DIGDRUK00128045

39

wiska sztuki, ani ze stanowiska szeroko pojętych idei ogólnych. Jest ona płodem efemerycznym, związanym ściśle z pewną chwilą, z pewnem miejscem, z pewnym interesem, a tracącym znaczenie poza powyższym obrębem; dzieckiem reakcji palestyńskiej, skaza-nem na śmierć z chwdą ostygnięcia umysłów i polepszenia się warunków zewnętrznych Odnośnie do wymogów artystycznych jest ta literatura najczęściej wyrobem bardzo naiwnym, dziecinnie prymitytonym, a odnośnie do istotnych, głębiej pojętych potrzeb swego ludu — jest ona, jak i cały ruch — mami-dłem, szkodliwym, bo antipostępowym, niepolitycznym, marzycielskim kierunkiem.

Nietylko jako cel. lecz nawet jako środek jest główny prąd teraźniejszej literatury żargonowej w Cesarstwie i Królestwie stanowczo złym Takie jest głębokie nasze przekonanie.

Dochodzimy nareszcie do konkluzyj praktycznych.

Mimo wszystko, cośmy dotąd powiedzieli, nie możemy odnosić się do literatury żargonowej absolutnie negatywnie. Inną jest jej rola w (ialicji, mną w Rosji. W (lalicji nie ma jej dotąd, bo nie ma potrzeby. Interes matcrjalny, przymus szkolny, powszechny duch obywatelski pchają żydów' w ramiona języka i piśmiennictwa polskiego; młode generacje wyjdą orzeźwione, skąpane w czystym Rdroju, w stroju innym, przeważnie i z du-nliem innym. Tu żargon nawet w periodzie [brzejsciowym me ma racji bytu. W Rosji wręcz przeciwnie. Rząd i panująca większość