Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Zaiys 13 I
w prawie wspólnotowym lub nowelizację, (2) naruszeń praw podstawowych. (3) naruszeń norm prawa wspólnotowego. Petycja powinna spełniać wymogi formalne - zgodnie z art. 174 Regulaminu Parlamentu Europejskiego - zawierać nazwisko i imię składającego petycję, jego zawód i obywatelstwo oraz stały adres. Powinna być sporządzona w jednym z języków oficjalnych UE, może być złożona listownie lub za pośrednictwem faxu i poczty elektronicznej. Procedura rozpatrywania petycji odbywa się w dwóch fazach: pierwsza dotyczy badania pod względem dopuszczalności; druga - badanie merytoryczne, np. przesłuchania, wizji lokalnej, prośby do innych instytucji o dostarczenie dokumentów, informacji lub pomocy logistycznej. W efekcie badania Komisja ds. Petycji może sformułować raport lub wniosek o uchwalenie rezolucji przez Parlament Europejski. Tworzy się również rejestr elektroniczny, w którym obywatele mogą udzielać poparcia autorowi petycji w formie podpisu elektronicznego -art. 175;
5) Prawo zwracania się do Rzecznika Praw Obywatelskich ze skargami dotyczącymi niewłaściwej działalności instytucji i organów Wspólnot - art. 21 zdanie 2 TWE. Ombudsman, mianowany przez Parlament Europejski (art. 195), jest niezależnym organem kontrolującym działalność instytucji i organów Wspólnoty130. Jego zadaniem jest badanie spraw i skarg obywateli Unii, a także osób fizycznych i prawnych, które mają siedzibę w państwie członkowskim Unii, a dotyczących złego zarządzania w czasie działań instytucji i organów Wspólnoty, za wyjątkiem Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji. Rzecznik Praw Obywatelskich co roku przedstawia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie z wyników swojej działalności131. W raporcie za rok 1995 wymienił następujące działania sprzeczne z właściwym zarządzaniem: naruszające postanowienia art. 6 TUE; proceduralne błędy administracyjne; nadużywające władzę; niekompetentne; dyskryminujące; opóźniające; nie odpowiadające na wnioski o udzielenia informacji132.
Skutki tych nieprawidłowości nie muszą dotyczyć bezpośrednio skarżącego. Natomiast skarga musi być wniesiona przed upływem 2 lat od dowiedzenia się o tym fakcie. Procedura rozpatrywania skargi składa się z dwóch etapów -badania dopuszczalności skargi i badania merytorycznego. W toku tego drugiego etapu Rzecznik zwraca się do instytucji objętej skargą o ustosunkowanie się w ciągu trzech miesięcy w formie opinii wstępnej, a następnie przekazuje jej treść skarżącemu, który w ciągu miesiąca ma prawo zgłosić swoje uwagi. Zbiera wszelkie dokumenty w tej sprawie, może przeprowadzić dochodzenie na miejscu, zamówić opinię lub ekspertyzę. W każdym z tych etapów Rzecznik
130 Por. F. Jasiński, R. Pelc, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich w systemie zarządzania administracją UE, „Służba Cywilna” 2001/2002, nr 3, s. 55-69; M. Łuszczuk, Rzecznik Praw Obywateli Unii Europejskiej, Warszawa 2000; Regulamin Parlamentu Europejskiego. „Zeszyty OIDE 1 Kancelarii Sejmu” 2003, s. 101-103; www.euro-ombudsman.eu.int/
131 Od 1995 r. do 2003 r. tę funkcję pełnił Fina Jacob Sóderman, a po nim Nikiforos Dia-mandouros.
132 A. Łazowski, Ochrona praw jednostek w prawie Wspólnot Europejskich..., op. cit., s. 125.