•« ■ ■ Zasady wykładni prawa ■ ■ *
trafnie dowodzi rzecznik generalny takiej wykładni sprzeciwia się zasada pewności prawa (opinia rzecznika generalnego, Juliane Kokott przedstawiona w dniu 8 maja 2008 r.; sprawa C-73/07, Tietosuojavaltuutettu). W przypadku, gdyby prowspólnotowa wykładnia secundum [egem okazała się niemożliwa, organ stosujący prawo powinien odmówić zastosowania przepisu prawa polskiego i zastosować bezpośrednio przepis prawa wspólnotowego lub - gdy to jest niemożliwe - szukać w prawie krajowym w drodze analogii lub innych wnioskowań prawniczych rozwiązania, które byłoby zgodne z prawem wspólnotowym.
Zasada prymatu prawa unijnego nad prawem wewnętrznym państw członkowskich odnosi się do wszystkich aktów prawa unijnego, tak pierwotnego, jak i wtórnego nie wyłączając decyzji74. Na mocy tej zasady „organy polskie są zobowiązane, w razie stwierdzenia, że normy prawa polskiego są niezgodne z prawem unijnym, zastosować normy prawa unijnego jako podstawę swoich rozstrzygnięć, odmawiając równocześnie zastosowania norm prawa polskiego” (uchwała NSA z dnia 28 maja 2007 r., I FPS 5/06, ONSAiWSA 2007/5/108, PP 2007/8). Zdaniem ETS dotyczy ona także przepisów konstytucyjnych państw członkowskich. Jak to na przykład ujmuje ETS w wyroku z dnia 17 grudnia 1970 r. (w sprawie 11/70 Internationale Handelsgesellschaft, Rec. s. 1125): „Należy przypomnieć, że z orzecznictwa Trybunału zasadniczo wynika, iż państwo członkowskie nie może powoływać się na swoje konstytucyjne prawo do wyrażenia sprzeciwu wobec skutków normy wspólnotowej na jego terytorium”. Przynajmniej jednak ta ostatnia zasada budzi w niektórych państwach wiele oporów i kontrowersji. Orzeczenia kwestionujące prymat prawa unijnego nad normami konstytucyjnymi wydał między innymi niemiecki i włoski TK. Zasadę prymatu prawa unijnego nad naszą konstytucją kwestionuje również TK opierając się o treść art. 8 ust. 1 Konstytucji zgodnie z którym „Konstytucja jest najwyższym prawem RP” (wyrok TK z 11 maja 2005 r., K 18/04, Z.U. 2005/5A/49)75. Państwa członkowskie UE starają się zwykle uniknąć kontrowersji związanych z konfliktem własnego prawa konstytucyjnego z prawem unijnym i dokonują nowelizacji tych przepisów konstytucyjnych, które są w oczywisty sposób niezgodne z prawem unijnym. Tak
74 C. Mik, Europejskie prawo wspólnotowe..., s. 504.
K. Czar packa, Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego wobec prawa krajowego a prace Konwentu przygotowującego Konstytucję Europejską, [w: j UE iv dobie reform, red. C. Mik, Toruń 2004; A. Kalisz, op. dt., s. 103 i cyt. tam orzecznictwo.
w * ■ 308 ■ a