img130 (5)

wykonać z twardej gumy. Rolka^ 7 jest nieruchomo osadzona na osi 7a.

Oś 7a Jest zawieszona z jednej strony w otworze ścianki 1, natomiast z drugiej strony we wsporniku 76. Wspornik 7b zrobimy z paska blaszki i przybijemy do tylnej ścianki klocka 2.

Rolka 8 obraca się luźno na osi 8a, tak aby przyciskała wsuniętą pomiędzy rolki taśmę papierową. Oś 8a zrobimy ze szprychy rowerowej I wygniemy w kształcie sprężystego wspornika, jak na rys. 43b. Dolny koniec tego wspornika jest osadzony w klocku 2.

Oś 7a powinna obracać się bardzo powoli, lecz powinna być napędzana z dość dużą silą. Można pomiędzy osią 7a a silnikiem wbudować przekładnię zwalniającą. zestawioną z kół zębatych. Jeżeli nie dysponujemy taką przekładnią, to można oś napędzać przez jednostopniową przekładnię cierną. Oś 7a zrobimy z odcinka szprychy motocyklowej. Dwie obcięte nakrętki takiej szprychy służą do zaciśnięcia koła 7c, wyciętego z płyty pilśniowej.

Na rys. 44a przedstawiono perspektywiczny szkic rozmontowanego mechanizmu napędowego (i całego telegrafu) w widoku od strony tylnej. (Uwaga: dla przejrzystości opisu na kolejnych rysunkach zachowano niezmienioną numerację oznaczeń ix>szczególnych części).

Silnik elektryczny 13 (z zabawek mechanicznych) jest zawieszony w sprężystej blaszce 14 przybitej do Sórnej ścianki klocka 2. Na oś silnika Jest nasunięta gumka z zaworu dętki rowerowej. Należy tak wygiąć blaszkę 14, aby gumowa rolka 13a była samoczynnie, lecz bez nadmiernych oporów, przyciskana do krawędzi tarczy 7c.

Na górnej ściance klocka 2 można przybić blaszki stykowe baterii 15 służącej do zasilania silnika.

Na rys. 44b wyjaśniono sposób wygięcia i umocowania obejmy 5 i 6. w których przesuwa się taśma 4.

Na rys. 44c przedstawiono szablon wykroju kotwicy 12 elektromagnesu 11. Dwa górne ucha blaszki 12 zaginamy ku dołowi, co umożliwia przesunięcie osi 12a (rys. 43).

Na rys. 45 podano Jeden z przykładów połączeń elektrycznych telegrafu. Klucz 16 służy do nadawania znaków w stacji nadawczej. Po kilku umownych włączeniach klucza — co będzie wezwaniem do uruchomienia telegrafu — należy w stacji odbiorczej włączyć włącznik 18, uruchomi to silnik 13 i spowoduje przesuwanie się taśmy 4.

Cały telegraf można zbudować w kształcie małej skrzynki lub umieścić wewnątrz pudełka. Dla orientacji podaję wymiary poszczególnych części, według modelu, którego działanie demonstrowałem w telewizyjnym programie „ZRÓB TO SAM”:

—    ścianka przednia (1) — wysokość 140 mm, szerokość 175 mm,

—    klocek (2) — wysokość 47 mm, szerokość 75 mm, długość 175 mm,

—    średnica rolki napędowej (7) (łącznie z nasuniętą gumką) — 11 mm,

—    średnica rolki dociskowej (8) — 18 mm,

—    średnica tarczy napędowej (7c) — 155 mm.

Opisanym telegrafem mogą posługiwać się nawet początkujący telegrafiści ze względu na to, że nadawanie może się odbywać bardzo wolno, a odczytywanie zapisu z taśmy jest niezwykle łatwe.

Odległość między stacją nadawczą a odbiorczą jest ograniczona tylko długością przewodu elektrycznego łączącego obie stacje. Przy większych odległościach można elektromagnes piszący zasilać większym napięciem elektrycznym, np. przez szeregowe połączenie dwóch lub trzech bateryjek.

39