57940 Strona088

Rozdział XV MASY SMUGOWE

§    1. PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O BUDOWIE SMUGACZY

Aby tor pocisku lub innych przedmiotów, poruszających się ze znaczną prędkością, uczynić widocznym zarówno w dzień, jak i w nocy, stosuje się specjalne elementy zwane smugaczami.

Rys. 30 Smugacz do zapalnika MD-5:

I — nakrętka; 2 — tulej-ku;    3 — masa smugowa;

4 -i- krążek celuloidowy

Smugacz jest to część pocisku, która służy do wyznaczenia za pomocą masy dymotwórczej toru tegoż pocisku. Smugacz składa się zazwyczaj z masy dymotwórczej i osłony metalowej, za pomocą której łączymy go z pociskiem. Masę dymotwórczą prasujemy pod znacznym ciśnieniem (3000—8000 kG/cm-).

W smugacze wyposaża się przede wszystkim pociski przeznaczone do raże_ nia celów poruszających się ze znaczną prędkością: samolotów, czołgów, pojazdów pancernych i innych. Smugacze umieszcza się w dennej części pocisku. Konstrukcja smugaczy bywa bardzo różnorodna.

I tak, w pociskach przeciwpancernych (rys. 30) tulejkę 2 z za-prasowaną w niej masą 3 wkłada się w nakrętkę I, którą następnie umocowuje się w zapalniku.

Czasami smugacz zaopatrzony jest w masywną osłonę metalową, tzw. miseczkę (rys. 31).

W pociskach odłamkowych małego kalibru artylerii przeciwlotniczej niejednokrotnie wykorzystuje się ciepło wydzielane przez dopalający się smugacz do zapalenia samolikwidatora, który powoduje wybuch pocisku (rys. 32). Przy wystrzale zapalają się masa podpałowa i i masa smugowa 2, zaprasowuno bezpośrednio w dennej części pocisku 3. Pocisk posiada zapalnik uderzeniowy 4 i ładunek wybuchowy 5. Jeżeli pocisk nie osiąga celu, masa smugowa wypala się, a ciepło wytworzone przy paleniu zostaje przekazane do pirotechnicznego likwidatora 6‘. Likwidator składa się z zaprasowanego prochu czarnego oraz miseczki metalowej jako osłony. Poprzez ów ładunek prochowy ciepło zostaje przekazane trzpieniowi metalowemu 7, wreszcie detonatorowi 8, którego wybuch po

Rys. 32. Pocisk odlamko-wo-smugowy z samoli-kwidatorem;

1 — masa podpałowa; 2 — ntasa smugowa; 3 — skorupa: 4 — zapalnik; 5 — ładunek wybuchowy: 6 — samollkwidator; 7 — trzpień metalowy; 8 — detonator

budza ładunek 5.

Konstrukcje smugaczy pocisków przeciwpancernych smugowych pokazano na rysunkach 33 i 34.

Zastosowanie do strzelania w dzień smugaczy zawierających masy dymne jest celowe wyłącznie na trasie nie dłuższej niż 1—2 km.

Literatura z okresu I wojny światowej podaje dane o stosowaniu pocisków smugowych z fosforem białym. Czyniono również próby stosowania mieszanm

Rys. 31. Smugacz z masywna osłona metalową;

1    — korpus smugacza (stalowy);

2    — masa smugowa; 3 — Pościeli; 4 nakrętka; 3 — krążek

celuloidowy

zbliżonych do mas dymów sygnalizacyjnych w celu uzyskania smugi dymów barwnych.