40. Scharakteryzuj podmioty rynku ze względu na przedmiot działalności.
Podstawowy podział podmiotów rynkowych, wraz z odniesieniem się do rynku usług turystycznych.
1. W grupie nabywców:
* indywidualni (gospodarstwa domowe),
* instytucjonalni (podmioty masowo kupujące usługi turystyczne, np: dla potrzeb turystyki zdrowotnej, socjalnej lub kongresowej).
2. W grupie oferentów:
* przedsiębiorstwa turystyczne zajmujące się organizacją oraz pośrednictwem sprzedaży gotowych pakietów turystycznych
* przedsiębiorstwa turystyczne świadczące usługi cząstkowe.
3. W grupie podmiotów polityki turystycznej:
* organy polityki centralnej - tworzące ramy funkcjonowania rynku,
* jednostki samorządu terytorialnego - zajmujące się tworzeniem lokalnego i regionalnego produktu turystycznego,
* organizacje i stowarzyszenia branżowe w turystyce
* samorząd gospodarczy
Podmioty turystyczne kształtujące podażową stronę rynku
Sektor bazy noclegowej |
Sektor transportowy |
Biura podróży |
Organizacje w miejscach odwiedzanych |
Sektor atrakcji turystycznych |
Hotele Motele Pensjonaty Kwatery wiejskie Centra konferencyjne Kempingi stałe Ośrodki żeglarskie |
Linie lotnicze Linie promowe Kolej Przewoźnicy autobusowi Firmy wynajmu samochodów |
Touroperatorzy Agencje turystyczne Pośrednicy Organizacje specjalistyczne |
Regionalne organizacje turystyczne Lokalne organizacje turystyczne Stowarzyszenia Informacja turystyczna |
Podmioty zapewniające turystom dostęp do atrakcji turystycznych takich jak: parki narodowe, rezerwaty przyrody, ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne, parki tematyczne, parki rozrywki, muzea i galerie, miejsca historyczne |
Ustawa o usługach turystycznych różnicuje sytuacje przedsiębiorców podejmujących świadczenie różnego rodzaju usług turystycznych. Są to przedsiębiorstwa turystyczne zajmujące się organizacją oraz pośrednictwem sprzedaży gotowych pakietów turystycznych. Z tego punktu można wymienić:
organizatorów turystyki (Tour operatorzy),
pośredników turystycznych,
agentów turystycznych (Travel Agent),
innych usługodawców turystycznych.
Organizatorem turystyki jest przedsiębiorca organizujący imprezę turystycznych. Organizator turystyki występuje w imieniu własnym jako usługodawca wobec klientów, czyli osób zawierających umowy o świadczenie imprez turystycznych. Działalność organizatora polega na skupowaniu w dużych ilościach ( a przez to po korzystnych cenach) pojedynczych usług od bezpośrednich producentów dóbr i usług turystycznych (dostawców) oraz tworzeniu z nich kompleksowych produktów turystycznych w postaci tzw. packane Tours, sprzedawanych po zryczałtowanej cenie.
Pośrednik turystyczny to przedsiębiorca wykonujący czynności na zlecenie klienta, pośredniczy w zawieraniu umów, zatem działa w interesie klienta, często bezpośrednio w jego imieniu. Nie może być związany umową agencyjną czy działać w interesie drugiej strony np.: organizatora turystyki.
Ustawodawca definiuje agenta turystycznego jako przedsiębiorcę, którego działalność polega na bezpośredniej dystrybucji imprez turystycznych. Mogą sprzedawać zarówno kompleksowe pakiety udostępnione im przez touroperatorów jak również pojedyncze usługi otrzymane bezpośrednio od dostawców.
Do grupy pozostałych usługodawców turystycznych czyli inaczej producentów usług cząstkowych zaliczyć należy hotelarzy, przewoźników, podmioty świadczące usługi rekreacyjne, pilotów wycieczek itd., którzy nie organizują imprez turystycznych i nie pośredniczą na zlecenie klienta w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych. Do tej grupy zaliczyć można pośredników działających na zlecenie innych przedsiębiorców turystycznych, a nie klientów.
Zasadnicza różnica pomiędzy agentem podróży a touroperatorem polega na tym, że agent pracuje w imieniu firmy, od której otrzymuje do sprzedania określone produkty i jest wynagradzany od każdej sprzedaży, ale najczęściej nie bierze na siebie odpowiedzialności za usługi swojego szefa. W odróżnieniu od agenta touroperator kupuje cząstkowe elementy produktu turystycznego na własny rachunek i zestawia je w taki sposób, aby sprzedać w postaci pakietu. Tak więc o jego zysku stanowi marża, czyli wysokość narzutu na ceny, które płaci dostawcom usług, składających się na pakiet.
Analizując funkcjonowanie rynku turystycznego należy wspomnieć o instytucji tzw. brokersów. Nazwą tą określa się instytucje będące hurtowymi pośrednikami między producentami usług cząstkowych (dostawcami) a ich klientami. Działają one przede wszystkim w dziedzinie transportu lotniczego i usług noclegowych, rzadziej w zakresie innych usług turystycznych.