0000014

228

KINEZYTERAPIA

3.3.2. Metoda Cyriaxa

Rys historyczny i podstawy teoretyczne

Prace Jamesa Cyriaxa, brytyjskiego ortopedy, stanowiły kontynuację dociekań J. Mennella. Podstawowym założeniem części diagnostycznej metody, opracowywanej od początku lat 30. XX w., było stwierdzenie, iż prawie 60% dysfunkcji narządu ruchu - dotyczących głównie tkanek miękkich - nie jest rozpoznawana lub zostaje nieprawidłowo interpretowana w czasie badania radiologicznego. Należało więc - według Cyriaxa - opracować szybki, dokładny i powtarzalny sposób funkcjonalnego diagnozowania stanu pacjentów¹.

Podstawę części terapeutycznej stanowiła, zdefiniowana ostatecznie w 1969 r.. hipoteza „zaklinowania fragmentu tarczy międzykręgowej”². Do przemieszczenia krążka międzykręgowego lub jego części, co powoduje sekwencję objawów neurologicznych, dochodzi zwykle po nagłym urazie, np. komunikacyjnym lub w wyniku wykonania ruchu bez jego pełnej kontroli mięśniowej³.

Badanie

Sposób diagnozowania stworzony i rozwinięty przez tego angielskiego ortopedę stanowił przełom w pojmowaniu znaczenia badania przedmiotowego w kinezyterapii. Był on punktem zwrotnym umożliwiającym innym terapeutom dalsze rozwijanie technik diagnostycznych. Według Cyriaxa, każde badanie -niezależnie od sytuacji - powinno zawsze przebiegać w stałej niezmiennej kolejności:

wywiad - obserwacja - badanie funkcjonalne - badanie dotykowe.

Jego zdaniem tylko skrupulatne przestrzeganie powyższego schematu umożliwia dokładne rozpoznanie dysfunkcji narządu ruchu⁴.

Szczególnie w'ażne dla skutecznej oceny stanu pacjenta jest dokładne przeprowadzenie wywiadu. Powinien on zawierać, m.in.: wiadomości o czasie i okolicznościach, w których wystąpiły objawy bólowe, ich nasileniu i charakterze, rejonie odczuwania dolegliwości w momencie wystąpienia objawów oraz w czasie zbierania wywiadu, porównanie z poprzednimi incydentami, jeśli takowe już występowały oraz subiektywną interpretację objawów dokonaną przez pacjenta. Informacje powyższe są ważne z dw'óch względów. Po pierwsze - prawie każdy zespół chorobowy wykazuje charakterystyczne dla siebie objawy oraz obszar promieniowania dolegliwości; po drugie - rodzaj zalecanej terapii

1

Cyriax J.. Cyriax P.J.: Cyriax's illusiruied manuał <>f orthopaedic medicine. Buttcrworih Heincmann. Oxford.

1983.

2

Teoria ta zakładała, żc przyczyną zaburzenia funkcji segmentu mchowego jest nieprawidłowa pozycja krążka

3

międzykręgowego.

*-² Levit K.: Leczenie manualne zaburzeń czynności narządu ruchu. PZWL. Warszawa. 1984.

4

Cyriax J.: The knee. Physiotherapy. 1971, 57. 203-206.