ZESTAW 4.
1. Wskaźnik przydatności rolniczej. Podział gleb na kompleksy przydatności rolniczej oparto głównie na informacjach uzyskanych w trakcie przeprowadzonej klasyfikacji. Podstawowe rośliny wskaźnikowe to: pszenicą owies, żyto oraz jęczmień jary, ziemniak i buraki cukrowe koniczyna, łubin, żyto. Wskaźnik bonitacji jest średnim współczynnikiem przeliczeniowym dla gleb wszystkich klas bonitacyjnych występujących na danym obszarze. 2. Potas i wapń w glebie. Potas spełnia istotną rolę w procesach fotosyntezy oddychania, regulacji, uwalniania tkanek. Przeciwdziała przeazotowaniu powodującemu wylęganie zbóż Prawie cały potas występuje w mineralnej frakcji gleby. Źródłem jego w glebach są ortoklazy i miki jak również wtórne minerały ilaste. Najwięcej potasu jest w glebach zawierających dużo frakcji ilastej natomiast mniej w glebach lekkich piaszczystych Małe ilości potasu zawierają gleby wytworzone z wapnia oraz torfów Rośliny pobierają potas a postaci jonu K* Mamy trzy formy potasu w glebie nieprzyswajalny trudno przyswajalny łatwo przyswajalny. Potas może być sorbowanv równomiernie w przestrzeniach miedzypakietowych niektórych minerałów ilastych ulegając uwstecznieniu- występuje on w formie niedostępnej dla roślin. Wapń jest pobierany przez rośliny w postaci jonu Ca2*. W roślinie inkrustuje on błony komórkowe wpływa na odkładanie szczawianów regulację gospodarki wodnej oraz na przebieg procesów metabolicznych Wpływa on na rośliny głównie przez glebę poprawiając jej właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne. W glebach zawartość wapnia wynosi od 0,07 do 3,6%. Źródłem wapnia w glebach są minerały. Wapń sprzyja tworzeniu się struktury gruzełkowatej dzięki czemu ulegają poprawie stosunki wodno- powietrzne gleb Zmniejsza kwasowość gleby zwiększa przyswajalność molibdenu a obniż żelaza glinu boru manganu. Duża zawartość wapnia w glebie stwarza najlepsze środowisko dla większości bakterii. 3. Czamoziemy. Dział II Gleby autogeniczne Rząd A gleby czarnoziemne, Typ 1 czarnoziemy Podtyp a niezdegradowane Ah-A-Cca, b zdegradowane A-C (A>30cm, C less). Zajmują w Polsce 1% powierzchni kraju, pozastrefowe. Są to specyficzne gl strefy ciepłej i wilgotnej Są to gleby stepów. Przy powstaniu czarnoziemów potrzebny jest: ciepły klimat, podłoże lessowe, wilgotność optymalna. Czamoziemy niezdegradowane gl reliktowymi. Powodem degradacji gleb są. *w wyniku ciągłego rolniczego użytkowania nastąpiło odpróchnicznienie, *sztuczne obniżenie poziomu wód gruntowych- zmiana typu gospodarki wodnej, *kwaśne deszcze które powodują przemywanie wierzchnich warstw gleby, *procesy erozyjne. Wyróżniamy dwa stopnie degradacji: słabo zdegradowane- zawartość próchnicy ok 3%, pH słabo kwaśne 5-6,5 węglany w skale macierzystej są na wysokości 80cm, silnie zdegradowane- pojawia się poziom eluwialny przemieszczanie próchnicy (AE) pojawia się poziom podpowierzchniowy i brunatnienia pH kwaśne. Czamoziemy to najlepsze gleby Polskie. Klasyfikowane w klasie 1. ich specyfika, jest skład granulometryczny. Pył drobny sprawia że mimo płytkiego poziomu wód gruntowych to gl nie dadzą się przesuszyć- Zawartość materii organicznej decyduje o humizmie. Występują tam gdzie lessy: pasmo Jarosławia, Przemyśla, Hrubieszowa,