82980 skanuj0015

418

nie"'^]]. Jest to możliwe - dodajmy - dzięki wiedzy odzwierciedlającej rzecz; -wistość i mającej walory' technicznej aplikacji.

°⁹⁾ Zob.: J. Mucha: Socjologia jako krytyka społeczna. Orientacja radykalna i kry ty Linz

Kryzys i schizma..., op. cit., t. 2.

Mieczysław Malewski - Andragogika i jej metodologiczne dylematy jako dyscyp r _.

„nurt radykalny” jest zbiorczym pojęciem używanym na określenie szk: i nowisk teoretycznych charakterystycznych przede wszystkim dla współcześni socjologii. Zalicza się doń socjologię dramaturgiczną (E. Goffman), so: refleksyjną (A.W. Gouldner), socjologię wyobraźni (C. Wright Mills). $■._ :• gię akcj on i styczną (A. Touraine). Wespół z fenomenologią (E.

A. Schutz), etnometodologią (H. Garflnkel) oraz Szkołą Frankfurcką (J. mas) tworzą one orientację intelektualną posługującą się paradygmatem bĄ pretatywnym. Rezygnując z prezentowania szczegółowych poglądów prze:.-! wicieli tej orientacji, jako że zadanie takie przekraczałoby ramy ninie^;sz=ąH opracowania²⁹’, pragnę jedynie zwrócić uwagę na przyjmowaną przez nich i m cepcję nauki i przypisywane jej funkcje społeczne.

Punktem wyjścia dla przedstawicieli orientacji radykalnej i krytyczJ jest brak akceptacji dla racjonalności industrialnego społeczeństwa kar . ą stycznego i odrzucanie modelu metodologicznego nauk społecznych. Obie :e ■ pozornie odległe od siebie sfery - twierdzą oni - pozostają w ścisłym zv. ;ą* funkcjonalnym. Instytucjonalnie uprawiana nauka wpisana w zinstytuciorą® zowany sy stem społeczny i będąca jego integralną częścią, jest oparta na racji nalności właściwej istniejącemu porządkowi społecznemu i realizuje jego - zm rzędne idee. Empiryczne badania opinii publicznej służą do podtrzymy v ~.~m politycznej organizacji społeczeństwa, badania rynku pozwalają program: tnfl produkcję i sterować konsumpcją, a wytwarzanie wiedzy i jej transmisja :*> przez instytucje edukacyjne umożliwia naturalizację reprodukcji zasra aeji struktury społecznej, w tym także struktury władzy i uprzywilejowania.

Towarzyszą temu deklamacje zaczerpniętych z neopozytywistycz a doktryny metodologicznej postulatów o respektowaniu zasady obiektywizm* aksjologicznej neutralności i nieingerencji w badaną rzeczywistość’⁰’. Mają :'O maskować fakt. że ..socjologowie stoją na straży garnizonu i donoszą władcam o ruchach znajdującego się pod okupacją pospólstwa. Co śmielsi, wdziej . in przebrania ludowe i mieszają się w terenie z chłopstwem, po czym przynosi, z sobą książki i artykuły, które przełamują ochronną tajemnicę, jaką okrywa <a zniewolona ludność i czynią w ten sposób łatwiejszą manipulację i pani

Jak wygląda mechanizm tego procesu? Odpowiedź na to pytanie m.zej być udzielona poprzez odwołanie się do koncepcji J. Habermasa, najbardz rj)

we wsapółczesnej socjologii zachodniej. Warszawa 1986.

’⁰’ Zob.: A.W. Gouldner: Anty-Minotaur, czyli mit socjologii wolnej od wartości.

’’ M. Nicolous: Socjologia klasy rządzącej. W: J. Szacki (red.): Czy kryzys socjolo Warszawa 1980, s. 268.