stwierdzili, że już jako dorośli - częściej są bezrobotni niż inni. Ibdsumowując, można stwierdzić: im wcześniej pojawia się zaburzenie, im problemy są poważniejsze i dłużej się utrzymują, tym gorsza prognoza.
Z DSM-IV' - podstawowego dzieła amerykańskiej psychiatrii:
Kryteria według DSM-IV określające zaburzenia zachowa-l nia społecznego:
I A. Mamy do czynienia z powtarzającym się i utrzymującym I wzorem zachowania, które narusza fundamentalne pra- I I wa innych oraz ważne normy i zasady społeczne obowią- I żujące dla danego przedziału wiekowego. Manifestuje się to przez występowanie w okresie ostatnich 12 miesięcy I przynajmniej trzech z niżej wymienionych kryteriów, przy czym jedno z nich musiało wystąpić w ciągu ostatniego półrocza:
Agresywne zachowanie wobec ludzi i zwierząt
1. zagraża albo często zastrasza innych,
2. często wszczyna bijatyki,
3. używał/a broni, które mogą spowodować poważne obrażenia ciała (np. pałki do bicia, cegły, potłuczone butelki, noże, broń palną),
4. wykazał/a się fizycznym okrucieństwem wobec ludzi,
5. znęcał/a się nad zwierzętami,
6. kradł/a, konfrontując się z ofiarą (np. napad, kradzież torebki, szantaż, napad z bronią w ręku),
7. zmuszał/a innych do aktów seksualnych.
1 Diagnostic and Statistical Manuał of Mental Disorders, Fourth Edit g DSM-IY
Niszczenie mieni a
8. umyślnie spowodował/a pożar celem wyrządzenia pował-nych strat,
9. umyślnie zniszczy!/a czyjeś mienie (ale nie przez podpalenie).
Oszustwo lub kradzież
10. włamał/a się do czyjegoś mieszkania, budynku czy samochodu,
11. często kłamie, aby uzyskać jakieś dobra czy korzyści lub by uchylić się od swoich zobowiązań (tzn. „naciąga innych”),
12. ukradł/a wartościowe przedmioty bez konfrontacji z ofiarą (np. kradzież w sklepie, jednakże bez włamania czy fałszerstwa).
Poważne naruszenie zasad
13. mimo zakazów rodziców, już przed ukończeniem 13 roku życia często nie wraca na noc do domu,
14. przynajmniej dwa razy uciekał/a w nocy z domu, mieszkając jeszcze u opiekunów (albo jeden raz, przy czym powrót do domu nastąpił po upływie dłuższego czasu),
15. już przed ukończeniem 13 roku życia często wagaruje.
B. Zaburzenie zachowania powoduje klinicznie istotne upośledzenia funkcjonowania społecznego, szkolnego lub zawodowego.
C. W przypadku osób pełnoletnich powyższe kryteria nie są wystarczające, aby stwierdzić antyspołeczne zaburzenie osobowości.
Wiek osoby w momencie pojawienia się zaburzenia:
- Zaburzenie zachowania społecznego, typ z pojawieniem burzenia w dzieciństwie: Moment pojawienia się pr