Partie polityczne:
Partia polityczna - dobrowolna organizacja polityczna dążąca do uzyskania i utrzymania władzy.
Początki powstawania partii to XVII/XVIII w. Tworzą się tzw. koterie arystokratyczne. W II poł. XVIII w. i I poł. XIX w. tworzą się tzw. partie klubowe grupujące ludzi o podobnych poglądach. W II poł. XIX w. powstają tzw. partie masowe - wiąże się to z uporządkowaniem prawa wyborczego.
Obecnie partie dzielą się na różne typy np. przez konflikty (partie dominujące a podporządkowane), każda partia reprezentuje inną grupę interesów, w XX w. dochodzą jeszcze konflikty ekologiczne.
Podział programowy: &partie konserwatywne - nie są zbyt silne (doœć silna w W.Brytanii), &partie chrzeœcijańskie (Chadeckie) - w Polsce - Chrzeœcijańskodemokratyczne Stronnictwo Pracy, w Niemczech - CDU i CSU; &p. liberalne - np. Unia Polityki Realnej Korwina Mikke, FDP - Niemcy; &p. socjalistyczne i socjaldemokratyczne - silne partie, rządzą w wielkich krajach (w Niemczech SDP), w Polsce - Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej, Unia Pracy; &p. komunistyczne - np. Francuska Partia Komunistyczna, Związek Komunistów Polskich "Ploretariat"; &p. chłopskie - za podstawę programową przyjmują agraryzm, np. PSL (Polskie Stronnictwo Ludowe); &p. etniczne i regionalne - powstają w skutek konfliktów narodowoœciowych, między centrum a prawicą, np. Partia Basków w Hiszpanii; &p. ekologiczne - domagają się ograniczenia wzrostu gospodarczego kosztem œrodowiska naturalnego; &p. skrajnoprawicowe - nazim, antysemityzm, nacjonalizm , np. Ku Klux Klan, Front Narodowy we Francji.
Funkcje partii politycznych: formułują pewne programy, które kształtują opinię publiczną, az drugiej strony są odpowiedzią na pewne oczekiwania społeczeństwa; organizują życie polityczne; są czynnikiem kontrolnym; wybierają kandydatów na pewne stanowiska, a w ich interesie leży aby kandydaci byli odpowiedni; kształtują opinię publiczną, przezentują interesy okreœlonej grupy społecznej.
System polityczny: to partie polityczne, zachodzące między nimi relacje, zasady i normy regulujące stosunki między partiami.
Funkcje systemu partyjnego: wyłanianie i zmiana ekip rządzących, potwierdzenie praworządnoœci władzy państwowej, jest płaszczyzną konfrontacji programów partii politycznych, kształtuje kulturę polityczną.
Systemy partyjne: 1)monopartyjny - 1 partia (państwa totalitarne), 2)dwupartyjny - 2 liczące się partie, wybory wygrywa jedna z nich (W.Brytania, USA), 3)wielopartyjny - (Włochy, Polska, Belgia, Holandia) 3 lub więcej partii ma sznasę na zdobycie władzy [niestabilnoœć polityczna]: a)system partii dominującej - jedna partia dominuje np. Meksyk, b)system kooperacji partii - np. Szwajcaria, wszystkie partie danego systemu podejmują współpracę, c)system dwublokowy - np. Francja (blok lewica i prawica), d)system rozbicia partyjnego - wielopartyjny, brak partii przewodzącej, np. Włochy czy Polska.