57271 SDC12035

22 Założenia koncepcji kształcenia zdolnych

Cały zaś ruch Szkół Twórczych uformował się w początkach lat osiemdziesIfl^H wokół szkoły autorskiej Danuty Nakonecznej — LX (dziś LXIV) LO w Warsza!^?¹

Wypracowywane i wdrażane w szkołach TST i SSA innowacje pedagogią wyrastają z codziennej praktyki szkolnej, stąd ich znacząca akceptacja środowiska nauczycielskie. Ponadto, upowszechnianie wypracowanych wacji odbywa się nie tylko poprzez konferencje szkoleniowe, książki i oprg^ wania metodyczne, ale przede wszystkim przez otwarcie stowarzyszonych sz^ dla wszystkich chętnych, pragnących zapoznać się z efektami wdrażanego _no watorstwa pedagogicznego.

Stowarzyszenia TST i SSA starają się objąć swoją inspiracją innowacyj^ cały kraj, ustalając dobór szkół do ww. stowarzyszeń na zasadzie: jedna szkół* średnia z województaa i dwie współpracujące z nią szkoły podstawowe ^ miejska i wiejska. W ten sposób, narzucając z góry pewien nieduży limit szkół będący gwarantem pewnej elitarności edukacyjnej i sprawności organizacyjnej zapewniamy sobie równocześnie możliwość współpracy prawie z każdym z 49 województw.

Warto w tym miejscu podkreślić, że w stowarzyszeniach TST i SSA poszczę, gólne województwa reprezentowane są nie tylko przez licea z dużych miast, ale również z miast małych, w których często są jedynymi szkołami średnimi, jak np.: LO im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie (wojew. olsztyńskie), 1,0 im. Henryka Sienkiewicza w Płońsku (wojew. ciechanowskie), LO im. Władysława Broniewskiego w Bolesławcu (wojew. jeleniogórskie), LO im. Fryderyka Chopina w Sochaczewie (woj. skierniewickie), LO im. Marii Sk lodowskiej Curie w Ostrzeszowie (woj. kaliskie), LO im. Bartosza Głowackiego w Opatowie (woj. tarnobrzeskie) i in.

Poszukując dowodów skuteczności i trwałości prezentowanego ruchu innowacyjnego, chciałabym w zakończeniu podkreślić, że większość ze stowarzyszonych liceów ma już za sobą 15-letni okres współpracy w zakresie projektowania, wdrażania i upowszechniania nowatorstwa pedagogicznego. A przecież wiadomo, że im wyższy szczebel kształcenia, tym trudniej o reformatorski, długofalowy proces myślenia i działania¹.

Uwarunkowania spoteczno-psychologiczne tworzonej koncepcji kształcenia 23

2. Uwarunkowania spoteczno-psychologiczne tworzonej koncepcji kształcenia

Prezentowana w niniejszej pracy, otwarta, dynamiczna, czyli podatna na uzupełnienia i zmiany koncepcja kształcenia zdolnych, tworzona jest przede wszystkim oddolnie, poprzez zespoły nauczycieli stowarzyszonych w Towarzystwie Szkół Twórczych i Stowarzyszeniu Szkół Aktywnych. Jej źródłem są dotychczasowe doświadczenia ww. szkół w zakresie wykrywania i kierowania rozwojem uczniów uzdolnionych, a szczególnie wypracowana i wdrażana w połowie lat siedemdziesiątych, koncepcja kształcenia zdolnych autorstwa Danuty Nakonecznej¹. Czerpaliśmy również z innych krajowych i zagranicznych opracowań z zakresu problematyki zdolności, szczególnie z tych, które dają się przystosować do codziennych działań dydaktyczno-wychowawczych szkół.

Tworząc niniejszą koncepcję kształcenia zdolnych, próbowaliśmy na wstępie postawić pytania: Jakie są w tym względzie oczekiwania społeczne? Jakim wartościom i postawom dajemy pierwszeństwo w wychowaniu młodego pokolenia, wszak ogromne znaczenie ma tu całościowy wpływ systemu wartości i ocen obowiązujących w danym społeczeństwie?

Analizując powyższy problem, nietrudno zauważyć, że środki społecznego przekazu: telewizja, radio, prasa dyktują styl swobodnego bycia i wzorce łatwego sukcesu. Liczne reklamy narzucają nieodparte pragnienie posiadania wielu rzeczy materialnych. Najwyżej cenioną wartością osobistą wydaje się być atrakcyjność fizyczna. Komentując życie gwiazd kina, sportu, muzyki, bardziej eksponuje się ich fantastyczne dochody niż pracę i talent. Wydedukować stąd można, że droga do sukcesu to niewielki wysiłek i duża doza szczęścia! Systemy wartości prezentowane przez gwiazdy ekranu są wolne od rozważań etycznych, bo alkohol, narkotyki, seks, przemoc i popełnianie przestępstw wydają się być na stale związane ze sławą i sukcesem. Cała kultura naszego życia ulega, w sposób przyspieszony, poważnemu spłyceniu. Działalność polityczna, walka o władzę lub jej zachowanie, pojmowana jest wyłącznie jako niszczenie przeciwnika, a dobra praca, twórczy wysiłek stają się wartościami drugorzędnymi wobec przyjemności, konsumpcji i dorabiania się za wszelką cenę.

Warto też zwrócić uwagę, jak mało miejsca w naszych publikatorach przeznaczamy dla prezentacji osiągnięć uczonych, dla młodych, utalentowanych pracowników nauki, broniących prac doktorskich często przed 24 rokiem życia, ²

1

Dotychczasowa działalność innowacyjna stowarzyszonych szkół została zaprezentowana m.innynu w następujących pozycjach książkowych autorstwa Danuty Nakonecznej: „jakim być? Kim być? — czyli

o samotzędności w szkołach twórczych" (1990), „Wychowanie — jako zadanie” _(1992) _„Klasy

autorskie w szkołach twórczych" (1994), „Uczniowie zdolni ijch-pąHczyciele" (1996)

2

zob. D. Nakoneczna: „Kształcenie wielostronne stymulujące rozwój uzdolnień” W-wa 1980; „Kształcenie wielostronne w praktyce szkoły". Warszawa 1983