65878 Obraz (1478)

Wstępna occun spiuwo/duniu finansowego

•    utwór/.mieni i rozwiązaniem rezerw (z wyjątkiem rezerw dotyczących operacji finansowych);

•    zapłatą lub otrzymaniem odszkodowań, kar i grzywien;

• przekazaniem aktywów albo otrzymaniem ich w drodze darowizny lub nieodpłatnie, w tym także otrzymaniem środków pieniężnych na inne cele niż nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych¹.

Przychody i koszty finansowe obejmują przede wszystkim następujące pozycje:

•    dywidendy i udziały w zyskach (tylko przychody);

•    odsetki;

•    zysk (stratę) ze zbycia inwestycji;

•    aktualizację inwestycji.

Dywidendy i udziały w zyskach to przychody z tytułu posiadania udziałów w innych jednostkach.

Elementem przychodów finansowych są odsetki od obcych dłużnych papierów wartościowych, od udzielonych pożyczek, w tym także odsetki za zwłokę w zapłacie, od lokat i rachunków bankowych (z wyjątkiem środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych). Odsetki stanowiące koszty finansowe to odsetki od zaciągniętych kredytów, od otrzymanych pożyczek, w tym odsetki za zwłokę w zapłacie, od wyemitowanych własnych dłużnych papierów wartościowych.

Skutki zbycia inwestycji (długoterminowych i krótkoterminowych aktywów finansowych), podobnie jak skutki zbycia niefinansowych aktywów trwałych, wykazuje się w kwocie netto — zysk w przychodach finansowych, a stratę w kosztach finansowych⁹.

Do przychodów i kosztów finansowych zalicza się także skutki aktualizacji wartości inwestycji"¹. Kosztami finansowymi są odpisy z tytułu trwałej utraty wartości inwestycji długoterminowych. Przyrost wartości danej inwestycji bezpośrednio wiążący się z uprzednim obniżeniem jej wartości, odniesionym w koszty operacji finansowych, wykazuje się do wysokości tego kosztu jako przychód z operacji finansowych. Skutki wzrostu lub obniżenia wartości inwestycji krótkoterminowych wycenianych według cen rynkowych stanowią odpowiednio przychody lub koszty finansowe. W przypadku stosowania innych zasad wyceny skutki obniżenia wartości tych inwestycji zalicza się do kosztów finansowych w pełnej wysokości, natomiast skutki wzrostu ich wartości są odnoszone na przychody finansowe jedynie do wysokości ceny zakupu (nabycia).

Przychodami i kosztami finansowymi są ponadto otrzymane (potrącone) dyskonto oraz różnice kursowe, które wykazuje się w rachunku zysków i strat, tak jak wyniki

/bycia aktywów, „per saldo”. W przychodach ujriwnin się nadwyżkę dodatnich lidltli kursowych nad ujemnymi, a w kosztach — nadwyżkę różnic ujemnych nad diidnlnimi (z wyjątkiem tych, które podlegają aktywowaniu).

Struty i zyski nadzwyczajne to straty i zyski powstające na skutek zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza działalnością operacyjną jednostki i nie związane / ogólnym ryzykiem jej prowadzenia. Są to w szczególności skutki zdarzeń linowych: pożaru, powodzi, wichury, gradobicia.

W konstrukcji rachunku zysków i strat występuje kilka rodzajów wyniku lllinnsowego:

I    Wynik ze sprzedaży, czyli różnica między przychodami netto ze sprzedaży i zrównanymi z nimi a kosztami działalności operacyjnej (wariant porównawczy).

W wariancie kalkulacyjnym wyróżnia się dodatkowo wynik brutto ze sprzedaży, który stanowi różnicę między przychodami netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów a kosztami sprzedanych produktów, towarów i materiałów (obejmującymi koszt wytworzenia sprzedanych produktów oraz wartość sprzedanych towarów i materiałów). Wynik ze sprzedaży otrzymuje się, odejmując od wyniku brutto koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu.

II    Wynik z działalności operacyjnej, będący sumą wyniku ze sprzedaży i salda pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych; wynik osiągany w działalności typowej dla przedsiębiorstwa, niezależnie od jego wyposażenia w kapitały.

III.    Wynik z działalności gospodarczej, stanowiący wynik z działalności operacyjnej powiększony o przychody finansowe i pomniejszony o koszty finansowe.

IV.    Wynik brutto, czyli wynik z działalności gospodarczej skorygowany o wynik zdarzeń nadzwyczajnych, który jest wykazywany jako odrębna pozycja, obejmująca zyski i straty nadzwyczajne.

V. Wynik netto to wynik brutto po uwzględnieniu obowiązkowych zmniejszeń zysku (przede wszystkim podatku dochodowego)¹¹ lub zwiększeń straty.

Uwzględniając konstrukcję rachunku zysków i strat, można wyróżnić trzy poziomy tworzenia wyniku finansowego:

•    operacyjny (eksploatacyjny), obejmujący podstawową i pozostałą działalność operacyjną;

•    finansowy;

•    nadzwyczajny.

Wynik z operacji finansowych i wynik zdarzeń nadzwyczajnych stanowią wyniki o charakterze neutralnym [Waśniewski, Skoczylas, 2002b, s. 16], kształtowane przez inne czynniki niż wynik z działalności operacyjnej (zwłaszcza wynik ze sprzedaży).

Konstrukcja kalkulacyjnego rachunku zysków i strat jest przedstawiona na rysunku 2.1, a porównawczego — na rysunku 2.2.

1

Dotacje na nabycie lub wytworzenie tych składników aktywów ujmuje się wstępnie jako rozliczenia międzyokresowe przychodów.

Skutki zbycia zaliczanych do inwestycji nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych ujmuje się w pozostałych przychodach (kosztach) operacyjnych.

Skutki aktualizacji wartości inwestycji odnosi się także na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.

" W przedsiębiorstwach państwowych i jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa do obowiiiz kowych zmniejszeń zysku zalicza się także wpłaty z zysku po opodatkowaniu podatkiem dochodowym.