25037 IMG

WYWIAD

WASZYNGTON - PEKIN

Nie jest sensowne udzielanie lekcji państwu, które ma cztery tysiące lat historii - o stosunkach USA z Chinami mówi były sekretarz stanu Henry Kissinger.

DER SPIEGEL

Właśnie obchodził pan 88 urodziny. Gdyby przyszedł pan na świat zaledwie dwa lata wcześniej, to...

Henry Kissinger: Byłbym dziś W wieku Komunistycznej Partii Chin.

Czy nazwa tej partii ma jeszcze uzasadnienie? Czy Chiny, o których opublikował pan właśnie książkę, są jeszcze krajem komunistycznym?

To nie jest już kraj komunistyczny w sensie historycznym, gdzie państwo reguluje gospodarkę i podział wszystkich dochodów, posiada monopol w każdym aspekcie życia intelektualnego. Sekretarz generalny Jiang Zemin reformami przeforsowanymi przez siebie na początku ostatniego dziesięciolecia próbował złagodzić doktrynerskie podstawy partii, ale Chiny pozostają komunistyczne w tym sensie, że partia zachowuje swój monopol władzy.

Pamięta pan, kiedy po raz pierwszy zaczął postrzegać chińską partię komunistyczną jako ruch historyczny, a być może nawet zagrożenie?

W latach 60. uważałem Chiny i ich państwową partię za dynamiczniejsze i ideologicznie groźniejsze niż Związek Radziecki, który jednak był groźniejszy pod względem strategicznym.

Nie przeszkodziło to jednak prezydentowi Richardowi Nixonowi ani panu od 1973 roku w ponownym nawiązywaniu stosunków dyplomatycznych z Pekinem.

Wielka Brytania i Francja już wcześniej utrzymywały stosunki dyplomatyczne z Chinami. Prowadziliśmy przecież także rozmowy z państwami Europy Wschodniej znajdującymi się k w strefie wpływów ZSRR. Poza tym V

Henry Kissinger

(ur. w 1923 n), amerykański polityk i dyplomata pochodzenia niemieckiego, w Stanach Zjednoczonych od 1938 roku. W latach 1969-1974 byt dyrektorem Rady Bezpieczeństwa Narodowego, w latach 1973-1977 sprawo

wał urząd sekretarza stanu w administracji prezydentów Richarda Nixona i Geralda Forda. Zwolennik normalizacji stosunków z Chinami. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla wspólnie z Le Duc Trio (który jej nie przyjął) za wynegocjowanie wycofania

wojsk amerykańskich z Wietnamu Południowego. Wykładowca na Uniwersytecie Ha-rvarda, autor wielu książek poświęconych stosunkom międzynarodowym (w Polsce ukazała się „Dyplomacja"). Ostatnio opublikował opracowanie „On China" (O Chinach).

as-3 1 .07.801 1    / 30 FORUM