58664 P3109130

przedmiotów wytwarzanych przez inne przedsiębiorstwa, np. niklowanie

farbowanie, natryskiwanie metalami, malowanie tkanin duurczonych przez fabrykę włókienniczą itp.;

I    instalacyjne i montażowe na miejscu przeznaczenia produktu, np. montaż

maszyn:

I niektóre szczególne czynności usługowe, bezpośrednio lub pośrednio związane ze sferą produkcji, np. przerób złomu, naprawy i konserwacje przemysłowych ■rządzerf chłodniczych i wentylacyjnych. odzyskiwanie materiałów niemetalowych I odpadów, rozprowadzanie paliw gazowych przez sieci rozdzielcze;

I ./Minowi polegające na obsłudze procesu produkcyjnego w gospodarstwach rolnych I ogrodniczych, np. zbiór zbóż sprzętem usługodawcy wraz z obsługą, usłu-I agrolotnicze, usługi związane z produkcją zwierzęcą;

I usługi budowlane związane z obiektami produkcyjnymi oraz wykonywane na rzecz podmiotów gospodarczych zajmujących się działalnością produkcyjną;

I obsługę transportową jednostek sfery produkcyjnej.

Ubrankiem zaliczenia określonych czynności do usług w rozumieniu obowiązującej klasyfikacji jest to. że zleceniodawca i zleceniobiorca usług są różnymi jed-Mfafa gospodarczymi. Nie są więc usługami czynności wykonywane przez jednostkę gospodarczą na własne potrzeby, np. remonty maszyn przeprowadzone przez własne brygady remontowe, instalacje własnych produktów u odbiorcy.

Usługi świadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej oraz na rzecz ludności przeznaczone na cele konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i ogólnospołecznej obejmują na przykład:

I usługi polegające na naprawach, remontach i konserwacji sprzętu użytkowanego przez ludność (pralki, lodówki, magnetowidy, domofony itp.);

I usługi komunikacyjne I transportowe (przejazdy koleją, środkami komunikacji miejskiej, usługi pocztowe itp.);

I usługi mieszkaniowe i niektóre komunalne (np. wynajem mieszkali, łaźnie miejskie. pielęgnacja kwietników);

I usługi w zakresie oświaty i wychowania oraz kultury i sztuki (np. działalność I muzeów, uniwersytetów, szkól, przedszkoli, teatrów, filharmonii, cyrków, dyskp* tek. chórów, kabaretów);

I usługi w zakresie ochrony zdrowia, turystyki, wypoczynku i sportu (np. leczenie szpitalne i ambulatoryjne, usługi świadczone przez żłobki, opieka nad oso* bami starszymi, różne dyscypliny sportu, wyciągi narciarskie, usługi hotelarskie, organizowanie wycieczek krajowych I zagranicznych).

I czynności zaspokajające potrzeby ogólnospołeczne, zwłaszcza w zakresie administracji publicznej, obrony narodowej, wymiaru sprawiedliwości, policji. czynności usługowe związane z funkcjonowaniem samorządu lokalnego.

W nirftlriryrti krąjach zachodnich spotyka się również klasyfikację I punktu sadzenia praktyki przedsiębiorstw usługowych, drieląc usługi na; związane z rzeczą, aię do osoby i o charakterze komercyjnym.

■Usługami zwłąnn>mi z rzeczą są na przykład usługi, które polegają na napra-wacti i konserwacji sprzętu, usługi transportowe i z zakresu łączności. Usługi zwtą-sanc z osobą to usługi skierowane bezpośrednio na człowieka, np. usługi z zakresu oświaty i wychowania, opieki społecznej, ochrony zdrowia, kultury, oraz niektóre usługi rzemieślnicze, np. fry/jerstwo. usługi adwokackie, sprzątanie mics/kań. Usługi o charakterze komercyjnym to usługi bankowe, giełdowe, filatelistyczne, ubezpieczeniowe itp.

W Polsce obowiązuje wspólna dla wyrobów i usług Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług, która została omówiona na w punkcie 7. niniejszego rozdziału pt. „Działalność produkcyjna" (podpunkt 7.1.1. Surowce i materiały oraz ich klasyfikacja).

W krajach o ugruntowanej gospodarce rynkowej w usługach jest zatrudniona znaczna część pracowników w stosunku do ogółu zatrudnionych i usługi odgrywają tam znacznie większą rolę w tworzeniu dochodu narodowego niż w krajach dokonujących transformacji gospodarczej. Obrazuje to znaczenie usług w gospodarce rynkowej, •jednocześnie wyznacza kierunek zmian strukturalnych w naszej gospodarce. Celowe jest więc rozpatrywanie problematyki usług w ścisłym powiązaniu z przemianami gospodarczymi w Polsce.

Działalność usługowa przynosi wiele pozytywnych skutków dla gospodarki: wzbogaca konsumpcję, przedłuża wykorzystanie dóbr trwałego użytku, zapewnia ciągłość eksploatacji produkcyjnych środków trwałych, przyczynia się do wzrostu czasu wolnego. Usługi w gospodarce rynkowej mogą wzmacniać równowagę rynku. Jeżeli cena przedmiotów trwałego użytku jest wygórowana, to wzrasta popyt na usługi, gdyż konsument stara się przedłużyć okres użytkowania starszych już posiadanych przedmiotów przez dodatkowe zabiegi konserwacyjne i naprawcze, co z kolei może wpłynąć na obniżenie ceny dóbr nowych wskutek zmniejszenia na nie popytu.

W procesie restrukturyzacji gospodarki usługi są tą dziedziną gospodarki która jest bardzo podatna na prywatyzację, gdyż koszt zorganizowania stanowiska pracy w działalności usługowej jest na ogół dużo niższy niż w innych dziedzinach, co umożliwia zaangażowanie niewielkich jeszcze kapitałów prywatnych w gospodarkę. Ta okoliczność może stwarzać dodatkowe miejsca pracy dla bezrobotnych. Niezwykle duża różnorodność usług daje bezrobotnym większe możliwości przekwalifikowania się. stosownie do indywidualnych predyspozycji, i zwiększa szanse znalezienia zatrudnienia.

Ody zostanie zaspokojony popyt na określone wyroby w warunkach gospodwki rynkowej, wzrasta znaczenie usług w wyniku bezpośredniego związku między spożyciem a usługą. Związki te są nieraz tak silne, że uiiduitmrk usług umemoihwia sprzedaż towarów, np. jeśli nie ma serwisu dla sprzedawanych artykułów trwałego użytku.

Podstawowym problemem organizacji produkcji i iprmdaty usftag jut kam-nolć dysponowania niezbędnymi czynrakanu wytwórczymi, do których zalicza ■ pracowników o odpowiednich kwalifikacjach oraz buzę mmrńslun inrhairTaą I addt I Ich kwalifikacje B B usługach czynnikiem aąjważmejszym. gdyż w fcnsitarh udą robocizna jest dominującym składnikiem. Z reguły kwalifikacje I doświadcuense /awinlowc BBBBBMicśtonym zawodne /un.dnamych w twiadrsr—