55764 IMG�01

okoliczność, iż skazanie nastąpiło za przestępstwo popełnione na szkodę pokrzywdzonego, który byt bratem sędziego sądu okręgowego, któremu podlegał sąd, gdzie orzekał asesor⁴’.

W sprawie Wioch v. Pólska ETPCz stwierdził naruszenie ze względu na brak efektywnego środka pozwalającego na uzyskanie zadośćuczynienia za pozbawienie wolności, naruszające art. 5 ust-1-4 EKPCz⁴⁴. .

6. Niezgodności przepisów polskich z EKPCz

W kilku orzeczeniach z badanego okresu można napotkać wyraźny, płynący z wyroku sygnał, odnoszący się wprost do niezgodności polskiego prawa ze standardem konwencyjnym. Nie oznacza to, że także i w innych orzeczeniach taki problem nic jest dostrzegalny (zob. np. wyrok w sprawie RR v. Polska, o którym mowa poniżej), jednak z wyroków przytaczanych w tej części pracy sygnalizacja niezgodności wynika wprost.

6.1. Obowiązek autoryzacji w prawie prasowym⁴⁷Jak się wydajćT

Ustawa ca nakłada na publikujących lub rozpowszechniających informacje utrwalone za pomocą zapisów fonicznych bądź wizualnych obowiązek uzyskania zgody osoby udzielającej informacji (autoryzacji)⁴⁴. Uchybienie temu obowiązkowi zagrożone jest sankcją w postaci grzywny lub kary ograniczenia wolności⁴’. W wyroku w sprawie Wizerkaniuk v. PolskaETPCz po raz pierwszy miał do czynienia z sytuacją, w której pociągnięcie dziennikarza do odpowiedzialności prawnej za publikację tekstu prasowego nie było w ogóle związane z jego treścią ($ 76 wyroku w sprawie Wizerkaniuk v. Pólska). W wyroku ETPCz uznał za niemożliwe do pogodzenia z Konwencją to, że zgodnie z prawem polskim sądy są zwolnione, przy zastosowaniu art. 49 p.p., z uwzględnienia tego, z kim przeprowadzany był wywiad (w sprawie chodziło o wywiad z posłem na Sejm RP), jaka była treść publikacji oraz

45 Trudno było w tych okolicznościach uznać, że nie było uzasadnionego powodu, aby rię obawiać, iż uk skomponowanemu składowi sądu brał— wato wałom bezstronności - zob. szerzej na ten temat w: E Hofmański, A. Wróbel. Komentarz do ort. 6 EKPC, w: Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Tom t. Komentarz do art. i—18, L Garlicki (red.). Warszawa 2010,*. 320, nb 143 do art. 6 EKPCz i cytowane urn orzeczenia ETPCz.

46 Wyrok ETPCz z 10.05.2011 r. w sprawie Wioch u Polska (nr 2), skarga nr 33475/05. Zob. ceż wcześniejszy wyrok ETPCz z 19.10.2000 r. w sprawie naruszenia art. 5 EKPCz, wydany ze skargi Adama Włocha: Wioch v. Ptolska, skarga nr 27785/95. Dragi wyrok zapadły ze skargi tego samego skarżącego pokazuje niestety nieefektywność wykonywania orzeczeń ETPCz - zawiódł mechanizm zadośćuczynienia za niezgodne z prawem pozbawienie wolności, opierający się na art. 552 ustawy z 6.06.1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555). .

47 Ustawa z 26.01.1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr S, poz. 24), dalej jakop.p.

48 Art. 14 ust. 1 p.p.

49 Art. 49 p.p. Co interesujące, zaostrzenie odpowiedzialności karnej za naruszenie obowiązku autoryzacji nastąpiło już w czasie, kiedy Polska była stroną Konwencji - wprowadzone zostało nowelizacją prawa prasowego z 6.06.1997 r., dokonaną przepisami wprowadzającymi kodeks kamy (Dz. U. Nr 88, poz. 554), w szczególności art. 5 $ 2 piet 17.

50 Wyrok ETPCz z 5.07.2011 r. w sprawie Wizerkanutk v. Polska skarga nr 18990/0J. Zob. też M. Górski, Ciota do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka t 5.07.2011 r. w sprawie Wizerkaniuk v. Polsce, skarga nr 18990/05, LBXM. 201!.

czy była ona zgodna z tym, co zostało powiedziane przeprowadzania wywiadu (S 79 wyroku w sprawie niuk v. Polska). Trybunał w Strasburgu zauważył też, * akie przepisy zastosowane w tej sprawie dają udziel*^ wywiadu carte blanche, jeżeli chodzi o odmowę publikację wywiadu, to niezależnie od tego, czy treśfp2^ cji jest prawdziwa i rzetelna, czy też nie. UnitwiąJ* publikacji może przybrać postać odmowy autoryzacji ^ przedłużania, bo przepisy nie zawierają żadnego ' ' czasowego autoryzacji. Nie można przy cym wykluj”'* zastosowanie tych przepisów spowalnia przepływ iofor*!/ prasowych do opinii publicznej i obciąża dziennikarzy^ kowymi ciężarami i kosztami. Europejski Trybung«' Człowieka przypomniał w tym względzie, że infoną^ towarem łatwo się psującym i opóźnianie jej opubŁŁ^' może pozbawić ją wartości i zainteresowania opinii pąT⁴ncj. W rezultacie, od dziennikarza nic wolno wjnąJ' opóźniał opublikowanie informacji w sprawie U publiczne zainteresowanie, jeżeli nie zachodzą przekop względy dotyczące ochrony interesu publicznegoałbo o<v praw innych osób ($-81- wyroku w sprawie v. Polska). W konsckwcncji-ETPCz uznał badane *

które znalazły zastosowanie w niniejszej sprawie, za g^w liwe do pogodzenia z wymogami demokratycznego ^ czcńsrwa i znaczeniem, jakie ma w nim wolność wypo^

($ 84 wyroku w sprawie Wizerkanutk v. Polska). Trj-_Vstrasburski ocenił również jako .paradoksalne* wmo^ który wydając wyrok w sprawie ze skargi Woetkio^ uznał art. 49 p.p. za zgodny z art. 54 ust. 1 w zstx * ust. 3 Konstytucji RP oraz wskazał m.in., że: .prawo4^ ryzacji, w zakresie przyjętym w art. 14 ust. 1 i ust. 2_;;odnosi się jedynie do wypowiedzi dosłownie cyroat.. w publikacjach prasowych, a więc nie ogranicza oaow*, sposób prawa dziennikarza do opisowej prezentacji Myta* tych w relacjonowanej wypowiedzi, a tym samym - ^ do informowania opinii publicznej o treści tej wypoaiek’ Zdaniem ETPCz, zaaprobowanie stanowiska TK oznaain im wierniej dziennikarz przytacza wypowiedź osoby, mu wywiadu, tym bardziej jest eksponowany na ryzyko ab* dzialnośd karnej za nieuzyskanie autoryzacji To samo ipcu* nie dotyczy tego, że obowiązek uzyskania autoryzacji, ^ i dziany wart. 14 p.p., odnosi się tylko do „informacji za pomocą zapisów fonicznych i wizualnych”, a nie nuzam nia, w przypadku gdy dziennikarz robi notatki z wypowtf Jak się wydaje, w świetle stanowiska ETPCz, sfocnśw nego w wyroku w sprawie Wizerkaniuk u. Polska, HH

51 Wyrok TK z 29.09.2008 r. (SK 52/05). Warto zaważyć, u TSs przeprowadzić kompleksowy wywód dotyczący swobody

nic sięgając w ogóle do kontekstu konwencyjnego. Wydijc jące, bo choć TK orzekając w warunkach indywidualnej ibię b? cyjnej, nie może badać zgodności prawa polskiego z innym «ks wzorzec stricte konstytucyjny, to jednak interpretacji pntyOmSe cych prawa i wolności konstytucyjne, objęte także pntpirała¹powinna uwzględniać kontekst konwencyjny i być zansąśps* więc sędzia Andrzej Rzcpliński w zdaniu odrębnym do fcgu sp*¹kreślił (w pkt 24), że: .w kontekście badania konstytucyjno^ * nych przepisów nie sposób też nic podkreślić w niniejszej ąn** dów ochrony wolności słowa i wolności prasy wypracowanych*** Europejskiego Trybunału Praw Człowieka*.