image 36

wlękuzago znaczenia. Do warstwy tej naloty mur okolny świątyni, ktćroj najniżej położone fundamenty leżą o <>U.    m od dzisiejszego poziomu terenu. Ponieważ

.'«gly świątyni mają ten sam rozmiar, wnosi się stąd, la budowlę tę zbudowano w jednym czasie-.

10. ZASADY PISMA EGIPSKIBC-O

Tekst poniższy stanowi wyciąg z pism J.F.Champdllio na, a zwłaszcza z jego Precis de sy • terno hieroglyphiąue des an -oicns Egyptiens. Paris 1824, sporządzony przez H.Hartleben w książce pt. C h a m p o 1 1 i o n . Sein Łeben und sein Werk, Berlin 1906 s. XXIX-XXXI. Mimo ogromnego postępu egiptologii od czasów Chanpolliona naszkicowane tu zasady pisma egipskiego przyjmowane są i obecnie.

A. Pismo hieroglificzne czyli sakralne

Hieroglify w sensie właściwym to najwcześniejsze pismo egipskie. Na pomnikach Egiptu hieroglify reprezentowane są ze wszystkimi swymi szczegółami.W wyniku systematycznej redukcji czystych form hieroglificznych do możliwie najmniejszej ilości linii, z jednoczesnym wszakże zachowaniem ogólnego charakteru ich kształtów i ich cech specyficznych, wytworzył się system hiero-eli rów skróconych czyli linearnych. Nazwać Je można lt 1 wrogi i fara i książkowymi. Pismo hieroglificzne posiada t n»y rodzaje znaków silnie od siebie odgraniczone.

1/ znaki mimiczne czyli obrazkowe

2/ znaki tropiczne czyli symboliczne

3/ znaki fonetyczne czyli oznaczenia dźwięków.

1/ Znaki obrazkowe wyobrażają dokładnie przedmiot, Mórogo wizerunek przedstawiają oku ludzkiemu w sposób • iiI«J lub więcej wierny. W ten sposób sierp oznacza talężyc, gwiazdka - gwiazdę, figurka ludzka - człowieka Itd.

2j Znaki symboliczne wyrażać mają przede wszystkim i"-Jfcia oderwane. Ukształtowano je wedle czterech głównych kryteriów, dzięki którym znak był mniej lub wię-. n.j oddalony od formy czy też istoty przedmiotu,którego pojęcie miał oznaczać. Tworzono te znaki:

t\J poprzez tzw, synekdochę, przedstawiając część w miojace całości. W ten sposób dwie ręce, z których jedli* dzierżyła tarczę, druga włócznię, oznaczały wojsko lub bitwę; źrenice obrazowały pojęcie oczu itd.

b/ poprzez metonimię, przedstawiając przyczynę za skutek, a skutek za przyczynę, czyli narzędzie jako wyrażenie dokonanej pracy. W ten sposób słowo ogień wyraźno rysując słup dymu unoszący się z paleniska, czynność widzenia przedstawiano za pomocą obrazu dwóch ludzkich oczu itd.

c/ poprzez metaforę, przedstawiając przedmiot,który i.miadał pewne podobieństwo rzeczywiste lub tylko zało-