EPIDEMIOLOGIA - ZAGADNIENIA OGÓLNE:
EPIDEMIOLOGIA - DEFINICJE:
Epi, demos, logos - nad, ludność, nauka
„Logiczne, systematyczne podejście do zrozumienia złożoności chorób.”
Torrence ME (1997; Understanding epidemiology)
„Nauka o rozpowszechnianiu i czynnikach warunkujących występowanie związanych ze zdrowiem stanów lub zdarzeń w określonych populacjach.”
Last, 1995
ZASTOSOWANIA EPIDEMIOLOGII:
Metodologia badań epidemiologicznych Epidemiologia kliniczna Epidemiologia środowiskowa
EPIDEMIOLOGIA
Epidemiologia molekularna Epidemiologia genetyczna Epidemiologia szczegółowa
EPIDEMIOLOGIA KLINICZNA A EPIDEMIOLOGIA KALSYCZNA:
Epidemiologia klasyczna - poszukuje przyczyn i mierzy ryzyko choroby
Epidemiologia kliniczna - wykorzystuje informacje z epidemiologii klasycznej, by wspomagać podejmowanie decyzji klinicznej w poszczególnych przypadkach choroby
HISTORIA BADAŃ W EPIDEMIOLOGII:
John Graunt 1662:
Analiza trendów zdrowotności: urodzeń i zgonów Wielkiej Brytanii, sezonowość umieralności, przewaga zgonów i urodzeń mężczyzn, nadwyżka mężczyzn itd., wprowadził rejestry zgonów
John Snow, Londyn 1854:
Firma zaopatrująca w wodę |
Ludność (1851r.) |
Zgony z powodu choroby |
Współczynnik zgonów na 1000 mieszkańców |
Southwark |
167 654 |
844 |
5,0 |
Lambeth |
19 133 |
18 |
0,9 |
MIARY CZĘSTOŚCI CHORÓB:
Zapadalność (zachorowalność) - liczba osób, które zachorowały na daną chorobę w określonym przedziale czasu na danym terytorium
Chorobowość - liczba osób aktualnie chorujących na daną chorobę w określonym przedziale czasu na danym terytorium
PRZYSZŁOŚĆ EPIDEMIOLOGII:
Test mikrojądrowy - marker uszkodzeń genetycznych
Delecje 1p i 19q - czynnik prognostyczny
ANALIZA:
Węgry - Rinyaszentkiraky:
na 15 żywych urodzeń w latach 1989-'90 czworo dzieci miało zespół Downa (trisomia 21) [267/1000]
siedmioro z pozostałych dzieci miało wady wrodzone
sześcioro było bliźniakami (40%)
badanie kliniczne 61 dzieci urodzonych w tej samej wiosce w latach 1980-'88 nie wykazało ani jednego przypadku zespołu Downa
Czynniki narażenia?
spożycie alkoholu
promieniowanie jonizujące
spożycie leków
infekcje
choroby matek
inne...?
Czynniki zakłócające?
czynniki demograficzne (wiek matki, wcześniejsza ciąża obumarła)
Wszystkie matki dzieci z zespołem Downa zgłaszały częste spożycie ryb!
1