Analizując znaczenie propagandy, Volkoff podkreśla, że biała propaganda jt najmniej skuteczna, bo pochodzi wprost i w sposób jawny od wroga. Czarna nal* miast ukrywa swoje prawdziwe pochodzenie i w ten sposób czyni wiarygodnym' świadome kłamstwa317. Propaganda powszechna prowadzona jest w sposób sy.sl. matyczny, fachowy, zawsze za pośrednictwem środków masowego przekazu, :.l ■ wia sobie za cel realizację konsekwentnego programu zmierzającego do zast;||m nia w świadomości, a przede wszystkim podświadomości obywateli pogląclc uznanych za niekorzystne dla dezinformatora takimi, które uważa on za korzyslm dla siebie^18. Taką działalnością zajmują się zwyczajni specjalnie przeszkolę pracownicy służb specjalnych. Różne techniki dezinformacyjne znajdują rówim zastosowanie w wewnętrznych zmaganiach o władze. Klasyczna propaganda pin tyjna mająca pozyskać niezdecydowanych, jest mało skuteczna, bo niewielu lud ma ochotę czytać ich pełne nudnego doktrynerstwa gazety. W tym kontekście V*»i foff dostrzega, że wyjątkowym przykładem była propaganda hitlerowska, klnę bardzo silnie zabarwiona emocjonalnie, osiągnęła swój cel, gdyż przemawiała d. ogółu społeczeństwa. Wśród emocji, które najsilniej oddziaływały wówczas m* społeczną świadomość należy wymienić strach. Zatem wszystkie techniki dc/m formacyjne, służyły zastraszeniu społeczeństwa sowiecką agresją, dlatego prop-ganda tamtego okresu operowała głównie zastraszeniem319.
Termin propaganda pochodzi z języka łacińskiego i oznacza działalność zini« rzającą do rozpowszechniania określonych przekonań, nauk, postulatów polilyi / nych w celu pozyskania zwolenników dla prezentowanych idei lub akcji. W d/i.* lalności propagandowej wyróżnia się środki i narzędzia propagandy. Stąd u rodzaje propagandy wyróżniane są w zależności od zastosowanych środków liii celu działań. O skuteczności działań propagandowych świadczą praktyki sini slycznego i pozorowanego zawyżania Produktu Krajowego Brutto (PKB), odpi /, PKB na zbrojenia i stosowanie tego typu nieweryfikowalnych danych w mali nizinach odstraszania przeciwnika. Według analiz amerykańskich taką właśni-metodą dezinformacji posługiwał się przez długie lata ZSRR, a także Rosja w picu szych latach pierestrojki. Jednak Stany Zjednoczone bacznie śledziły wszelkie i -dzieckie/rosyjskie wypowiedzi i wskazywały dostrzeżone niekonsekwencje, pl w tym samym czasie padały radzieckie/rosyjskie oświadczenia dotyczące kierów > nia 30 albo 50 proc. PKB na zbrojenia. Według analityków administracji amn kańskiej nigdy nie było to więcej niż 17 proc., gdyż wyższych wartości nie w trzymałoby żadne państwo, nawet z centralnie kierowaną gospodarką.
Propaganda posiada także cechy pozytywne. Jest narzędziem do wzmocnieni-autorytetu władzy państwowej, która z jednej strony opiera się na zaufaniu -p łeeznym (uzyskanym od wyborców), z drugiej zaś na systemie uprawnień, juk nu* rozporządza rząd i prezydent z mocy konstytucji i ustaw. Pod tym względem pi-paganda służy konsolidacji narodu poprzez integrację grup społecznych, mobili/n
11; Tiim/e, n. 6.
"" Inni/.' y H_
połeczeństwa do realizacji określonych celów politycznych. Stanowi także
• i/il/ie gloryfikacji osiągnięć władzy, jej przedstawicieli i funkcjonariuszy pań-''"wych. Wreszcie propaganda służy neutralizacji i dyskredytacji oponentów ■litycznych, aby uniemożliwić powszechne wystąpienia burzące dotychczasowy
■ iplck publiczny lub naruszające struktury państwowe.
I’»>wyższe fakty stanowią przesłankę do wniosku, że dezinformacja różni się od
■ u /.nej propagandy tym, że jej prawdziwe źródła pozostają ukryte oraz są to mI.inia objęte klauzulą tajności realizowane w sposób niejawny.
1'otlieważ dezinformacja jest celowym podawaniem fałszywych informacji,
• ii|nilacją faktami, tworzeniem fałszywych informacji, zniekształcaniem faktów, " mają prowadzić do wprowadzenia w błąd określonych osób (np.: liderów
•lllscznych, dowódców, oficerów sztabu) i grup ludzi (organizacje, związki za-" b iwc), można stwierdzić, że obok wywiadu i kontrwywiadu stanowi uzupełnie-ilki informacyjnej.
W opinii byłego czechosłowackiego oficera służb specjalnych Yladislawa Bi-- ni.i1(1 dezinformacja stanowi gałąź operacji specjalnych. Obejmuje działania
• i .1 jące do zmylenia przeciwnika poprzez dostarczenie mu nieprawdziwych ■iiimcji, którymi posłuży się on do wyciągnięcia takich wniosków, jakich życzy
1 i inicjator operacji. Zależnie od treści, operacje dezinformujące mogą mieć i. n wionie polityczne, wojskowe czy nawet naukowe. W wypadku każdej opera-1.miały dezinformacji, czyli sposób przekazania zamierzonych treści może u i' /mym stopniu wpłynąć na jej skuteczność. Zatem do działań dezinformacyj-!i wykorzystywane są różne podmioty: agenci wywiadu, obcy agenci, aparat
• iw owy, przeciwnik, materiały dezinformujące321.
' brane fakty wskazują, ze dezinformacja jest zorganizowanym, wielopłasz-nowym procesem i może funkcjonować w sferze politycznej, gospodarczej, i "Wo-technicznej i militarnej. Wszystkie rodzaje dezinformacji można prowa-w dwóch płaszczyznach: wewnętrznej i zewnętrznej.
i In płaszczyźnie wewnętrznej obiektem dezinformacji może być własne społe-" .iwo, organizacje, środki masowego przekazu w celu ukształtowania pożądali postaw, opinii i zachowań. Przejawem dezinformacji, której świadkiem nie-ii" była także polska opinia publiczna śledząca przetarg na samoloty dla ' >r jest praca kadry menedżerskiej firm i korporacji zbrojeniowych. Wraz •uiiilnianiem w tego typu przedsiębiorstwach zaufanych byłych wojskowych, i iłów do przemysłu przenikają techniki dezinformacji lub sposoby blokowania ' iimieji, znane z armii. Cel działania pozostaje jednak zawsze ten sam -• ulownć reakcję korzystną dla organizatora działań dezinformacyjnych. Niilomiast na płaszczyźnie zewnętrznej działalność jest skierowana przeciw in->- państwom, siłom zbrojnym, organizacjom a jej celem jest kształtowanie opinii l i mym kraju (jego potędze) na arenie międzynarodowej.
W liilm li l‘)V| lyftH • lu/vl w i /et litr.luwm t li li .In/lnu li Npcijlllliyell, /,nb V Vnlknll k 'i/nmiiii /ii aniś wahiv. Wiun/hwii PMI i l*>