27969 s 94 95

94 ROZDZIAŁ 4

•    analizowanie wyników sprawdzianów i testów,

•    opracowywanie sprawozdań i przekazywanie ich dyrektorom szkól, 01 * ganom prowadzącym szkoły, kuratorom i Centralnej Komisji Egzanii nacyjnej,

•    szkolenie kandydatów na egzaminatorów i egzaminatorów oraz prown dzenie ich ewidencji,

•    współpraca z innymi okręgowymi komisjami, kuratorami oświaty i Cen tralną Komisją Egzaminacyjną.

System oświaty obejmuje instytucje oświatowe od przedszkoli do szkol dających wykształcenie średnie (wyjątkowa sytuacja dotyczy kolegiów). Wy/ sze szkoły należą już do systemu szkolnictwa wyższego, któiy ze względu na znaczne różnice podmiotowe i przedmiotowe wykracza poza tematyki; niniejszej książki.

System szkół

Szkoły stanowią podstawowy składnik systemu oświaty. Szkołę można uznać za główną instytucję edukacyjną, której zadaniem jest kształcenie oraz wychowywanie dzieci i młodzieży¹. Termin „szkoła” pochodzi od łacińskiego słowa schola, czyli spokojny czas poświęcony naukom. Do pod stawowych form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły zalicza się (art. 64 u.s.o.):

•    obowiązkowe i dodatkowe zajęcia edukacyjne,

•    zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów mających trudności w nauce oraz inne zajęcia wspomagające rozwój dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi,

•    nieobowiązkowe zajęcia pozalekcyjne,

•    w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe - praktyczną naukę zawodu, która „może odbywać się w placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego, warsztatach szkolnych, pracowniach szkolnych, szkolnych gospodarstwach pomocniczych, u pracodawców, a także w indywidualnych gospodarstwach rolnych” (art. 70 u.s.o.).

Nową strukturę szkół, zgodnie z art. 9 u.s.o., przedstawiono na ilustracji 4.1.

Hf |u 4.1. Nowa struktura szkół

SYSTEM SZKÓŁ

Szkota podstawowa

(sześcioletnia)

Gimnazjum

(trzyletnie)

i i< ■ uin	Liceum profilowane	Technikum	Zasadnicza szkoła
■ mtliioksztalcące Hi widnie; matura)	(trzyletnie; matura)	(czteroletnie; dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, matura)	zawodowa (dwu- lub trzyletnia; dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe)

I ii cum	Technikum	Szkoły specjalne	Szkoła policealna
'filnoksztalcące	uzupełniające	przysposabiające do	(do dwóch i pół
u/tipelniające	(trzyletnie, dla	pracy dla uczniów	roku; dyplom
i dwuletnie, dla	absolwentów,	z upośledzeniem	potwierdzający
ilmolwentów	zasadniczych szkól	umysłowym	kwalifikacje
f i ulniczych szkół zawodowych; mnlura)	zawodowych; dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe, matura)	w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnoś-ciami sprzężonymi (trzyletnie; świadectwo potwierdzające przysposobienie do pracy)	zawodowe)

.Szkoły i placówki oświatowe mogą być tylko publiczne lub niepubliczne i tit. 5 ust. 1 u.s.o.). Zgodnie z definicją podaną w Słowniku języka polskiego !'WN „publiczny” to „powszechny, przeznaczony dla wszystkich, odnoszący u; do ogółu ludzi, do całego społeczeństwa”². Ustawodawca posłużył się lym określeniem słownikowym, rozszerzając je i dostosowując do specyfiki placówek oświatowych.

1

O roli szkoły zob. na przykład Szkoły publiczne (w:) Szkoła samorządowa. Poradnik dyrektora, pod red. A. Jeżowskiego, J. Kropiwnickiego, Jelenia Góra 1993, oraz Rola szkoły, rola oświaty, dyrektora, pod red. B. Śliwierskiego, Kraków 2002.

2

Słownik języka polskiego PWN, t. II, Warszawa 1984, s. 832.