62047 ScannedImage 18

188

Ryc. 32. Przywódca kultowy z plemienia Kiowów w charakterystycznym stroju liturgicznym używanym w czasie nabożeństw

Ryc. 33. Przywódca kultowy z plemienia Washo z paraphernaliami. Na pierwszym planie zdemontowany po zakończeniu nabożeństwa bęben

tę pełni usypany w zachodniej części namiotu w kształcie półksiężyca niewysoki kopczyk ziemi. Jego wielkość mierzona rozwartością ramion nie jest stała i w zależności od okolicy waha się w granicach od 60 do 300 cm.    . *

W centrum tipi płonie nieprzerwanie w czasie uroczystości rytualne ognisko. Nie opodal leży zwykle długi kij używany w charakterze pogrzebacza. Uczestnicy nabożeństwa nie tylko poprawiają nim palące się bierwiona, ale także zapalają od niego papierosy w czasie obrzędowego palenia tytoniu. Gromadzący się w ognisku popiół jest systematycznie usuwany na bok. Usypuje się z niego najczęściej drugi, równoległy do ołtarza półksiężycowy kopczyk. U niektórych jednak plemion praktykuje się formowania z tych popiołów zarysu jakiegoś bliżej nie określonego ptaka, którego najczęściej nazywa się orłem lub całkowicie enigmatycznie — ptakiem wodnym.

Wymoszczone słomą i kocami miejsca dla wiernych znajdują się pod

Ryc. 34. Przywódcy peyotystyczni z plemienia Winnebago

X

ścianami tipi. Od środkowej, sakralnej płaszczyzny wnętrza z ogniskiem, ołtarzem i umieszczonymi wokół nich rozmaitymi paraphernaliami oddziela je symbolicznie gruby, leżący na ziemi sznur.

Peyotystyczne spotkania rozpoczynają się dopiero po zapadnięciu zmroku. Przywódca kultowy wybiera spośród zebranych przed tipi wiernych tzw. strażnika ognia, który odtąd spełniać będzie obowiązki jednego z pomocników kapłana. Człowiek ten jako pierwszy wchodzi do wnętrza namiotu i rozpala tam święte ognisko. W tym samym czasie pozostali na dworze wyznawcy grupują się wokół przywódcy, który rozpoczyna już odmawiać pierwszą modlitwę. Po jej zakończeniu wszyscy zebrani ustawiają się za plecami swegp kapłana w długim szeregu, przygotowując się w ten sposób do uroczystego wkroczenia do środka tipi. Znamienny, wskazujący znów na wpływ chrystianizmu jest fakt, iż wszyscy mężczyźni zdejmują wówczas swe kapelusze i wchodzą do świątyni z odkrytymi głowami. Kroczący na czele tego pochodu przywódca zatrzymuje się naprzeciwko wejścia, w zachodniej części namiotu pozostali zaś wyznawcy sadowią się po obu jego stronach, zajmując miejsca w półkolu pod ścianami tipi. Po prawej stronie kapłana siada inny*jego pomocnik — określany jako „przywódca-dobosz”, przed którym znajduje się bęben, stanowiący jeden z ważniejszych sprzętów rytualnych. Istotne funkcje w nabożeństwie pełnią również inne akcesoria, wśród których wymienić należy przede wszystkim wachlarz, grzechotkę, gwizdek oraz laskę przywódcy kultowego, która jest równocześnie symbolem władzy i autorytetu.