Pierwiastek |
Forma pobierania |
Główne funkcje w komórce |
Objawy niedoboru u roślin |
Azot |
N03, NH,*, mocznik |
Składnik aminokwasów, białek, kwasów nukleinowych, koenzymów, chlorofilu |
Hamowanie wzrostu, chloroza liści |
Fosfor |
h2po4-, HPO/- |
Składnik kwasów nukleinowych, koenzymów, fosfolipidów, reakcje przenoszenia i akumulacji energii |
Hamowanie wzrostu, liście ciemnozielone, często fioletowo-czenyone |
Potas |
K |
Aktywator enzymów, uczestniczy w osmoregulacji i równowadze jonowej |
Plamy ehlorotyczne i nekrozy od wierzchołka i brzegów liścia, zahamowanie wzrostu |
Wapń |
Ca2', chelaty |
Uczestnictwo w reakcjach enzymatycznych i wtórnym przekazie informacji, składnik ściany komórkowej i pektyn |
Drastyczne zahamowanie wzrostu, zamieranie odwierzeholkowe, śluzowaeenie korzeni, nietypowe ehlorozy, deformacja liści i ich zasychanie od wierzchołków* |
Magnez |
Mg2- |
Składnik chlorofilu, aktywator wielu enzymów |
Chlorozy przechodzące w nekrozy, plamy między żyłkami blaszek liściowych |
Siarka |
SO.,2- |
Składnik wielu białek, koenzymów* |
Chloroza liści, brak turgoru liści |
Żelazo |
Fe2*, Fe1*, chelaty |
Uczestnictwa w* reakcjach fizjologicznych, składnik enzymów*, stymulator syntezy chlorofilu |
Chloroza młodych liści |
Mangan |
Mn2’, Mn2-, chelaty |
Aktywator enzymów*, składnik białek, uczestnictwo w fotosyntezie |
Chloroza mozaikowa liści, zahamowanie wzrostu, opadanie liści |
Cynk |
Zn2*, chelaty |
Aktywator i składnik enzymów, stabilizator struktur białkowych, regulator ekspresji genów* |
Zahamowanie wzrostu, redukcja powierzchni blaszek liściowych, rozjaśnienia liści starszych |
Bor |
H.,BO.„ BO,1-, B,0/- |
Uczestnictwo w* tworzeniu struktur ścian komórkowych i wzrostu, udział w metabolizmie |
Nekroza wierzchołków pędu i korzeni, zamieranie kwiatów i zawiązków, nekrozy łyka (floemu) |
Miedź |
Cu2*, Cu", chelaty |
Składnik enzymów, występuje głównie w* chloroplastach |
Plamy nekrotyczne, przebarwienia liści, brak turgoru, |
Molibden |
MoO/- |
Wraz z żelazem składnik niektórych enzymów |
Redukcja rozwoju liści, chloroza młodych liści, deformacje pędu |
Na podstawie: Kopcewicz J., Lewak S. Podstawy fizjologii roślin. PWN (1998).
i ii, grzybów, zasiedlających ją mikroorganizmów' i wpływu czynników klimatycznych, l.iimplikowany układ jest dodatkowo obciążany wpływem czynników antropogenicz-imisji przemysłowych, skażeń promieniotwórczych, radiacyjnych, jak też bezpośred-lalalności człowieka. Na skutek tych oddziaływań, utrwalone w procesie ontogenezy nji procesy fizjologiczne drzew- oraz ich reakcje ekologiczne ulegają nieoczekiwanym "om, prowadząc wr konsekwencji do uruchamiania procesów chorobowych, i ! w elementów- fizycznych i składników poszczególnych części profilu glebowego i mnie drzew jest zróżnicowany. Ściółka iglasta, na przykład, rozkłada się powoli "duje powstawanie suiwej, kwaśnej próchnicy, w- której azot i związki biogenne i " taci trudno przyswajalnych przez korzenie kompleksów. Niski odczyn glebo-11 i/.l worów' próchnicznych sprzyja wypłukiwaniu zasadowych składników mineral-gląb profilu glebowego (bielicowanie), tworząc w nim warstwę wymywania. Roz-idinokrzemianów sprzyja kumulacji uwolnionych związków żelaza, glinu, wapnia manganu, tworząc z kolei strefę wmywania. Zwarte pokłady tworzącego się w ten "li rudawca uniemożliwiają pionowy rozwój korzeni drzew oraz podsiąkanie wody, i epujące w' nim pierwiastki wpływają na zamieranie korzeni drobnych i mikoryz. i idlowy rozkład próchnicy jest możliwy dzięki obecności w niej grzybów, bakterii i ęcych organizmów glebowych. Zależnie od odczynu gleby i zasobności w skład-i i annowe, kształtowany jest właściwy dla niej skład zbiorowisk organizmów' oraz - i ywność biologiczna. One to bowiem decydują o tempie i charakterze procesów' •In i mineralizacji ściółki, a przez to o możliwości przyswajania przez korzenie nie-l u \ cli dla rozwoju składników pokarmowych.
•I in ic niemal doskonale
19