172 7. Badanie właściwości cieplnych i palności tworzyw sztucznych
Rys. 7.7. Schemat urządzenia do oznaczania temperatury mięknienia wg Vicala (PN-93/C-89024)
I - czujnik zegarowy. 2 - obciążenie zmienne. 3 płytka na obciążniki, 4 zestaw pręta i wgłęb-nika utrzymujący płytkę na obciążniku, 5 - końcówka wgłębnika, 6 płytka badana
zionie próbki muszą być płaskorównolcgłc, w przeciwnym przypadku należy je odpowiednio obrobić; próbki z wyraźnymi wadami się odrzuca. Przed badaniem poddaje się je klimatyzacji zgodnie z normą [7].
Po umieszczeniu próbki na podstawie przyrządu przykłada się do niej igłę w odległości co najmniej 3 mm od krawędzi, po czym przyrząd umieszcza w łaźni o temperaturze początkowej 20-23°C. Termometr umieszcza się tak, aby dolny koniec znajdował się przy górnej krawędzi próbki, a przy pomiarach w powietrzu temperaturę mierzy się termoelcmentem stykającym się z powierzchnią próbki. Po 5 min od zanurzenia próbki zeruje się czujnik, obciąża próbkę ciężarkiem i włąeza ogrzewanie, kontrolując przyrosty temperatury -stale mieszając ciecz w łaźni. Gdy czujnik wskaże zagłębienie igły 1 ±0,1 mm, wówczas odczytuje się temperaturę.
Jako wynik przyjmuje się średnią temperaturę z wykonanych pomiarów, przy czym różnica między poszczególnymi pomiarami nie powinna przekraczać 2°C.
Jeżeli podczas pomiarów próbki uległy odkształceniu, zwichrowaniu, zarysowaniu itp., to pomiar należy powtórzyć na próbkach nowych.
Wykonanie badania wg normy PN-54/C-04260 [6]. Do badania odporności cieplnej tworzyw termoplastycznych (oznaczanie temperatury mięknienia) stosuje się często metodę opisaną w cytowanej normie do badania ebonitu. Zasada pomiaru jest analogiczna do metody przy użyciu łaźni opisanej poprzednio.
Przyrząd do pomiaru (rys. 7.8) jest termostatem szalkowym zaopatrzonym w zespół pionowych prętów obciążonych u góry (ponad szafką) obciążnikami (nacisk 5 N). U dołu każdy pręt ma tępą igłę stalową o przekroju poprzecznym 1 mm2. W aparacie znajduje się termostat z zegarem i termoregulatorem tak. aby temperatura wewnątrz szafki podnosiła się podczas badania z szybkością 50°C w ciągu 1 h. Zagłębienia igły 1 mm sygnalizują wskaźniki połączone z systemem dzwonkowym.
Rys. 7.S. Schemat urządzenia do oznaczania temperatury mięknienia w termostacie szalkowym metodą V i cni a
y - podstawka. 2 - śruba podnosząca podstawki. 3 - termometry. 4 - wskaźniki. 5 - śruby nastawiające wskazówki w położenie zerowe, 6 - zegar. 7- przełącznik. 8 - próbki