29110 img421 (6)

_D. Chlebna-Sokół, D. Kardas-Sobantka_

Wybroczyny są to punkcikowate, ciemnoczerwone, okrągłe wykwity, nie znikające przy ucisku. Występują w skazie krwotocznej małonłytkowej i naczyniowej. ^

Należy pamiętać, że w posocznicy meningokokowej dochodzi do zatorów bakteryjnych w drobnych naczyniach m. in. skóry i typowego obrazu zmian martwiczych bardzo szybko postępujących. W ciągu kilku godzin pojawiają się na całym ciele wybroczyny i podbiegnięcia krwawe, często pokryte pęcherzykami.

W zespole Schoenleina-Henocha zmiany skórne wynikające z uszkodzenia naczyń mają postać wybroczyn oraz wykwitów plamistych i grudkowych barwy ciemnoczerwonej, często krwotocznych; niekiedy występują ogniska martwicy. Zmiany skórne pojawiają się symetrycznie, głównie na wyprostnych częściach kończyn, pośladkach, w okolicy krzyżowej i nad zajętymi stawami.

Płytki paznokciowe mogą być pierwotnie wadliwie ukształtowane. , Częściej występują jednakzrniany nahyte dotyczące Zabarwienia, formy (rzeźby - zagłębienia, rowki, bruzdy lub kształtu - łyżeczkowate, w kształcie szkiełka zegarkowego)? grubości i konsystencji. Może wyśiąpić także utrata paznokcia oraz zmiany zapalne łożyska lub wału paznokcia (zanokcica).

Włosy. Regulacja wzrostu włosów podlega wpływom genetycznym (fiarwa, cechy rasowe i rodzinne oraz typowe dla płci owłosienie) oraz czynnikom hormonalnym (przeważnie andro-geny). Zaburzenia wzrostu włosów mogą być objawami różnych chorób. Wyróżniamy zmiany barwy (braki w pigmentacji), formy i kształtu oraz powstawania (wypadanie lub nadmierne owłosienie) włosów, a także zmiany zapalne (zapalenie mieszków włosowych, okołomieszkowe, czyrak).

Obrzęki powstają w wyniku zatrzymywania wody w przestrzeni zewnątrzkomórkowej poza łożyskiem naczyniowym. Obecność obrzęków wykrywa się przez codzienne ważenie. chorego i/lub badanie tkanki podskórnej - obrzęki pojawiają się 'w najniżej położonych częściach ciała~Tub obszarach luźnej tkanki łącznej podskórnej, np. wokół oczu. Głównym przejawem obrzęku jest powstawanie zagłębienia (dołkat w skórze po kilkusekundowym uciśnięciu jej palcem nad twarda podstawa (kość). Zagłębienie może utrzymywać się do czasu ponownego nagromadzenia się wyciśniętego płynu.

Zwraca się uwagę na następujące cechy obrzęków: lokalizację - wyróżnia się obrzęki uogólnione i miejscowe, które mogą dotyczyć tylko kończyn, moszny, sromu, okolicy krzyżo-

wej lub oczodołów:    ~--    ~    ^{1 2}

nasilenie - szczególnie duże w zespole nerczvcowvm. twardość - miękkie zazwyczaj trwają krócej, a powstały dołek szybko się wyrównuje; twarde na ogół utrzymują sie od dłuższego czasu i prowadzą do rozrostu tkanki łącznej, co powoduje powolne wyrównanie dołka;

cechy skóry i tkanek otaczającychj - zabarwienie, ciepłota fbolesność miejsc obrzękniętych są ważne dla odróżnienia obrzęków niezapalnych od zapalnych.

Do najczęstszych przyczyn

• hipoproteinemia - w takich stanach, jak: chorohy nerek (szczególnie zespół nerczycowy), niedobory żywieniowe (zespół złego wchłaniania), uszkodzenie~wątroby, choroby jelit, oparzenia, wyprysk sączący skóry:

37

1

obrzęków należą^

•    uszkodzenie toksyczne naczyń krwionośnych - choroba posu-rowicza, oparzenia II i lii stopnia, obrzęki polekowe;

•    niewydolność krążenia,przede wszystkim prawokomorowa;

2

   niewydolność nerek, powodująca zatrzymanie wody i sodu;