45414 Twórczość Sienkiewicza4

**«. źródeł, brał z niph jednak przede wszystkim koloryt epoki, a nie historyczne fakty. Wobec tych ostatnich zachowywał pewien dystans.

^w °^aCZyt!!!!-SM#t^^{Mz 1887 r}; .^Sie.^nki5^wicz P^isał- ^że powieść historyczna

MusT na podstawie dostępnych danych źródłowych, rekonstruować ją i dopełniać. Sienkiewiczowi zależało nie tylko na wyrazistości obrazu, dźwięków, lecz również na obecności w nim norm i ocen wartościujących. Ich podstawą miał być ełnocjonalny stosunek cKrprzeszłoscii

Ukazując w Trylogii trudny, prawie beznadziejny okres zmagania z zewnętrznymi wojnami Sienkiewicz na czoło wysunął imperatyw wspólnego, solidarnego wysiłku narodowego. Dał prosty, łatwy do zaakceptowania model patriotyzmu, wspartego na optymistycznym przeświadczeniu ó przełamaniu nawet najdotkliwszych' klęsk. Zarazem stworzył dzieło „do czytania”, barwny i sugestywny obraz przedstawionego świata, w którym sensacyjność i przygodowość ściśle się łączy z iluzją „prawdy dziejowej”.

fikcyjny

POWIEŚCI WSPÓŁCZESNE

[o współczesnym dekadencje. Utwór oszowskiet

bohatera i narratora -ILeona.    ___

Powieść miała“hyć „eksperymentem” zarówno w strukturze gatunkowej, jak i sposobie kreowania bohatera. Miała się stać powieścią o „wieku nerwowym”, czyli ówczesna odmianą

MMMMM — powieść

dzienni powieści psychologicznej. Płoszowski cierpiący na chorobę woli i jako sceptyk miał byc antywzorem, a sama powieść ważnym ostrzeżeniem przed życiem „bez dogmatu”.

Powieść w formie dziennika intymnego —to nie do końca świadoma próba ukazania uwięzienia w obyczajowo- społecznych konwencjach i wybór masek „wkładanych przez bohatera w różnych okolicznościach i dla różnych celów”. Z tej perspektywy powieść jest tekstem nowoczesnym, chociaż pisanym według założeń realistycznej powieści XIX wiecznej.

Na tle innych powieści ,,o wieku nerwowym” daje najgłębszą analizę tzw. „choroby wieku”, prowadzącej do "braku aktywności, egotycznego skupienia na sobie i autoanalizie odbierającej bohaterowi nowieści wole działania i decyzji.

- powieść współczesna - wyrosła z tradycji polskiego sentymentalnego romansu oraz powieści obyczajowej. Kreacje jiostąci,^sposób prowadzenia wątków, są mocpo konwencjonalne i . odtwarzają i^ane ówazemei literaturze stereotypy ”r0mansowe”. łLączą się one z obecną w dziele«lendencyjnos$lą Jako powieść o miłości Rodzina Połanieckich przedstawia miłość legalną, ale na swój sposób ”po kupiecku wyrachowaną”.

.j^Larynią., Połaniecka jest wykreowana jako „przedmiot do. miłośęj”, idealna panna, dzięki Tctorej Stach^ przez fascynację,”'niecBęc i.upadkf - dochodzi do Krzemienia, jako ostatecznej i trwałej przystani życiowej. Małżeństwu Połanieckich przeciwstawia, pisarz inne nieudane związki* Maszków# Osnowskich i zakończony tragicznie związek poety Zawiłowskiegp,z Liiietą Caśfelli. Kontrastuje tu pisarz dwa modele erotyki; wysublimowany i rfisżfcżąćej;

Pgf    --

żenie gatunkowe pisarz określił iako epopeiczna, ale budowa utworu nakazuje przyjąć ostrożność. Schemat fabularny powtarza z pewnymi kodyfikacjami konstrukcje Trylogii,; skupione wokół wątku miłosnego, którego tło stanowi walka "dwóch przeciwstawnych świaTow| a rozgrywa się on W scenerii porwań, ucieczek i poszukiwań. Od trylogii różni Ouo vadis mocniej wyeksponowany składnik plastyczności, co pozwala

4