214
214
szczególnie prosto*.
są także
rozciągn
ęte
Ryc. 91. Plecy okrągło wklęsłe (wg Kui/ncr-Ko/jii>kiej)
boczny, równolcgloboczny i najszerszy, mięśnie głębokie grzbietu, nik grzbietu odcinka piersiowego oraz mięśnie karku. Ponadto więzadła: długie tylne, żółte, między kolcowe i nadkolcowc. Dysto-nia mięśniowa polega na rozciągnięciu i osłabieniu mięśni pośladkowych wielkich i kulszowo-golcniowych oraz mięśni brzucha, zwłaszcza podpępkowej części mięśnia prostego. Nadmiernie napięte i przykurczone są mięśnie klatki piersiowej jak: piersiowe większe i mniejsze oraz zębate przednie. Przykurczone jest także wię/adlo podłużne przednie. W części przypadków, na skutek stałego pochylenia w przód górnej części tułowia, mięśnie grzbietu kompensacyjnie ulegają napięciu. Nadmiernie napięte w pozycji zbliżenia przyczepów są także mięśnie biodrowo-lędźwiowe, czworoboczne lędźwi, proste uda oraz prostownik grzbietu odcinka lędźwiowego. Zmiany nie tylko zaburzają sprawność statyczno-dynamiczną ciała, lecz upośledzają czynność narządów wewnętrznych. Przesunięcie narządów jamy brzusznej upośledza ruchy oddechowe przepony i utrudnia odpływ z nich krwi żylnej. Występują także zaburzenia oddychania i krążenia. Plecy okrągło- wklęsłe są najczęściej efektem kompensacji o dwojakim charakterze:
- biernego dostosowania się w przypadkach budowy astcniczncj. usztywnienia w którejś z fizjologicznych krzywizn, wobec konieczności zrównoważenia pod względem morfologicznym i funkcjonalnym.
Plecy okrągło-wklęsle w budowie astenicznej
W plecach okrąglo-wldęslych na tle biernego dostosowania się w przypadkach budowy astcniczncj, aby uzyskać zrównoważenie tułowia i utrzymać jego ciężar me napinają się mięśnie grzbietu, które są zbyt słabe, lecz cofa się górna część tułowia w tyl, lordo/ując kręgosłup, aby pas barkowy znalazł się ponad micdnicznym. W ten sposób powstają plecy okrąglo-wklęsle wiotkie, w których zrównoważenie tułowia spoczywa na układzie więzadlowo-torebkowym, co powoduje jednocześnie asymetrię obciążenia w układzie mięśniowym i kostnym. W przypadku pozostawienia wady niekontrolowanemu rozwojowi stan ten pogłębia się i ulega utrwaleniu. Zadaniem terapii jest zmniejszenie nadmiernie zaakcentowanych krzywizn
metodami stosowanymi w korekcji pleców okrągłych i wklęsłych. W ćwiczeniach szczególne znaczenie ma stabilizacja odcinkowa kręgosłupa. Korygując nadmierną kifozę piersiową lub usuwając przykurcze w stawach ramicnnych najskuteczniejszym sposobem stabilizacji odcm ka lędźwiowego będzie ugięte ustawienie nóg. Z kolei oddziałując na lordozę lędźwiową należy pamiętać, aby nic zwiększyć lufozy piersiowej, co można osiągnąć przez stabilizacje obręczy barkowej, np w leżeniu tyłem chwyt za pierwszy szczebel drabinki o ramionach ugiętych w stawach łokciowych pod kątem prostym. Przeciwwskazane są ćwiczenia i pozycje łnperko-rckcyjnc. zwiększające nadmierną ruchomość. Stosowana elongacja musi mieć charakter umiarkowany, nie może doprowadzić do zniesienia krzywizn, czyli do pleców płaskich. Kształtując nawyk prawidłowej postawy stosujemy takie same ćwiczenia jak w przypadku pleców okrągłych i wklęsłych Zasadniczym celem terapii w tej wadzie jest wyrobi r—c nawyku prawidłowej postawy ciała na podstawie przywróconych prawidłowych warunków anatomicznych. ze szczególnym uwzględnieniem ukształtowania piersiowego i lędźwiowego odcinka kręgosłupa.
Plecy okrąglo-wklęsłc z usztywnieniem którejś z fizjologicznych krzywizn
Wada ta powstaje w wyniku usztywnienia jednego z odcinków kręgosłupa. Przed przystąpieniem do korekcji bezwzględnie należy określić etiologię wady i odtworzyć poszczególne ogniwa i fazy kompensacji. Najczęściej usztywnienie dotyczy odcinka piersiowego i jest wynikiem przebytej choroby Scheucrmanna. gruźlicy kręgosłupa lub jego urazu. Zatctrac od kształtu usztywnionej ki łozy. rozległości usztywnienia, wychylenia tułowia w stosunku do pionu bocznego, formułuje się lordoza lędźwiowa kompensująca usztywnienia dzięki swej większej ruchomości. Kompensacja dotyczy zarówno zrównoważenia całej postawy w sensie mechanicznym, jak i wyrównania zmniejszonej ruchomości odcinka piersiowego w ogołnym bilansie funkcjonalnym. Postępowanie korekcyjne jest w tym przypadku uwarunkowane możliwością uruchomienia odcinka usztywnionego. Jeżeli jest to przeciwwskazane, np. z powodu gruźlicy kręgosłupa, to zadaniom korekcji jest czynne zapewnienie zrównoważenia ogoinego odpowiednio wytworzonym gorsetem mięśniowym, z równomiernym rozłożeniem zwiększonej ruchomości na cały odcinek lędźwiowy, aby nie powstały miejsca szczególnie przeciążone Zmniejszenie lub likwidacja hiperlordozy byłaby w t>m przypadku błędem i doprowadza-łaby do dckompcnsacj i, niezgodnej z działaniem siły ciążenia Istota zastąpienia kompensacji samorzutnej kompensacją sterowaną polega na czynnym charakterze zrównoważenia W przypadkach kwalifikujących się do uruchomienia miejscu usztywnionego, ćwiczenia i»ąk-