Dezintegracja
rodziny
Wzrost przestępczości związanej z substancjami
Stany społeczne i finansowe
Wzrost śmiertelności związanej z substancjami
Duża liczba wykluczeń społecznych
Wzrost
rozpowszechnienia używania substancji
Brak działań i strategii lokalnej
MAŁY POZIOM ZAANGAŻOWANIA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ W ZAPOBIEGANIU NADUŻYWANIA SUBSTANCJI
Niski poziom |
Mała wrażliwość | |
wiedzy |
społeczna wobec | |
w społeczności |
zjawiska |
Małe proporcje osób |
Nikła współpraca | |
angażujących się |
pomiędzy | |
w profilaktykę |
instytucjami |
Rodziny są niedoinformowane
Nieodpowiednia edukacja w szkołach
Środki
traktowane
jako
problem
marginalny
Ludzie nic widzą potrzeby uczestniczenia w profilaktyce
Małe
zainteresowanie ze strony władz lokalnych
Brak zainteresowania ze strony lokalnych autorytetów
Brak
zainteresowania ze strony specjalistów
Liczne ważne problemy w społeczności
Brak zainteresowania ze strony mediów
Ryc. 7. Konstrukcja problemu
Źródło: E. Świątkiewicz, Profilaktyka w społecznościach lokalnych, w: Profilaktyka w środowisku lokalnym, red. E. Świątkiewicz, Warszawa 2002, s. 44
.- rzeczywista obecność reprezentantów wielu lokalnych instytucji już na etapie pianowania lokalnej strategii profilaktyki i/lub ograniczania problemów związanych z substancjami psychoaktywnymi;
- sformułowanie jasnych, realistycznych celów i oczekiwanych rezultatów działań;
- ustalenie precyzyjnego harmonogramu realizacji zaplanowanych działań z jednoznacznym określeniem osób i instytucji odpowiedzialnych za ich realizację;
- regularne spotkania między realizatorami (np. raz w miesiącu) organizowane przez wybranego w dowolny sposób koordynatora programu;
- zadbanie o społeczną widoczność i akceptację przyjętej przez gminę strategii
działań zapobiegających nadużywaniu substancji psychoaktywnych [Świątkiewicz, 2002, s. 41]. *
Najistotniejsze problemy związane z profilaktyką w środowisku lokalnym i możliwościami podniesienia jej skuteczności zostały zaprezentowane na rycinach nr 7 i 8. Istotny problem stanowi brak spójnych działań i strategii lokalnej, a co za tym idzie mały poziom zaangażowania społeczności lokalnej i przejmowania odpowiedzialności za własne środowisko. Zaplanowane i zintegrowane działania mogłyby przyczynić się do współpracy lokalnych organizacji i instytucji, a także wolontariatu angażującego się w działania profilaktyczne.
Mimo zintensyfikowania działań w zakresie profilaktyki niedostosowania społecznego w ostatnich latach, nadal nie wykorzystuje się wielu możliwości tkwiących w społecznościach lokalnych.
Polskie doświadczenia w dziedzinie projektowania i wdrażania programów profilaktycznych są o wiele skromniejsze. W ostatnich latach proponuje się na przykład sukcesywne powoływanie specjalnych rad (w porozumieniu z lokalnymi władzami administracyjnymi), odpowiedzialnych za działalność profilaktyczną na danym terenie, które skupiałyby fachowców z różnych dyscyplin naukowych oraz obszarów praktyki, związanej m.in. z przestępczością, dewiacjami, z wychowaniem i działalnością wśród młodzieży, z daleko idącą pomocą dziecku i rodzinie, przeżywającej różnorodne kryzysy życiowe [B. Urban, 1997, s. 199]. Zasadnicze funkcje takich rad sprowadzałyby się do:
- koordynacji badań diagnostycznych, zmierzających do wyselekcjonowania jednostek oraz rodzin potrzebujących opieki i uczestnictwa w programach pomocy;
- ujednolicania programów profilaktyczno-terapeutycznych różnych instytucji i organizacji (np. szkół, ośrodków kościelnych, stowarzyszeń, fundacji itp.), zajmujących się pracą z dziećmi i młodzieżą oraz z ich rodzinami;
- pośrednictwa między tymi instytucjami i organizacjami a władzą administracyjną, sądem, policją itp.;
- poszukiwania fachowców (ekspertów) dla poszczególnych ośrodków;
- wymiany doświadczeń oraz teoretycznego i praktycznego szkolenia kadr specjalistycznych [Zinkiewicz, 2001, s. 509],
Lokalne Rady do spraw Profilaktyki, dzięki odpowiednim zapisom prawnym,