1 — pokrój; 2 — kwiat języczkowaty; 3 — kwiat rurkowaty; 4—C — niełupka od strony szerszej, węższej i w przekroju poprzecznym; 7—9 — siewki (4—6 — wg Kulpy, pozostałe oryg.)
Roślina wieloletnia, wysokości 60—150 cm. Korzenie sznurowate, pokryte pączkami przybyszowymi. Łodyga pusta, sztywna, u dołu naga. Liście o nasadach sercowatych, dolne na oskrzydlonych ogonkach, sinozielone, nierówno kolczasto ząbkowane, pierzastosieczne lub wrębne, o odległych trójkątnie lancetowatych odcinkach. Koszyczki na szypułkach zebrane na szczytach rozgałęzień w baldachokształtne wiechy. Szypułki i listki okrywy koszyczka zwykle żółtawo ogruczolone. Kwiaty języczkowate złotożółte. Niełupki górą i dołem nieco zwężone, w górze bardziej spłaszczone, wyraźnie ściśnione z podłużnymi poprzecznie karbowanymi żeberkami, długości 3,5—4 mm, szerokości 1—1,25 mm i grubości około 0,5 mm, ciemno-czerwono-brunatne. Kwitnie od VI do jesieni.
Mlecz polny jest uprzykrzonym chwastem wszystkich zasiewów na glebach gliniastych i na wilgotnych glebach piaszczysto-próchnicznych.
Rozmnaża się wegetatywnie z pączków przybyszowych wyrastających na korzeniach oraz za pomocą niełupek z puchem roznoszonych przez wiatr.
Siewki: hypokotyl długości do 5 mm, grubości 1 mm (później grubieje), brunatno nabiegły lub zielonawy, nagi. Liścienie eliptyczne, na szczycie zaokrąglone, w nasadzie ściągnięte w krótkie ogonki, zrośnięte pochwiasto podstawami. Blaszki liścieniowe długości do 6 mm i szerokości 4 mm. Epikotyl nierozwinięty i następne międzywęźla niewidoczne, liście skupione skrętolegle w luźną różyczkę. Pierwszy liść początkowo okrągły na klinowato oskrzydlonym ogonku, drobno kolczasto ząbkowany, o średnicy około 7 mm i wąskim ogonku długości 4 mm, później wyrasta dwukrotnie większy z wyraźnie klinowatą nasadą. Drugi liść początkowo okrą-gławo eliptyczny lub odwrotnie jajowaty, po wyrośnięciu podługowaty, na wydłużonym, równowąsko oskrzydlonym ogonku. Liście następne podłu-gowate, siedzące na klinowato oskrzydlonych ogonkach, wyraźniej drobno, haczysto-kolczasto ząbkowane. Podobne podługowate liście mają odrosty kłączowe tego chwastu. Nerwacja liści eni i liści pierzasto siećiowata. Pierwszy liść i liścienie nagie, liść drugi i następne na obydwóch stronach pokryte z rzadka białymi, krótkimi, wielokomórkowymi włoskami. Barwa liścieni i liści z wierzchu jasnozielona, pod spodem sinawozielona, matowa od białawego nalotu.
Siewki pojawiają się na wiosnę, w maju. Oprócz siewek pojawiają się też wtedy liczne odrosty korzeniowe.