DIGDRUK00150544 djvu

(    3*    )

i wiele ruchu z trzęsienia. V podobnie więc urządzonym fundamencie, iak w idziemy

na fig. g. gdzie powierzchnia spoezywaiąca na gruncie, iest niezmiernie rozległa, przy

naysłabszćy nawet ziemi, pewni bydz, możemy nicnaruszoney trwalości budowy. Można

*

wprawdzie sklepienie odw rotne aa. urządzić w sposób, aby takowe postępowało rów nie w kierunku linii wężowley równo-odległey od powierzchni drogi, a tym sposobem oszczędziłby można było pewney części materyalu i kosztów. Lecz gdy w podobnego rodzaiu fabrykach mała oszczędność pochodzić mogącą z ujęcia trwałości budowie, mieysca mieć nie powinna, przeto lepićy iest użyć takowego kształtu, który ze względu składu nay-stosownieyszego do natury rzeczy, nie podlega żadnym oboietnym rachubom korzyści. Jakoż w nadaniu budowie podstawy wężowey, zepsułaby się równowaga tłoki, a gdy w tak ogromnych fabrykach wielkie skutki pochodzić mogą nawet z małych przyczyn, tudzież gdy budowa wystawiona iest na ustawiczne wstrzaśnienia, kiedy spoczywa na wątpliwym gruncie, widoczna wiec, iż nie należy iigarnać-j się za zbyt mało znaczącą klll.n tysięcy oszczędnością. Na fig. 10. W’dać przy c.cl, bramę, w którey zaczyna się spust drogi i postępuie na dół podług oznaczoney linii e. a do góry podług /. brama ta wyrażona rta przecięciu fig. 9. iest s. sklepienie przykrywaiące część w_vżowey drogi, nie będzie postępować w równo -odległym od niey kierunku, lecz wszęd/će poziomo iak KK. okazuie fig. 9. a to z przyczyn podobnyehze, powyżey wymienionym. Część wewnętrzna użytą będzie-do oświecania oknami drogi okrągfey.— Mieysoe g. przeznaczone itst na potrzebne mieszkanie straży lub urzędnika drogowego. Pieszta budowy nie potrzebuie dalszych szczegółowych objaśnień; gdyż rysunek sarn dokładnie wszystkie głównieysze iey części wyraża. Zobaczmy' \ c teraz iakic są korz^lci, iak v yżćy namionilem, pochodza_tce z mechanizmu, zjazdu drogą wężową*

I* ie można tego okazać w-dostatecznie przekonywającym sposobie bez przyjrzenia się pewnym mechanicznymi w czasie biegu własnościom w^;ozów. I ig. i 2. wystawia narysowany w rzucie poziomy m Mtó&J którego kola z osiami tylne są a.a. przednie b.b. część łącząca c.d. linia zaś e.d. wystawia część, przeznaczona do kierowania, zwaną powszechnie dyszlem. Znane iest prawo biegu ciał, iż takowe zawsze usiluią postępować po linii prostey.— W takowym więc stanie woza idącego z góry, znayduiący się na nim ciężar poruszony W kierunku e.c. nie dozna innego oporu nad taicie składających machinę części, gdyż obrot kół postępując, równo-odlegle od kierunku dążności ciężaru iak / f okazmc, nie sprzeciwia się innym sposobem iego ruchowi, iak tylko przez samo tarcie osi..    „

Lecz ieżeli W tymże wozie postępujący m z góry, dopiero wzmiankowany kierunek zamienionym zostanie na takowy, iak wystawia fig. i3. natenczas widoczna iest rzeczą, iż siła lub ciężar działając w kierunku c.d. nie tylko musi przezwyciężyć tarcie kół, iak Wjżey, ale nadto opór kół przednich b,b. iaki wynika z ukośnego działania siły/jk.