mi (firmy, koncernu) w celu czasowego wyprzedzenia konkurencji w podej-iiini optymalnych decyzji gospodarczych.
' \wiad gospodarczy to profesjonalne zdobywanie i analizowanie informacji •i. .lonych segmentach rynku, podmiotach funkcjonujących na nim, ich osią-im li technicznych, projektach działań i pozycji ekonomicznej328. i|ważniejszym celem zbierania informacji gospodarczych jest zdobycie da-i nowoczesnych technologiach oraz szybkie ich wdrożenie w cykle produk-• (hlmienne są jednak zadania wywiadu ekonomicznego, zwanego czasami lnwym, który rozpoznaje potencjał ekonomiczny określonego państwa, czy ■ mi/iicji i jego wpływu na możliwości obronne kraju.
1 niulto wywiad to organizacja wyspecjalizowana w zbieraniu wiadomości li państwach oraz opracowywaniu ich w celu wykorzystania w sferze poli-i i ekonomicznej i militarnej na użytek własnego państwa329. W kontekście nlowanej definicji można stwierdzić, że działalność wywiadu gospodarcze-ula powierzona specjalnym strukturom organizacyjnym, aby pozyskiwać i u u je w sferze ekonomicznej.
o prezentowanych definicji wynikają dwie istotne sfery działalności wywiadu I , "lnu.'/,ego - pierwsząjest pozyskiwanie informacji, drugą zaś ich opracowywanie 1 in wykorzystania przez kierownictwo organizacji. Warto tu zauważyć, że druga | l ■ mlalności zakłada wpływ na decyzje strategiczne o charakterze gospodarczym.
• . i .ilcm stwierdzić, że wywiad gospodarczy w organizacji pełni funkcję informa-
41 ponieważ odpowiada za rozpoznawanie otoczenia, w tym zewnętrznych zagro-I . p< nladto zapewnia napływ istotnych informacji do ośrodków decyzyjnych,
i , ie wywiadu gospodarczego odnosi się w rzeczywistości do wszelkich ,< li dziedzin i zagadnień, zdolnych przyczynić się do wzrostu konkurencyjno-• I. iębiorstwa. Pojęcie to zawiera również określenia dotyczące aktywności, co .pluje odzwierciedlenia w definicji oraz w praktyce wdrażania wywiadu gospo-i*ii tlo zarządzania przedsiębiorstwem. Obok bowiem tradycyjnie pojmowa-
• i minu wywiad gospodarczy, rozumianego jako różne formy działań polega-ii na poszukiwaniu (gromadzeniu), przetwarzaniu i rozpowszechnianiu
i ...... przydatnej podmiotom gospodarczym, konieczne wydaje się jego roz
nu o element podejmowania pewnych działań, mających wpływ na otoczę -I .iębiorstwa, a więc zarówno na jego otoczenie konkurencyjne, jak i np. na
• nu* prawne. Z powyższego wynika, że wywiad gospodarczy stanowi dzie-
i min dyscyplinarną, wymagającą dużej precyzji.
powszechnym rozumieniu wywiad gospodarczy postrzegany jest jako zbiór B <i ni polegających na poszukiwaniu, przetwarzaniu i rozpowszechnianiu infor ii pi /ydatnych podmiotom ekonomicznym.
i W Wójcik. f\n inlnnloglczne i kryminallstyc- nc problemy funkcjonowaniu wywiadu tfospo | w | U IIm..wU'rkI. M KoimmluWNkl! (roił ). S\\h'in lii/nnnihil wv»l cy 1.
Specyfika efektów uzyskiwanych poprzez wywiad gospodarczy sprawia, że w ujęciu przedsiębiorstwa jego działalność jest często traktowana jako możliwość cło adaptowania zmian otoczenia. Wynika to z faktu, iż działalność wywiadu gospodarczego związana jest z pozyskiwaniem informacji dotyczących poznania otaczającego świata, a więc budowania możliwości kształtowania warunków otoczenia i środowiska na potrzeby przedsiębiorstwa.
Idea działalności wywiadowczej, jest powszechnie wyrażana w ramach trzech głównych obszarów funkcjonalnych:
1) działania rozumiane jako proces generowania nowych wiadomości w celu zaspokojenia potrzeb informacyjnych przedsiębiorstwa,
2) procesu pozyskiwania, przetwarzania i udostępniania informacji odbiorcom,
3) ciągłości i przydatności pracy informacyjnej.
Tradycyjne pojmowanie terminu wywiad gospodarczy, rozumiane jest jako tóżne formy działań polegających na poszukiwaniu (gromadzeniu) przetwarzaniu i rozpowszechnianiu informacji przydatnej podmiotom gospodarczym. Koniecznym jednak wydaje się być rozszerzenie tego rozumowania o element podejmowali i<i pewnych działań, mających wpływ na otoczenie przedsiębiorstwa330.
Reasumując zatem dotychczasowe ustalenia można stwierdzić, że wywiad gospodarczy to działalność informacyjna, której celem jest zaspakajanie potrzeb związanych z pozyskiwaniem, przetwarzaniem i udostępnianiem informacji o ryn-I u, obecnych i potencjalnych konkurentach, ich działaniach itd., a także zapobieganiem wypływowi strategicznych i istotnych dla danego podmiotu informacji. Innymi słowy wywiad gospodarczy pozyskuje i podpowiada jak chronić informa-
• je strategiczne, dzięki którym zdobywa się i utrzymuje przewagę informacyjną nad konkurentami3^1.
Wywiad gospodarczy w zarządzaniu przedsiębiorstwem nabiera stopniowo co-u/ większego znaczenia. Menedżerowie w wielu przedsiębiorstwach doceniają -..Igę informacji w procesie podejmowania decyzji, złożoność i ogromną dynamikę mian w otoczeniu przedsiębiorstwa, poszukują rozwiązań systemowych, umożli-w injących pozyskanie jak największej liczby informacji.
Ważnym zagadnieniem w teorii i praktyce wywiadu gospodarczego, jako mło-
• I' i dyscypliny w dziedzinie nauk o zarządzaniu, jest określenie jego obszaru. Wy-ii/.i się to w dążeniu do jednoznacznego interpretowania metod stosowanych > przeprowadzaniu wywiadu gospodarczego. Na tej młodej dyscyplinie ciąży bo-'\ i'■ m negatywny obraz m.in. szpiegostwa przemysłowego. Stąd jako wywiad go-
podarczy określane są te różne formy działalności, które prowadzone są zgodnie prawem, z zachowaniem wszelkich możliwych gwarancji niezbędnych dla • brony majątku przedsiębiorstwa, w najlepszych pod względem jakości, terminów i koN/tów warunków.
"" M k wiru ii,sio, liiw/ad ffos/uHiwc-w *r /)/ ■cdnlihlortttwfa, |\v | / Martyniuk, /in mmiijii i komunlkutjii, wyil cyt. n wh