40432 P1190818

tylko o przenikaniu dal oko na po ludni • mody gawakloj w produkcji oe-ranlkl. Liczniejsza oą stanowiska i ooranlką typu Gava lub a podobnymi formaai, znane • torom Mołdawii, po wschodni oj o tron! o Karpat.

Są to głównie osady /n.in. Truaofti/, któro doataroayly sporoJ lloó-ci oeramiki, Z Trlfofti znany Joat Jodan tylko grób ciałopalny wy posolony v kilka naczyń typowych dla kol tury gawakloj. Mamy tu do osy-nlcala ulowątpllwio ao śladami praoalooaoaanla alf posa Karpaty grup ludności kultury gswskiej.

i, Kultura halikradaka

Oboaar górnego 1 w osfóol órodkowago Podnioatroa 1 przylegle tereny Podkarpacia, aajfta w środkowym okrada epoki brązu przez kulturę konarewaką, a następnie przea kulturę Noua, dostały alf w młodszym okresie opoki brązu /Hallstatt 1/ w orbitę wpływów z terenu Siedmiogrodu 1 górnego Poctsia, gdule wówozas rozwijała alf kultura gawaka. f wynika przanlasaonenla alf grap ludności wywodzącej alf zapewne ■ Siedmiogrodu wytworzyła alf kultura hollhraduka /Holihrody obw. tarnopolski/, które objęła obszar obwodów tarnopolskiego 1 iwano-f ranko wek lego oraz zachodnią oufóó obwodu csemi owi soki ego. Przy-pussoea alf, Ze przybysz# wyparli a tego terenu lub zasymilował i alejsoową ludność korowską z elf ant n w i kultury Noua. Wyniki badań dniej osady w ulajsocwośol Wahała obw. ozemlowleokl duły podstawę de wydalaluula w rozwoju kultury hollhradukiej dwóch faz, odpowiadający oh w przybliżeniu okresom Hallstatt 1 B.

Ludność kultury hollhradukiej zamieszkiwała osady otwarte, w których budowane prostokątne chaty 1 ziemianki. Ceramika jest silnie aróZuioowana /tabl. ZZOTU, 5-10/. Yyróżnió modna naczynia "kuchenne*, najozfóolej jajowate lub tullponowate, zdobione niekiedy guzku-ui o ras naczynie e wygładzone J, czernionej powierzohni, znaoznie bo-gzolej zdobione. Wśród tych eetątnloh eaoaególnle óharakterystyozne aą wazy o roschylonej krawędzi, zdobione guzkami i Żłobkami na górnaJ oaęóel brzuśoa, określana dawniej jako "wazy typu VUlanowa", nawią-aująee do naczyń ahurmkteryetyosnyob dla kultury gewskiej.

S obrębu kultury belihredukiej anane aą olałopolna cmentarzyska u grobami płaskimi i podkurhanowyal. V grobach występowały zuswyozaj tylko po jodynom# popielnice se spalonymi kośóml wewnątrz i niekiedy drobne przednio ty metalowe.

t terenów soję ty oh przez kulturę hollhradmką znajmy liozno skarby 1 laóee maalealeku wyrobów brązowych. Znoozna osęóó spośród wyrobów metal owy oh pochodzi u terenów dzisiejszej Rumunii osy Węgier. Z kulturą hollhredaką związany Jaet skarb ale ty oh przedmiotów z Mlohałkowa

obw. tarnopolski. Znalezione w osadaoh formy odlewnioze i tygle do topienie brązu ówlodosą o istnieniu w obrębie kultury holihredzklej alejsoowego ośrodka odlewni o z ego, wyraźnie powiązanego stylistycznie a dużym ośrodkiem węgiersko-siedmiogrodzkim kultury gmwskiej.

h. Kai tura Ina ula Bannlai

Na terenach położonych nad Dunajem, poniżej Żelaznych Wrót, wytworzyła elę w pewnym nawiązaniu do kultury Girls Maro kultura Tnenle Banalni /wyspa tej nazwy na Dunaju/, określana też jako grupa Ostrew. Kultura ta zajmowała wyspy na Dunaju, południowo-zachodnią, przyduaaj-ską osęóó Oltenli oraz sięgała na prawym brzegu Dunaju do Serbii aż po Ni aa 1 do Bułgarii aż po alaato Dolny Łom. Kultura ta tworzy jedną większą oaloóó wraz z lokalnymi grupami wyróżnionymi na terenie Bułgarii, kulturą Babadag z Dobrudży i kol turą Cozia a Mołdawii.

Ludność zamieszkiwała osiedla, w których wznoszono ozworoboezae domy słupowe 1 kopano jamy. Zamieszkiwano też Jsiakinie. Podobnie Jak w pokrewny oh grupaoh, brak jest cmentarzysk. Charakterystyczna dla tej kultury ceramika jest zdobiona ksneluromi i guzami, podobnymi do oharaktsrystyoznyóh dla kultury gawakloj, ale obok tego występuje ornament stempelkowy /kółeczka koncentryczne, dołki/, odoleki tzw. skośnie żłobkowanego naszyjnika, określane też Jako ornament pseodo-sznurowy, osy też pasma odcieków przypominających literę a. Obok naczyń wazowa ty ob występują misy, garnki zdobione listwą plastyczną, kubki 1 czerpaki. Z wyrobów metal owy oh znana jest brązowa bransoleta 1 siekierka żelazna z bocznymi występami. Znane też jest forma odlewnicza. Omawianą tu kulturę datuje alf na Hallstatt A^ i B^. V póś-niniojszym okresie terytorium kultury Ineula Banulul zostało ogarnięte przez kulturę Basarabl.

¥ okolioaóh miasta Craiova w Oltenli odkryto cmentarzysko a grobem! ciałopalnymi, wyposażonymi w małe naczyńka wazo watę na nóżkach, zdobione guzkami i w misy czworoboczne w rzucie poziomym. Materiały z tego cmentarzyska datuje się orientacyjnie na Hallstatt A /A^t/ 1 określa jako grapę Isalni^a.

1. Grupy z ceramiką zdobioną ornamentem stempelkowy ż Bułgarii.

Z różnych regionów Bułgarii znane aą stanowiska, na których odkryto ceramikę zdobioną dekoracją stempelkową, zbliżoną do oeramiki kultur Ineula Banulul i Babadag. Wśród tych stanowisk występują osady wielowarstwowa /Rażeniozewo, Razkopauloe/, jak też Jaskinio /De-vetekl okr. Pleven/._MMielloznie reprezentowane są groby ciałopalne I - byś może - niektóre z grobów szkieletowych należy powiązań z tymi