139
CZTERECH WESZŁO DO FARDES...
wiedział: Błogosławiony jest Pan, Bóg Izraela, który dał syna Abrahamowi naszemu ojcu, który wiedział jak roztrząsać i badać, i objaśniać Dzieło Rydwanu. Są tacy, którzy dobrze błogosławią, ale nie postępują dobrze, inni dobrze postępują, ale nie błogosławią dobrze, ale ty dobrze błogosławisz i dobrze postępujesz. Szczęśliwyś, Ojcze Abrahamie, że R. Eleazar b. Arak wyszedł z twoich lędźwi. Gdy to opowiedziano R. Jo-zuemu, on i R. Jose Kapłan byli akurat w podróży. Powiedzieli: My także rozważajmy Dzieło Rydwanu i R. Jozue rozpoczął objaśnianie. Był to akurat dzień letniego przesilenia, [mimo to] niebo zaczęło zachodzić chmurami, coś na kształt tęczy pojawiło się w chmurze i aniołowie posługi zaczęli się gromadzić i słuchać, całkiem jak ludzie którzy się schodzą, by oglądać radość narzeczonego i narzeczonej. [Potem] R. Jose Kapłan poszedł i opowiedział, co się wydarzyło R. Jonatanowi b. Zakaj, a [ten] rzekł: Szczęśliwyś i szczęśliwa ta, która ciebie zrodziła; szczęśliwe moje oczy, że to ujrzały. Co więcej, śniłem, że ja i ty spoczywaliśmy na Górze Synaj, kiedy zesłano nam Bat Kol, [która mówiła]: Wstąpcie tutaj, wstąpcie tutaj! [Tu są] wielkie sale biesiadne, i wspaniałe miejsca przy stole przyszykowane dla was; wy i wasi uczniowie i uczniowie waszych uczniów przeznaczeni jesteście do trzeciej klasy.71 Ale czy tak było?12 Wszak naucza się: R. Jose b. Juda powiedział: Były trzy dysputy: R. Jozue objaśniał w obecności R. Jonatana b. Zakaj, R. Akiba objaśniał w obecności R. Jo-zuego, Hanania b. Hakinaj objaśniał w obecności R. Akiby - to jakby R Eleazar b. Arak się nie liczył! - Ten kto [sam] objaśniał i inni objaśniali w jego obecności, ten się liczy; kto [sam] objaśniał, ale inni nie objaśniali w jego obecności, ten się nie liczy. Ale przecież jest Hanania b. Hakinaj, w którego obecności inni nie objaśniali, a jednak go się wlicza. — On przynajmniej objaśniał w obecności tego, kto objaśniał [w obecności innych].
Nasi Rabini nauczali: Czterej weszli do ogrodu,73 mianowicie Ben Azai, Ben Zoma, Odmieniec74 i R. Akiba. R. Akiba powiedział im: Kiedy zbliżycie się do głazów z czystego marmuru, nie mówcie: Woda, woda! Bo powiedziane jest: Ten, który mówi kłamstwo, nie ostoi się w oczach moich (Ps 101,7). Ben Azai spojrzał i umarł. O nim Pismo powiada:
71 Spośród siedmiu klas dopuszczonych po śmierci do Boskiej Obecności.
72 Że R. Eleazar b. Arak objaśniał Dzieło Rydwanu.
73 Pardes. Raszi objaśnia, że czterej mędrcy naprawdę wstąpili do nieba, tosafiści. że stało się to jedynie w ich wizji.
74 Elisza Ben Abuja, który po odstępstwie określany jest w Talmudzie jako Aher. Odmieniony.