62532 IMG 1411271536

Człowiek - Instrukcja obsługi;

17. Projekcja obronna (Aftwi nprojectp**, „ wanych przez siebie tendencji osobom podobnym t łubianym. Pełni funkcją obronną, ponieważ zapewnia jednostkę, że me jest ona dewiantem (Mądrzyć^ 1986).

I „Dwie niegpdziwości to jakby trochę mniej niż jedna, czyż nieT'

K. Kwiatkowska, Prawdziwa historia Morgan te Fay i Rycerzy Okrągłego Stołu, (Warszawa 1998, Prószyński i S-ka, s. 114),

„Najszpetniejsze stwory

zdaję się piękne przy jeszcze szpetniejszych.

Nie być na samym dnie — to też zasługa”

W. Shakspeare, Król Lear, tłum. S. Barańczak,

I (Kraków 1997, Wydawnictwo Znak, s. 91).

18. Skłonność do przeceniania prawdopodobieństwa zdarzeń dokonanych (hindsight bios, Jknew itallalonfphenomenom Ftschhod, 1976). To złudzenie sprawia, że przeszłe zdarzenia wydają ńę nam ciągiem koniecznych przyczyn i skutków i przeceniamy Judzką zdolność do przewidywania skutków czegoś, czego wynik jest już znany, fay Russo i Paul Scboemaker (1999) stwierdzi! _w jednym ze swoich eksperymentów, źełudńe, znając wymk zdarzenia, gęnetm więcej przyczyn takiego stano rzeczy oraz że te przyczyny są hardziej specyficzne i konkretne. Co ważniejsze, Daniel Bernstein i jego współpracownicy (2011) zbadali zjawisko „widzenia wsteczf w zakresie .przewidywania' wizualnego i werbalnego w ciągu całego życia człowieka (od 3. do 95. roku żyda) i odkryli że ponad tysiąc dziewięciuset uczestników badania systematycznie przejawiało skłonność do ulegania „przewidywaniu wstecz”. Przy tym licealiści oraz młodzi dorośli częściej ulegali temu złudzeniu niż przedszkolacy oraz ludzie starsi Autorzy uważają, że hindsight bios wynika z zapominania swoich uprzednich przewidywali i zastępowania ich prawdziwą, już poznaną odpowiedzią (błąd 'jakościowy).

19. Skłonność do upatrywania przyczyn wyjaśnianych zdarzeń w dostępnych zmysłowo, narzucających się aspektach sytuacji (tisibiUty bios; Fiske, Taylor; 1984). Na przykład skupienie uwagi badanych na jednej z osób prowadzących dyskusję powoduje przecenianie jej wpływu na przebieg dyskusji (za: Nisbett, Ross, 1980).

|20. Syndrom aktywnego obserwatora (empathic observertyndrc>me| fones, Nisbett 1971; Wolfśon, Salencik, 1977; za; Nisbett, Ross, 1980) oznacza, ie obserwatorzy,