94285901 djvu

339

FIZYOLOGIA UKŁADU NERWOWEGO

mienistą (corona radiota) do szarej substancyi około szczeliny ostrygowej (fissura calcarina) płatu potylicznego.

Jadro soczewkowate {N. lenticularis), lezące między torebką wewnętrzną i zewnętrzną podzielone jest przez substancyę białą na trzy warstwy szarej substancyi. Dwie wewnętrzne tworzą globus pallidus, zewnętrzna puta-men. Komórki nerwowe wewnętrznej warstwy wchodzą także w związek z gałązkami oboeznemi włókien projekcyjnych torebki wewnętrznej.

Wzgórek wzrokowy (thalamus opticus) otrzymuje włókna: 1) z kory mózgowej; przechodzą one przez torebkę wewnętrzną; 2) od jądra smukłego i klinowatego (nucleus gracilis, nucleus cuneatus) przeciwległej połowy rdzenia przedłużonego; włókna te tworzą drugi dośrodkowy neuron dróg wstępujących rdzenia pacierzowego; 3) z przeciwległej szypułki móżdżkowej (corpus den-tatum pedunculi cerebelli); 4) z pasma wzrokowego (tractus opticus); 5) z nerwu trójdzielnego (n. trigeminus).

Komórki nerwowe wzgórka wzrokowego dają początek włóknom, które przechodząc przez białą substancyę, sięgają aż do wszystkich płatów kory mózgowej. Włókna te tworzą trzeci odcinek dośrodkowych neuronów a między niemi ważną rolę odgrywają włókna zdążające do sfery wzrokowej.

Ciała kolankowate (corpora geniculata) składają się również z komórek i włókien nerwowych, z których jedna częśó (biegnąca przez ciało kolankowate zewn.) prowadzi włókna do sfery wzrokowej kory mózgowej, druga zaś (ciało kolankowate wewnętrzne) jest w związku ze sferami słuchowemi obydwóch półkul.

Ciałka czworacze (corpora guadrigemina) tylne składają się z białej substancyi, w której wnętrzu znajdują się komórki nerwowe, odbierające włókna nerwu słuchowego. Przednie zaś ciałka czworacze składają się z warstw włókien nerwowych i komórek. Komórki te dostają włókna z szlaków Gowersa i z obydwóch pasm wzrokowych. Włókna pochodzące z komórek przednich ciałek czworaczych dążą do jądra nerwu okoruchowego (oculomotorius). Srodo-mózgowie zawiera prócz tego jądra nerwów trzeciego, czwartego i dodatkowego ruchowego korzonka piątego.

Już doświadczenia z wycięciem półkul mózgowych mogły nas przekonać, że tym niższym częściom mózgowia właściwe są pewne dość wybitne jeszcze czynności samodzielne. Przedewszystkiem fakt, że zwierzęta nawet tak wysoko stojące jak pies, mogą po usunięciu półkul mózgowych jeszcze wykonywać zawiłe ruchy lokomo-cyjne, wskazuje, że w zwojach niższych mózgu znajdować się muszą ośrodki motory czne wyższego rzędu, zdolne do synergicznego działania i utrzymywania ruchów zbornych. Z własnego też doświadczenia wiemy, że mimo zupełnego odwrócenia świadomości, która jest przecież wynikiem czynności kory mózgowej, jesteśmy w stanie wykonywać ogromny szereg bardzo zawiłych ruchów. Z tych spostrzeżeń jakoteż i z danych, których nam dostarczają przedstawione powyżej stosunki anatomiczne, możemy wno-

22*