img235 (6)

40

1. Model biznesu - przegląd koncepcji teoretycznych

Model e-biznesu	Kryteria	Opis
r i Pośrednik zaufania j	Oferowane usługi	Bezpieczne środowisko, usługi powiernicze, poufność, zabezpieczenie
	Grupa docelowa	Nabywcy (w tym grupy klientów), sprzedawcy, społeczności wspólnych zainteresowań
	Obszary działania	Tworzenie bezpiecznego środowiska, w którym w oparciu o pełną informację może dochodzić do zawierania porozumień oraz poufnej i pełnej wymiany wartości
	Wymagane kompetencje	Realizacja zleceń, wystawianie faktur, wypełnianie zleceń i inne procesy związane z usługami powierniczymi, umiejętność zapewnienia bezpieczeństwa i tworzenia zaufania klientów, w tym wiedza na temat sposobów bezpiecznego przeprowadzania transakcji i technik kryptograficznych, dbałość o szczegóły, umiejętności analityczne i umiejętność oceny ryzyka
	Cel	Kreowanie wartości transakcji przez tworzenie bezpiecznego środowiska transakcyjnego
	Źródła przychodów	Opłaty licencyjne, opłaty rejestracyjne
i Animator przedsięwzięć e-biznesowych j _I	Oferowane usługi	Wyspecjalizowane funkcje i usługi dodatkowe pozwalające członkom łańcucha wartości lub społecznościom wspólnych zainteresowań realizować wartość na transakcjach stymulowanych przez firmę, produkty do zastosowań biznesowych i usługi wspomagające handel elektroniczny oraz inne przedsięwzięcia e-biznesowe
	Grupa docelowa	Witryny e-biznesowe, pośrednicy informacyjni
	Obszary działania	Wspomaganie i zwiększanie możliwości dostawców produktów i usług e-biznesowych
	Wymagane kompetencje	Rozwój i zarządzanie siecią, planowanie wydajności, negocjowanie kontraktów, zarządzanie wyposażeniem, administrowanie bazami danych, wspomaganie i utrzymywanie infrastruktury, dostosowanie infrastruktury do potrzeb docelowego środowiska lub rynków wertykalnych, marketing
	Cel	Uzyskanie wartości z każdej transakcji dzięki kojarzeniu potencjalnych klientów ze sprzedawcami
	Źródła przychodów	Opłaty licencyjne za dostarczone rozwiązania, prowizja za współpracę, procent od wartości realizowanych transakcji
---T 1 Dostawca infrastruktury	Oferowane usługi	Infrastruktura w ramach łańcucha wartości, kontaktowanie nabywców ze sprzedawcami, kreowanie interakcji między reklamodawcami a biznesem internetowym, wspomaganie utrzymywania infrastruktury, kopiowane struktury
	Grupa docelowa	Społeczności internetowe, podmioty prowadzące działalność komplementarną w danej dziedzinie, dostawcy usług (np. firmy ubezpieczeniowe, dealerzy)
	Obszary działania	Agregacja informacji, technologii, usług sieciowych i zarządzania marką w celu stworzenia infrastruktury wspomagającej kreowanie i wymianę wartości na rynku wertykalnym
	Wymagane kompetencje	Tworzenie kanałów dystrybucji, tworzenie platform informacyjnych, tworzenie i utrzymywanie infrastruktury oraz umiejętność wprowadzenia infrastruktury na rynki wertykalne
	Cel	Kreowanie wartości dodanej dzięki istnieniu infrastruktury wspomaganej przez agregację, informacje i usługi e-biznesowe
	Źródła przychodów	Reklama, opłaty rejestracyjne, opłaty członkowskie, procent od wartości transakcji

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: A. Hartraan, J. Sifinis i J. Kador, E-biznes. Strategie sukcesu w gospodarce internetowej...., op. cit., s. 116-162.

Analizując opisane w literaturze modele e-biznesu, można stwierdzić, że autorzy tych klasyfikacji często nie wymienili jednoznacznie kryteriów wyodrębniania modeli. W większości przypadków opis modeli jest dość ogólny, zwykle opracowany według niejednolitego schematu. Wyjątkiem może być klasyfikacja zaproponowana przez A. Hartmana, J. Sifinisa i J. Kadora, w przypadku której każdy model jest opisany według jednolitego układu. Autorzy wielu typologii, opisując modele e-biznesu, koncentrują się bądź na propozycji wartości dla klienta (np. dostawca infrastruktury, model pośrednika informacyjnego) bądź na źródłach przychodów (model abonencki, model taryfowy, model subskrypcyjny), a czasem na miejscu podmiotu realizującego dany model w łańcuchu wartości (model kupca, model integratora łańcucha wartości). Niektóre typy modeli e-biznesu (np. model kupca, model pośrednika, model brokerski) można odnieść także do innych sfer biznesu niż gospodarka internetowa.

1.3.2. Uniwersalne modele biznesu

Nieliczni autorzy publikacji na temat modeli biznesu podjęli próbę klasyfikacji i opisania modeli uniwersalnych. Należą do nich między innymi: A.J. Slywotzky, D.J. Morrison i B. Andelman; J.C. Linder i S. Cantrełl; H. Chesbrough i R.S. Rosenbloom; T.W. Malone, P. Weill i inni, a także F. Betz.

Klasyfikacja A.J. Slywotzky’ego, D.J. Morrisona i B. Andelmana

A.J. Slywotzky, D.J. Morrison i B. Andelman wskazują następujące modele działalności przedsiębiorstwa utożsamiane przez nich z modelami tworzenia zysku (por. tab.1.4)⁷¹:

1.    Model zysku dzięki udoskonaleniom u klienta (dzięki rozwiązaniom dla klienta):

przedsiębiorstwo starannie dobiera klientów, do których kieruje swoją ofertę, ponosi duże nakłady początkowe, by dostosować produkty do specyficznych wymagań i warunków działania klienta i integruje swoje działania z operacjami klienta;

2.    Model zysku z piramidy wyrobów: przedsiębiorstwo oferuje na rynku szeroki asortyment produktów danej kategorii (piramida wyrobów) kierowanych do nabywców zróżnicowanych pod względem preferencji i dochodów. W asortymencie firmy znajdują się zarówno produkty o wysokiej cenie, oferowane w niewielkiej ilości, jak i produkty o niższych cenach i dużym wolumenie. Przedsiębiorstwo realizuje zysk przede wszystkim z produktów o wysokiej cenie, lecz pozostałe produkty odgrywają istotną rolę strategiczną - służą ograniczeniu możliwości wejścia konkurentów na rynek danej kategorii produktów;

3.    Model zysku wieloelementowego: przedsiębiorstwo działa w dziedzinie, w której istnieje kilka wariantów systemu produkcji i dystrybucji o różnej rentowności. Firma dąży do osiągnięcia jak największego udziału w wariantach systemu produkcji ⁷¹ A.J. Slywotzky, D.J. Morrison, B. Andelman, op. cit., s. 66.