w przedszkolu mnowym powinno być jednak przede wszystkim ny A żiimk od rezuftaaów wczesnego wychowania w domu rodzinnym, a także nfirwiiiuiu mu dodatkowe? pomocy. Należy' przy tym wziąć pod uwagę na-^nior fritsy dotyczące dziecka z uszkodzonym słuchem:
- MlBahy rozwój mowy jest w praktyce znacznie utrudniony, czasem ■BOMŚlhry.
- percepcja świata jest zawężona i zmieniona;
- słabiej manifestuje sią w związku z rym spontaniczny popęd do pozna-ma świata i otoczenia, a także
- uczenie się przez naśladou r i rm jest znacznie upośledzone a nawet c zęściowo i as ażii w:
W konekwencu. w rozw oju dziecka stwierdza się:
- trudność, a nawet brak umiejętności w nawiązaniu kontaktu werbalnego:
- zahamowania w rozwoju czynności zabawowych:
- zatamowania w rozwoju społecznym;
- zahamowania w rozwoju mocorycznym;
- zahamowania w turwop kognitywnym i emocjonalnym
Uflacsotae dziecka z uszkodzonym słuchem w zwykłym masowym
przedszkolu zależy od stopnia przezwyciężenia wyżej wymienionych, poten-cjafinydi — dnekrywnych (wynikających z braku słuchu), społeczno-wycho-wmaczych i subiektywnych (zależnych od samego dziecka) — utrudnień w pracy wychowawczej, wynikających częstokroć z uszkodzenia słuchu.
PMmwse BKzrme dla samego dziecka niesłyszącego ma umiejętność aowiązywama Itdrni społecznego i to przede wszystkim w postaci SHicyętaośo odczytywana z ust oraz kontaktu werbalnego z innymi dziećmi | w nauczycielka przedszkola. Ze względu jednak na okoliczność, że okres ■anetęcy &mt?z widm powodów, ciągle jeszcze nie jest optymalne mptaK^dywany, a nitże biorąc pod uwagę zróżnicowany poziom uzdolnień, HBHHhlmpi paswoju osobniczego, poziom inteligencji dziecka, śro-HHHHpŃHtiMn w różnej merze mcrywające do rozwoju ogólnego i raz* ^^^HHHMpMlnwfcscsnie nad tyvn rozwojem pracujące współ-■HHnastaje ommmzezone w przedszkolu specjalnym
dmchcm Przedszkola te mogą zostać rozmaicie
MnHtmg Hfrpeufokftffer Fkr da% behirukrte Kbut-
W praktyce światowej wychowania dziecka z uszkodzonym słuchem w przedszkolu wyróżnia się najczęściej następujące rozwiązania:
• Przedszkole specjalne i przedszkole masowe, mieszczące się w jednym budynku. Takie rozwiązanie powinno zapewnić dzieciom niesłyszącym fachową opiekę surdowychowawczą, umożliwić stworzenie warunków ułatwiających bezpośredni wzajemny kontakt dzieciom słyszącym i niesłyszącym, sprzyjając kształtowaniu się motywacji u dzieci niesłyszących do posługiwania się mową oraz przeciwdziałać izolacji tych dzieci od środowiska ludzi słyszących.
• Przedszkole specjalne bez internatu. Jest to wersja bardzo korzystna, ponieważ dziecko niesłyszące korzystając z fachowej opieki wychowawczej, jednocześnie utrzymuje codzienny kontakt emocjonalny i społeczny z matką i słyszącą rodziną - jest to sytuacja motywująca je do posługiwania się mową. Dziecko rozwija się pod okiem fachowców, nie rośnie w izolacji od innych dzieci z uszkodzonym słuchem, co w jego dorosłym życiu może mieć zasadnicze znaczenie. Innymi słowy dziecko rozwija się pod okiem osób przygotowanych do pracy z takimi osobami, zaś codzienne życie w rodzinie, kontakty ze słyszącymi rówieśnikami skłaniają je do wykorzystywania w codziennym życiu przyswajanych umiejętności językowych.
• Przedszkole specjalne z internatem jest dogodnym rozwiązaniem dla dzieci niesłyszących przebywających w warunkach nie sprzyjających ich rozwojowi (brak fachowej pomocy ze strony rodziców, zaniedbania wychowawcze itd.). Przedszkole specjalne z internatem powinno obejmować także te wszystkie dzieci, których z uwagi na oddalenie ich miejsca zamieszkania, nie można codziennie przyprowadzać do przedszkola. Przebywanie dziecka niesłyszącego w internacie wiąże się jednak, min. z uwagi na brak niezwykle ważnego, codziennego kontaktu emocjonalnego z rodziną, z określonymi niebezpieczeństwami, które omawiamy szczegółowo w rozdziale poświęconym wychowaniu w internacie.
• Przedszkole masowe należy brać pod uwagę w wychowaniu dziecka z uszkodzonym słuchem pod warunkiem odpowiedniego wcześniejszego przygotowania tego dziecka oraz jego nauczycielki, a także zapewnienia mu stałej dodatkowej pomocy fachowego surdopedagoga lub surdologopcdy. Podczas kiedy w okresie niemowlęcym podstawowym celem jest wychowane słuchowe i rozwój percepcji wzrokowej, ukierunkowanej na odczytygU z ust, wychowanie w przedszkolu, obok kontynuowania nauki tych inijriK ności, a także rozwijania dyspozycji poznawczych, emocjonalnych I spflBajfc