21389 SDC12034

Założenia koncepgi kształcenia zdolnych

mentów anonimowych, za którymi stali nieujawniani z imien*

Do czynników silnie determinujących działalność innowa leż}’ również pozycja zawodowa wybitnych nauczycieli. Czterdz*^ tzw. eksperymentów puławskich, olsztyńskich, lubelskich ftp    V

m#»nf/W annnimmwrh 79 IrMrt/mi ctalt_n.f«_uai*/_r«jjQ»_:_~_^ . '

nauczyciele, przyczyniał się do szybkiego zanikania — ich twórca l dydaktyczno-wychowawczych.

Tfe znane z przeszłości, niszczące wybitnych nauczycieli nawy^j

Ig

i

dziś. Nauczyciel-nowator jest ciągle osobą źle widzianą zarówno n oświatowe, jak i przez środowiska koleżeńskie, między innymi ^ ściąga na innych deprecjonowanie ich mało efektywnej pracy, _a ^^ate§o^ utratę resztek autorytetu zarówno wśród uczniów, jak i rodziców. ^H ^

my

Wiatach dziewięćdziesiątych, przy załamaniu się kolejnej refor

wej, przy systematycznym maleniu nakładów finansowych na oświatę szym braku polityki MEN odnośnie promowania wybitnych nauczyci_e|.r 4$

coraz

: mocniej oddziaływać na opinię oświatową oddolne inicjatywy p_e(j %|| i szkół, zwłaszcza szkół stowarzyszonych, które pokonując niemało zaczęły powiększać zakres swoich praw do wprowadzania pożądany^ t|l i ulepszeń w życie szkoły.    |l||

Stowarzyszenia Szkół Ljl| IB

Przykładem konsekwentnych, długofalowych reform oddolnych ^ 15-letnia już działalność innowacyjna Towarzystwa Szkół Twórczy^ H młodszego, ale opartego o ten sam program ■ nych.

wymienione stowarzyszenia określiły swoje cele statutowe jako ^Przeks canie, poprzez projektowanie i wdrażanie innowacji pedagogicznych, tradv^-nych, zunifikowanych systemów szkolnych w nowoczesne, dobrze kształć^ i wychowujące szkoły na miarę aktualnych i przyszłych potrzeb”.

Prezentowane stowarzyszenia skupiają dziś łącznie 60 równomiernie rozfo żonych w kraju liceów ogólnokształcących, z których każde, zgodnie ze znanym zaleceniem Komisji Edukacji Narodowej, „aby szkoła wyższego rzędu wzięła pod opiekę szkołę niższego rzędu”, współpracuje z co najmniej jedną szkołą podstawową miejską i jedną wiejską.

Dotychczasowa działalność innowacyjna stowarzyszonych szkół obejmuje wybrane zagadnienia z zakresu treści, metod, form i warunków kształcenia, a także organizacji pracy zarówno klasy szkolnej, jak i szkoły. Przykładowo wymienię tu zaprojektowanie, wdrożenie i upowszechnienie wielorakich programów klas autorskich, uwzględniających zainteresowania i możliwości poznawcze uczniów,* programy zintegrowanego kształ-

Czynniki determinujące działalność innowacyjną szkół

21

cenią w zakresie przedmiotów humanistyczno*artystycznych, przyrodniczo* -ekologicznych, matematyczno-fizyczno-technicznych. Rozszerzyliśmy o dwa stopnie (celujący i mierny) obowiązującą skalę ocen cyfrowych l wprowadzi liśmy oceny opisowe, ukazujące nie tylko zasób posiadanej przez uczniów wiedzy i umiejętności, ale również możliwości poznawcze, zainteresowania i postawy uczniowskie. Wprowadziliśmy programy intensywnej nauki języków obcych w tzw. klasach „0”; programy wychowania fizycznego i zdrowotnego dzieci i młodzieży; programy obozów naukowo-wypoczynkowych, zwanych „szkołami letnimi" i „zimowymi"; programy wychowawcze, służące rozwojowi osobowości i wspólnoty.

W zakresie organizacji pracy szkoły — przesunęliśmy nauczanie sprofilo-wane z klasy I do III liceum; rozluźniliśmy system klasowo-lekcyjny tak, aby uczeń uzdolniony i szczególnie zainteresowany jakimś przedmiotem nie musiał realizować go w tempie i zakresie swojego najmniej zdolnego i pracowitego kolegi; wprowadziliśmy podwójne wychowawstwo, intensyfikujące opiekę dydaktyczno-wychowawczą nad dziećmi i młodzieżą; włączyliśmy uczniów i rodziców w organizację procesu kształcenia — w aspekcie jego intensyfikacji, a także nauczycieli, powierzając im dodatkowo zarządzanie poziomami lub segmentami klas, i in.

U podstaw dużego zasięgu oddziaływań prezentowanego ruchu innowacyjnego, a także jego skuteczności i trwałości (część innowacji, jak: skala ocen, klasy autorskie, programy indywidualnego kształcenia i inne, weszły do powszechnej praktyki poprzez odpowiednie przepisy MEN) leżą, naszym zdaniem, następujące przesłanki.

Stowarzyszenia TST i SSA skupiły szkoły znane z poszukiwań innowacyjnych, ułatwiających osiąganie zakładanych, wysokich wyników nauczania i wychowania. Często są to równocześnie szkoły szczycące się wielowiekową tradycją, jak np. ILO im. Stanisława Małachowskiego w Płocku (rok powstania szkoły 1180) czy I LO im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie (1586), w której to szkole nauki pobierał król Jan Sobieski. Stowarzyszenia nasze skupiają też szkoły nowsze, u podstaw których leżą nowatorskie programy ich twórców, jak XIV LO we Wrocławiu czy w LXIV LO w Warszawie. Zrzeszamy również szkoły szybko integrujące się — poprzez system matur międzynarodowych — z oświatą europejską, jak III LO w Gdyni czy V LO we Wrocławiu.