalna wprowadziła mieszany system zabezpieczenia społecznego. Część przyszłych emerytur będzie nadal finansowana / bieżących wpłat do ZUS-u, pozostałą część mają zagwarantować pieniądze pochodzące ze składek inwestowanych przez prywatne fundusze emerytalne. Istnieje też możliwość wykupienia indywidualnego ubezpieczenia, któ-