81198 IMGC46 (3)

34 Treści kształcenia

34 Treści kształcenia

Wymienione potrzeby decydują o ich doborze w programach szkół. Treści oczywiście muszą być zgodne z wymaganiami naukowymi oraz przyjętą koncepcją programową.

Z treściami kształcenia ściśle wiążą się wiadomości, zarówno te podane jak i wyprodukowane w toku pracy ucznia nad tymi pierwszymi. Interesują nas dwa rodzaje wiadomości:

—    te, które są efektem kształcenia (wiedza),

—    oraz te, które są efektem myślenia twórczego.

Wiadomość wyprodukowaną przez ucznia można definiować jako „wiadomość stanowiącą efekt myślenia twórczego ucznia, która wywołana jest zintemalizowanym zadaniem a nie zawarta w wiadomościach składających się na informacyjną strukturę zadania"³¹.

Wiadomości dostarczane są uczniom w zasadzie w postaci materiału nauczania. Materiał nauczania, to przedmiot poznania dla ucznia (i) reprezentacja tego przedmiotu. Te wiadomości przewiduje program nauczania, a zetknięcie z nimi następuje za pośrednictwem środków i materiałów dydaktycznych, nauczyciela i własnej działalności ucznia ukierunkowanej na bezpośrednie poznawanie fragmentów rzeczywistości albo ich modeli.

Są to więc wiadomości wybrane przez kogoś i uporządkowane; konstruowanie materiału nauczania jest jednocześnie tworzeniem i przewidywaniem kontekstów wiadomości.

Przypominając za K. Kruszewskim „skoro nie jesteśmy w stanie bez popadania w sprzeczność uwzględnić w działaniu wszystkiego, co wiemy o nabywaniu i funkcjonowaniu oraz zmienianiu się wiadomości, gdyż to, co wiemy, stanowi raczej zbiór słabo powiązanych implikaq‘i, to trzeba szukać innych dróg postępowania pedagogicznego niż systematyczne scalanie implikacji" ³². Być może, lepszą byłaby ścieżka od logiki uczenia się do planowania czynności nauczyciela i ucznia. Mówiąc precyzyjniej chodziłoby o to, aby najpierw zgromadzić i uporządkować

³¹    Kruszewski K., Zmiana i wiadomość, op. cit., s. 55.

³²    Kruszewski K., op. cii., s. 62.