DIGDRUK00128032

26

Kilka słów o literaturze żargonowej. — Musimy zdać sobie sprawę, czy jest ona istotnie wytworem ludu. samorzutnym objawem du iha jego, charakteru, czy narzuconym z góry produktem kilku jednostek. Czy posiada ona wartość istoiną, ogólniejsza, trwała, t. j. taką wartość ze stanowiska sztuki, aby mogła tą siłą zdobyć sobie prawo i imię dziejach, czy jest tylko efemerycznym płodem, związanym ściśle z pewną chwilą, z pe-wnem miejscem, z pewnym interesem, a tracącym wszelkie znaczenie po za powyższym obrębem. Czy wywiązuje się ona należycie ze swego zadania odnośnie do wymogów i potrzeb realnych swego ludu.

Na pytania te musimy w krótkich odpowiedzieć słowach.

Przedewszystkiem należy z wielkiego katalogu bibliograficznego wykreślić połowę numerów, poświęconych sprawom religijnym. Tłómaczenia Tory, modlitewniki, specjalne modlitwy dla kobiet i t. d. nie należą do zakresu literatury. Z pozostałej reszty na-leży znowu przeważającą część eliminować, jako rzeczy, których sami lepsi przedstawiciele literatury się wyrzekają. »Przed dziesięciu laty* powiada J. Dinessohn w szowinistycznej rozprawie »Di jidisze szprache yn ire sz raj ber*, »mieliśmy potop autorów, romansów i pieśni, wielkich i małych książek i książeczek; zalał on świat, jak strumień, o którym nie wiadomo, skąd płynie i dokąd. Niektórzy bardzo płodni auto-rowie leli jakby deszczem romansami i opowiadaniami na tłumy czytelników i leią po